Право
Загрузить Adobe Flash Player
Навигация
Новые документы

Реклама

Законодательство России

Долой пост президента Беларуси

Ресурсы в тему
ПОИСК ДОКУМЕНТОВ

Постановление Министерства образования Республики Беларусь от 12.06.2008 № 50 "Об утверждении и введении в действие образовательных стандартов по специальностям высшего образования первой ступени"

Текст документа с изменениями и дополнениями по состоянию на ноябрь 2013 года

< Главная страница

Стр. 89

Страницы: | Стр. 1 | Стр. 2 | Стр. 3 | Стр. 4 | Стр. 5 | Стр. 6 | Стр. 7 | Стр. 8 | Стр. 9 | Стр. 10 | Стр. 11 | Стр. 12 | Стр. 13 | Стр. 14 | Стр. 15 | Стр. 16 | Стр. 17 | Стр. 18 | Стр. 19 | Стр. 20 | Стр. 21 | Стр. 22 | Стр. 23 | Стр. 24 | Стр. 25 | Стр. 26 | Стр. 27 | Стр. 28 | Стр. 29 | Стр. 30 | Стр. 31 | Стр. 32 | Стр. 33 | Стр. 34 | Стр. 35 | Стр. 36 | Стр. 37 | Стр. 38 | Стр. 39 | Стр. 40 | Стр. 41 | Стр. 42 | Стр. 43 | Стр. 44 | Стр. 45 | Стр. 46 | Стр. 47 | Стр. 48 | Стр. 49 | Стр. 50 | Стр. 51 | Стр. 52 | Стр. 53 | Стр. 54 | Стр. 55 | Стр. 56 | Стр. 57 | Стр. 58 | Стр. 59 | Стр. 60 | Стр. 61 | Стр. 62 | Стр. 63 | Стр. 64 | Стр. 65 | Стр. 66 | Стр. 67 | Стр. 68 | Стр. 69 | Стр. 70 | Стр. 71 | Стр. 72 | Стр. 73 | Стр. 74 | Стр. 75 | Стр. 76 | Стр. 77 | Стр. 78 | Стр. 79 | Стр. 80 | Стр. 81 | Стр. 82 | Стр. 83 | Стр. 84 | Стр. 85 | Стр. 86 | Стр. 87 | Стр. 88 | Стр. 89 | Стр. 90 | Стр. 91 | Стр. 92 | Стр. 93 | Стр. 94 | Стр. 95 | Стр. 96 | Стр. 97 | Стр. 98 | Стр. 99 | Стр. 100 | Стр. 101 | Стр. 102 | Стр. 103 | Стр. 104 | Стр. 105 | Стр. 106 | Стр. 107 | Стр. 108 | Стр. 109 | Стр. 110 | Стр. 111 | Стр. 112 | Стр. 113 | Стр. 114 | Стр. 115 | Стр. 116 | Стр. 117 | Стр. 118 | Стр. 119 | Стр. 120 | Стр. 121 | Стр. 122 | Стр. 123 | Стр. 124 | Стр. 125 | Стр. 126 | Стр. 127 | Стр. 128 | Стр. 129 | Стр. 130 | Стр. 131 | Стр. 132 | Стр. 133 | Стр. 134 | Стр. 135 |

- владеть навыками управления издательского дела.


Профессиональное мастерство

Создание собственных материалов. Редактирование и подготовка к публикации авторских рукописей. Корректура. Рецензирование: внутреннее и внешнее. Редакторский паспорт. Предварительный анализ тематики, определение проблематики издательства. Концепция, тематическое содержание, особенности оформления издания. Методика сбора материалов для публикации. Выпуск издания, контрольная вычитка. Чтение корректурных оттисков с целью обеспечения графического и лексического однообразия разных элементов текста, ликвидация орфографических, пунктуационных и грамматических ошибок, соблюдение технических правил набора, а также исправления неточностей содержательного и стилистического характера. Комплектность издания (наличие титульного листа, введения, иллюстраций, справочного материала и др.). Нумерация разделов в содержании, сравнение их названий с заголовками в тексте. Унификация терминов, символов, единиц измерения, условных сокращений, однообразия обозначений в иллюстрациях и тексте. Ликвидация неясностей в написании отдельных букв и знаков, неправильной разбивки текста на абзацы. Правильность оформления таблиц, ссылок и сносок, формул, справочного материала издания, полнота библиографического описания. Проверка соответствующих ссылок на источники цитат и цифровых данных в тексте. Функциональные обязанности корректора и редактора. Техническое и художественное редактирование.

Выпускник должен:

знать:

- методику редактирования авторских рукописей;

- приемы и способы осуществления вычитки отредактированных рукописей;

- принципы чтения корректурных оттисков;

- функциональные обязанности литературного редактора, корректора;

- содержание редакторского паспорта;

- требования к организации внутреннего и внешнего рецензирования рукописи;

- тематику и проблематику конкретного издательства, основы маркетинговой и производственной деятельности;

уметь:

- делать контрольную вычитку издания;

- организовывать издательский процесс "от авторской рукописи до печатного издания";

- определять специфику деятельности конкретного издательства;

- правильно пользоваться корректурными знаками;

- осуществлять методику редактирования в системе литературной, художественной и технической обработки книжной продукции.


7.5.5 Цикл дисциплин специализации


Перечень дисциплин устанавливается вузом и утверждается Советом вуза.


7.6 Требования к содержанию и организации практик


Практика (учебная, ознакомительная, производственная, преддипломная) студентов-редакторов является частью образовательного процесса подготовки специалиста, продолжением учебного процесса в производственных условиях, а также необходимым компонентом подготовки специалистов в области издательской деятельности и средств массовой информации.

Практики направлены на закрепление в производственных условиях знаний и умений, полученных в процессе обучения в вузе, овладение навыками решения социально-профессиональных задач, производственными технологиями.

Практика проводится в соответствии с "Положением о производственной практике студентов высших образовательных учреждений Республики Беларусь" и органично входит в учебный процесс, имеет планомерный и направленный на творческий поиск характер, содействует освоению студентами основ данной специальности, закреплению теоретических знаний, получению профессиональных навыков. Практика проводится в учебное время: сентябрь (II - IV курсы) и сентябрь - октябрь (V курс).

Цель производственной практики - в соответствии с квалификационной характеристикой специалиста подготовить студента к самостоятельной профессиональной деятельности, что достигается решением следующих профессионально ориентированных задач:

- улучшение качества профессиональной подготовки специалистов;

- получение и совершенствованием профессиональных навыков и умений;

- знакомство со структурой редакций издательства/СМИ;

- самоидентификация в профессиональном окружении;

- проверка умений пользоваться полученными знаниями в реальной профессиональной деятельности;

- ознакомление с издательским процессом подготовки авторских рукописей к изданию;

- усовершенствование методики редакторского анализа и правки текстов публицистической, художественной, научно-популярной, учебной, официально-деловой и др. видов литературы;

- закрепление связи обучения с практической деятельностью;

- развитие творческих способностей студентов.

Предусматриваются следующие виды учебной и производственной практик:


7.6.1 Учебная (ознакомительная) практика

Проходит в третьем семестре (II курс) в сентябре текущего учебного года. Продолжительность 4 недели. Имеет общеознакомительный характер: знакомство с организацией работы районной (многотиражной) газеты (телерадиообъединения), с процессом выпуска газеты/теле-, радиопередачи, с методикой редактирования журналистских материалов, обработки писем читателей, сбору материалов для публикации.

7.6.2 Производственная (редакторская) практика

Проходит в пятом семестре (III курс) в сентябре текущего учебного года. Продолжительность 4 недели. Имеет общепрофессиональный характер: знакомство с организацией работы республиканского издательства, с издательским процессом "от рукописи к книге".

7.6.3 Производственная (редакционно-издательская) практика

Проходит в седьмом семестре (IV курс) в сентябре текущего учебного года. Продолжительность 4 недели. Имеет профессионально-обучающий характер постижения редакторского творческого процесса над рукописью "от рецензирования к выпуску издания".

7.6.4 Производственная (организационно-издательская) практика

Проходит в третьем 9 семестре (V курс) в сентябре - октябре текущего учебного года. Продолжительность 8 недели. Имеет профессионально-апробированный характер подготовки к печати издания (раздела, главы, части книги; брошюры; сборника и т.д.).

7.6.5 Производственная (преддипломная) практика

Проходит в 10 семестре (V курс) в феврале текущего учебного года. Продолжительность 4 недели. Имеет профессиональный и научно ориентированный характер: работа в издательствах, редакционно-издательских управлениях, редакциях средств массовой информации и совмещается со сбором, систематизацией эмпирического материала по будущей квалификационной работе. Как правило, проходит по месту будущего распределения.

Учебно-ознакомительная практика проводится в направлении журналистской деятельности районных, многотиражных, ведомственных, заводских, специализированных СМИ. Производственная практика в основном проходит в республиканских издательствах. Сроки и содержание практики определяются настоящим образовательным стандартом, учебными планами и программами.

Прохождение практики всех видов имеет обязательный характер.


8 Требования к обеспечению качества образовательного процесса


8.1 Требования к кадровому обеспечению


Научно-педагогические кадры вуза должны:

- иметь высшее образование, соответствующее профилю преподаваемых дисциплин, и, как правило, соответствующую научную квалификацию (степень, звание);

- систематически заниматься научной и научно-методической деятельностью;

- не реже 1 раза в 5 лет проходить повышение квалификации.


8.2 Требования к учебно-методическому обеспечению


Учебно-методическое обеспечение подготовки специалиста должно соответствовать следующим требованиям:

- все дисциплины учебного плана должны быть обеспечены: учебно-методической документацией по всем видам учебных занятий; учебной, методической, справочной и научной литературой; информационными базами и доступом к сетевым источникам информации; наглядными пособиями, мультимедийными, аудио-, видеоматериалами;

- обеспечивать доступ для каждого студента к библиотечным фондам и базам данных, соответствующим по содержанию полному перечню дисциплин учебного плана;

- иметь методические пособия и рекомендации по изучаемым дисциплинам и всем видам учебной деятельности, включая самостоятельную работу студентов.

Учебно-методическое обеспечение должно быть ориентировано на разработку и внедрение в учебный процесс инновационных образовательных систем и технологий, адекватных компетентностному подходу в подготовке выпускника вуза (вариативных моделей управляемой самостоятельной работы студентов, учебно-методических комплексов, модульных и рейтинговых систем обучения, тестовых и других систем оценивания уровня компетенций студентов).


8.3 Требования к материально-техническому обеспечению


Высшее учебное заведение должно:

- располагать соответствующей санитарно-техническим нормам материально-технической базой, обеспечивающей проведение лабораторных, практических и научно-исследовательских работ студентов, которые предусмотрены учебным планом;

- соблюдать нормы обеспечения учебной и методической литературой;

- обеспечить дисплейным временем на 1 студента в год не менее 50 часов;

- обеспечить материально-технические условия для самообразования и развития личности студента, для чего иметь соответствующие нормативам читальные залы, компьютерные классы, залы для занятий физической культурой, в том числе во внеаудиторное время, пункты питания.

Оснащенность оборудованием должна обеспечивать проведение лабораторных и практических работ по учебным дисциплинам на современном уровне в соответствии с учебным планом.

Каждая дисциплина должна быть обеспечена учебной литературой, в том числе не менее, чем одним учебником (учебным пособием) на 5 студентов очной формы обучения и одним учебником (учебным пособием) на каждого студента заочной формы обучения.

Библиотечные фонды должны содержать отечественные и зарубежные научные (научно-методические) журналы по направлениям подготовки выпускников, учебную, учебно-методическую, справочную литературу.

Высшие учебные заведения должны обеспечить доступ студентов и преподавателей кафедр к сети Интернет и локальным сетям вузов, оказывать поддержку развитию электронных учебных ресурсов по профилям подготовки студентов, а также проведению учебных занятий с использованием сетевых технологий.


8.4 Требования к организации самостоятельной работы студентов


Самостоятельная работа студентов (СРС) организуется деканатами, кафедрами, преподавателями вузов в соответствии с Положением о самостоятельной работе студентов, разрабатываемым высшим учебным заведением. Учебно-методическое управление (отдел) совместно с деканатами факультетов проводит координацию планирования, организации и контроля СРС в вузе. Самостоятельная работа осуществляется в виде аудиторных и внеаудиторных форм по каждой дисциплине учебного плана. На основании бюджета времени в соответствии с образовательными стандартами, учебными планами, программами учебных дисциплин устанавливаются виды, объем и содержание заданий по СРС. По каждой учебной дисциплине разрабатывается учебно-методический комплекс (УМК) с материалами и рекомендациями, помогающими студенту в организации самостоятельной работы.

Расчет учебной нагрузки профессорско-преподавательского состава, осуществляющего организацию самостоятельной работы студентов, проводится в соответствии с утвержденными Министерством образования Республики Беларусь примерными нормами времени для расчета объема учебной и учебно-методической работы.

Для оценки качества самостоятельной работы студентов осуществляется контроль за ее выполнением. Формы контроля самостоятельной работы студентов устанавливаются вузом (собеседование, проверка и защита индивидуальных расчетно-графических и других заданий, коллоквиумы, контрольные работы, рефераты, защита курсовых проектов (работ), тестирование, принятие зачетов, устный и письменный экзамены и т.д.).


8.5 Требования к организации идеологической и воспитательной работы


Высшее учебное заведение должно проводить последовательную работу по формированию у студентов ценностных ориентаций, норм и правил поведения на основе государственной идеологии, идей гуманизма, добра и справедливости. Выпускник должен обладать гражданской зрелостью, правовой и политической культурой, уважать закон и бережно относится к социальным ценностям правового государства, чести и достоинству гражданина.

Идеологическая и воспитательная работа со студентами организуется в соответствии с нормативным и программно-методическим обеспечением учебно-воспитательного процесса в высшем учебном заведении, правовую основу которого составляют Конституция Республики Беларусь, законы Республики Беларусь, указы Президента Республики Беларусь в области молодежной политики, соответствующие государственные социально значимые программы, требования и рекомендации Министерства образования Республики Беларусь.

Приоритетным направлением идейно-воспитательной работы в высшем учебном заведении является гражданско-патриотическое и идейно-нравственное воспитание обучающихся.

Важнейшими задачами осуществления воспитательной работы со студентами являются:

- согласованность требований к содержанию и методам обучения и воспитания студентов, обеспечивающих учебную и социальную активность;

- вовлечение студентов в социально значимую работу с учетом их интересов и возможностей;

- приобретение студентами навыков самоуправления, организационно-управленческих, коммуникативных умений, опыта решения задач;

- формирование осознания необходимости укрепления семьи и повышения ее престижа в обществе, здорового образа жизни, а также основных демографических проблем общества;

- духовно-нравственное воспитание, обеспечивающее знание культурного наследия;

- профилактика правонарушений.

Формирование единого процесса воспитания должно быть построено через педагогическое управление процессом развития личности и включать учебно-воспитательную работу, профессиональную направленность воспитательной работы выпускающих кафедр, проведение воспитательной работы социально-гуманитарными и общеобразовательными кафедрами, деятельность института кураторов учебных групп, воспитательную работу в студенческих общежитиях, развитие студенческого самоуправления, методическое обеспечение воспитательного процесса.

Высшее учебное заведение должно быть комфортным и безопасным для пребывания студентов, отличаться благоприятным морально-психологическим климатом, соблюдением действующих санитарно-гигиенических норм и правил, а также осуществлять общественно-политические, культурные и спортивные мероприятия. Ведущая роль в идеологической и воспитательной работе принадлежит профессорско-преподавательскому составу и личному примеру преподавателя.


8.6 Общие требования к контролю качества образования и средствам диагностики


В вузовской системе управления качеством образования (системе менеджмента качества по СТБ ИСО 9001-2001) осуществляется мониторинг, измерения, контроль качества.

Для аттестации студентов и выпускников на соответствие их персональных знаний и умений поэтапным или конечным требованиям стандарта создаются фонды оценочных средств и технологий, включающие типовые задания, контрольные работы, тесты и др.

Оценка знаний студента на курсовых и государственных экзаменах, курсовых дифференцированных зачетах, при защите курсовых работ, сдаче зачетов по практикам, защите дипломных работ производится по 10-балльной шкале. Для оценки знаний и компетентности студентов используются критерии, утвержденные Министерством образования Республики Беларусь.

Для контроля качества образования, в том числе применения компьютерного тестирования, используются следующие средства диагностики:

- типовые задания;

- тесты по отдельным разделам и дисциплине в целом;

- письменные контрольные работы;

- устный опрос во время занятий;

- коллоквиумы;

- составление рефератов по отдельным разделам дисциплины;

- выступления студентов на семинарах;

- защита курсовых работ;

- защита отчетов по производственным практикам;

- письменный экзамен, устный экзамен;

- государственный экзамен;

- защита дипломных работ.


9 Требования к итоговой государственной аттестации


9.1 Общие требования


9.1.1 Итоговая аттестация выпускника включает государственный экзамен по специальности, направлению специальности, защиту дипломной работы, позволяющие определить теоретическую и практическую готовность выпускника к выполнению социально-профессиональных задач.

9.1.2 Аттестационные испытания, входящие в состав итоговой государственной аттестации выпускника, проводятся в соответствии с образовательной программой первой ступени высшего образования, установленной настоящим стандартом.


9.2 Требования к государственному экзамену


Государственный экзамен по специальности, направлению специальности проводится на заседании Государственной экзаменационной комиссии.

Программа и порядок проведения государственного экзамена по специальности, направлению специальности разрабатываются вузом в соответствии с Положением об итоговой государственной аттестации выпускников, утвержденным Министерством образования Республики Беларусь.


9.3 Требования к дипломной работе


Дипломная работа представляет собой аналитическую творческую работу либо теоретическое исследование по одной из актуальных задач литературного редактирования, выполняемое под научным руководством преподавателя либо специалиста из научного учреждения соответствующего профиля. Требования к структуре, содержанию, объему и порядку защиты дипломной работы определяются вузом на основании настоящего образовательного стандарта и Положения об итоговой государственной аттестации выпускников, утвержденного Министерством образования.



БИБЛИОГРАФИЯ

[1] О высшем образовании. Закон Республики Беларусь от 11 июля 2007 года N 252-З

[2] Об основных направлениях развития национальной системы образования. Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 12 апреля 1999 г. N 500

[3] Положение о ступенях высшего образования. Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 14 октября 2002 г. N 1419 "Об утверждении Положения о ступенях высшего образования"

[4] СТБ 22.0.1-96 Система стандартов в сфере образования. Основные положения

[5] СТБ ИСО 9000-2000 Система менеджмента качества. Основные положения и словарь

[6] СТБ ИСО 9001-2001 Система менеджмента качества. Требования

[7] ОКРБ 011-2001 Специальности и квалификации

[8] РД РБ 02100.5.227-2006 Высшее образование. Первая ступень. Цикл социально-гуманитарных дисциплин



ОСРБ 1-23 01 11-2008



АДУКАЦЫЙНЫ СТАНДАРТ РЭСПУБЛIКI БЕЛАРУСЬ

ВЫШЭЙШАЯ АДУКАЦЫЯ ПЕРШАЯ СТУПЕНЬ

СПЕЦЫЯЛЬНАСЦЬ 1-23 01 11 БIБЛIЯТЭКАЗНАЎСТВА I БIБЛIЯГРАФIЯ (ПА НАПРАМКАХ) КВАЛIФIКАЦЫЯ БIБЛIЯТЭКАР-БIБЛIЁГРАФ

ВЫСШЕЕ ОБРАЗОВАНИЕ ПЕРВАЯ СТУПЕНЬ

СПЕЦИАЛЬНОСТЬ 1-23 01 11 БИБЛИОТЕКОВЕДЕНИЕ И БИБЛИОГРАФИЯ (ПО НАПРАВЛЕНИЯМ) КВАЛИФИКАЦИЯ БИБЛИОТЕКАРЬ-БИБЛИОГРАФ

HIGHER EDUCATION FIRST DEGREE

SPECIALITY 1-23 01 11 LIBRARY SCIENCE AND BIBLIOGRAPHY QUALIFICATION LIBRARIAN-BIBLIOGRAPHER (ACCORDING TO DIRECTIONS)



Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь Мiнск

УДК [378.1:[02+01](083.74)(476)

Ключавыя словы: вышэйшая адукацыя, першая ступень, квалiфiкацыйная характарыстыка, бiблiятэкар-бiблiёграф, бiблiятэказнаўства, бiблiяграфiя, аўтаматызаваныя бiблiятэчна-iнфармацыйныя сiстэмы, iнфармацыйныя рэсурсы, бiблiятэчна-бiблiяграфiчнае абслугоўванне, бiблiятэчны менеджмент, iнфармацыйны маркетынг, карыстальнiкi iнфармацыi, патрабаваннi, кампетэнцыi, веды, уменнi, адукацыйная праграма, тыпавы вучэбны план, вучэбная праграма дысцыплiны, самастойная работа, залiковая адзiнка, якасць вышэйшай адукацыi, вынiковая дзяржаўная атэстацыя.

МКС 03.180



Прадмова

1. РАСПРАЦАВАНЫ Беларускiм дзяржаўным унiверсiтэтам культуры i мастацтваў

ВЫКАНАЎЦЫ:

Яцэвiч М.А., кандыдат педагагiчных навук, дацэнт (кiраўнiк);

Кузьмiнiч М.Л., кандыдат педагагiчных навук, дацэнт;

Зыгмантовiч С.В., кандыдат педагагiчных навук, дацэнт;

Лявончыкаў В.Е., доктар педагагiчных навук, прафесар;

Нешытой В.В., доктар тэхнiчных навук, прафесар;

Ровiна Р.А., кандыдат педагагiчных навук, дацэнт

УНЕСЕНЫ: Галоўным упраўленнем вышэйшай адукацыi Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь

2. ЗАЦВЕРДЖАНЫ I ЎВЕДЗЕНЫ Ў ДЗЕЯННЕ загадам Мiнiстра адукацыi Рэспублiкi Беларусь ад 12 чэрвеня 2008 г. N 50

3. УЗАМЕН СТАНДАРТА РД РБ 02100.5.211-98


Дадзены кiруючы дакумент (адукацыйны стандарт) не можа быць тыражаваны i распаўсюджаны без дазволу Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь

Выдадзены на беларускай мове



ЗМЕСТ

1 Галiна выкарыстання

2 Нарматыўныя спасылкi

3 Асноўныя тэрмiны i вызначэннi

4 Асноўныя палажэннi

5 Квалiфiкацыйная характарыстыка спецыялiста

6 Патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi выпускнiка

7 Патрабаваннi да адукацыйнай праграмы i яе рэалiзацыi

8 Патрабаваннi да забеспячэння якасцi адукацыйнага працэсу

9 Патрабаваннi да вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiка



Дата ўвядзення 2008-09-01


1 Галiна выкарыстання


Дадзены адукацыйны стандарт устанаўлiвае мэты i задачы прафесiйнай дзейнасцi спецыялiста з квалiфiкацыяй "Бiблiятэкар-бiблiёграф", патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi выпускнiка ВНУ па спецыяльнасцi Е 1-23 01 11 "Бiблiятэказнаўства i бiблiяграфiя (па напрамках)", патрабаваннi да зместу адукацыйнай праграмы i яе рэалiзацыi, патрабаваннi да забеспячэння адукацыйнага працэсу i вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiка.

Стандарт выкарыстоўваецца пры распрацоўцы нарматыўна-метадычных дакументаў i вучэбна-праграмнай дакументацыi, якая рэгулюе адукацыйны працэс у вышэйшай школе, а таксама пры ацэнцы якасцi вышэйшай адукацыi.

Стандарт абавязковы для выкарыстання ва ўсIX установах, якiя забяспечваюць атрыманне вышэйшай адукацыi (вышэйшых навучальных устаноў), размешчаных на тэрыторыi Рэспублiкi Беларусь, незалежна ад IX прыналежнасцi i форм уласнасцi.


2 Нарматыўныя спасылкi


У дадзеным стандарце выкарыстаны спасылкi на наступныя нарматыўныя дакументы:

СТБ 22.0.1-96 Сiстэма стандартаў у сферы адукацыi "Асноўныя палажэннi";

СТБ ИСО 9000-2000 Сiстэма менеджменту якасцi. Асноўныя палажэннi i слоўнiк;

ОКРБ 011-2001 Спецыяльнасцi i квалiфiкацыi;

СТБ 7.0-2004 СИБИД: Iнфармацыйна-бiблiятэчная дзейнасць, бiблiяграфiя. Тэрмiны i азначэннi;

РД РБ 02100.5.211-98 Бiблiятэказнаўства i бiблiяграфiя. Адукацыйны стандарт;

РД РБ 02100.5.227-2006 Вышэйшая адукацыя. Першая ступень. Цыкл сацыяльна-гуманiтарных дысцыплiн.


3 Асноўныя тэрмiны i азначэннi


У дадзеным стандарце выкарыстоўваюцца тэрмiны з адпаведнымi азначэннямi.

Адукацыйная праграма - сiстэма мэтаў, задач i зместа адукацыi, вызначаемая адукацыйнымi стандартамi i распрацаванымi на IX падставе вучэбнымi планамi i вучэбнымi праграмамi.

Бiблiятэказнаўства - навука, якая вывучае тэорыю, гiсторыю, метадалогiю, тэхналогiю, методыку, арганiзацыю бiблiятэчнай справы.

Бiблiяграфiя - iнфармацыйная iнфраструктура, якая забяспечвае падрыхтоўку, распаўсюджванне i выкарыстанне бiблiяграфiчнай iнфармацыi.

Бiблiятэчная справа - вобласць сацыяльна-культурнай, навуковай i iнфармацыйнай дзейнасцi па задавальненнi iнфармацыйных, культурных, адукацыйных патрэбнасцей карыстальнiкаў бiблiятэк.

Вучэбны план спецыяльнасцi - вучэбна-метадычны дакумент ВНУ, распрацаваны на падставе адукацыйнага стандарта па спецыяльнасцi, якi змяшчае графiк вучэбнага працэсу, формы, вiды i тэрмiны правядзення вучэбных заняткаў, вынiковага i паэтапнага кантролю, пералiк i аб'ем цыклаў дысцыплiн з улiкам рэгiянальных i галiновых асаблiвасцей ВНУ.

Вучэбная праграма дысцыплiны - вучэбна-метадычны дакумент ВНУ, якi распрацаваны на падставе тыпавой вучэбнай праграмы i вызначае мэты i змест тэарэтычнай i практычнай падрыхтоўкi спецыялiста па вучэбнай дысцыплiне, якая ўваходзiць у вучэбны план спецыяльнасцi, раскрывае асноўныя метадычныя падыходы да выкладання дысцыплiны.

Дыдактычная адзiнка - аўтаномная частка зместу вучэбнай дысцыплiны, выражаная ў назвах тэм, раздзелаў або модуляў.

Забеспячэнне якасцi - скаардынаваная дзейнасць па кiраўнiцтву i кiраванню арганiзацыяй, напраўленая на стварэнне ўпэўненасцi, што патрабаваннi да якасцi будуць выкананы (СТБ ИСО 9000).

Залiковая адзiнка - мера колькаснага вымярэння вучэбнай нагрузкi студэнта па авалоданнi вучэбным прадметам, якая ўключае аўдыторныя гадзiны i пазааўдыторную самастойную работу, у тым лiку падрыхтоўку i здачу экзамена.

Кампетэнтнасць - выражаная здольнасць прымяняць свае веды i ўменнi (СТБ ИСО 9000).

Кампетэнцыя - веды, уменнi i вопыт, неабходныя для вырашэння тэарэтычных i практычных задач.

Квалiфiкацыйная характарыстыка спецыялiста - абагульненая норма якасцi падрыхтоўкi па пэўнай спецыяльнасцi (спецыялiзацыi) з адпаведнай квалiфiкацыяй, якая ўключае сферы, аб'екты, вiды i задачы прафесiйнай дзейнасцi, а таксама склад кампетэнцый, неабходных для выканання функцыянальных абавязкаў ва ўмовах сацыяльна рэгулюемага рынку.

Квалiфiкацыя - веды, уменннi i навыкi, неабходныя для той цi iншай прафесii на рынках працы, падцверджаныя дакументам (СТБ 22.0.1).

Спецыяльнасць - вiд прафесiйнай дзейнасцi, якi патрабуе пэўных ведаў, уменняў i кампетэнцый, набываемых шляхам навучання i практычнага вопыту (ОКРБ 011).

Якасць вышэйшай адукацыi - адпаведнасць вышэйшай адукацыi (як вынiка, як працэсу, як сацыяльнай сiстэмы) патрабаванням, iнтарэсам асобы, грамадства, дзяржавы.


4 Агульныя палажэннi


4.1 Агульная характарыстыка спецыяльнасцi


4.1.1 Падрыхтоўка выпускнiка па спецыяльнасцi Бiблiятэказнаўства i бiблiяграфiя (па напрамках) забяспечвае атрыманне прафесiйнай квалiфiкацыi бiблiятэкар-бiблiёграф. У залежнасцi ад напрамку спецыяльнасцi таксама прысвойваюцца наступныя дадатковыя квалiфiкацыi: менеджер, спецыялiст па аўтаматызаваных бiблiятэчна-iнфармацыйных сiстэмах (АБIС), спецыялiст па iнфармацыi, выкладчык, перакладчык, таваразнаўца.

4.1.2 Спецыяльнасць у адпаведнасцi з ОКРБ 011-2001 адносiцца да профiлю Камунiкацыi падрыхтоўкi спецыялiстаў з вышэйшай адукацыяй i мае абазначэнне Е 23 01 11.


4.2 Патрабаваннi да папярэдняга узроўню падрыхтоўкi


4.2.1 Папярэднi ўзровень адукацыi павiнен быць не нiжэй агульнай сярэдняй адукацыi, падцверджаны дакументам дзяржаўнага ўзору.

4.2.2 Узровень падрыхтоўкi абiтурыента устанаўлiваецца ў адпаведнасцi з зацверджанымi Правiламi прыёму ў вышэйшыя навучальныя установы Рэспублiкi Беларусь па дысцыплiнах:

- беларуская мова або руская мова (па выбару);

- Чалавек. Грамадства. Дзяржава;

- гiсторыя Беларусi.


4.3 Агульныя мэты падрыхтоўкi спецыялiста


Агульныя мэты падрыхтоўкi спецыялiста:

- фармiраванне i развiццё спецыяльна-прафесiйнай кампетэнтнасцi, дазваляючай спалучаць акадэмiчныя, прафесiйныя, сацыяльна-асабiстыя кампетэнцыi для вырашэння задач у сферы прафесiйнай i сацыяльнай дзейнасцi;

- фармiраванне i развiццё прафесiйных кампетэнцый для работы ва ўстановах iнфармацыйна-бiблiятэчнай дзейнасцi i бiблiяграфii.


4.4 Формы навучання па спецыяльнасцi


Навучанне па спецыяльнасцi прадугледжвае наступныя формы:

- вочная (дзённая);

- завочная.


4.5 Тэрмiны падрыхтоўкi спецыялiста


Нарматыўны тэрмiн падрыхтоўкi спецыялiста пры дзённай форме навучання складае 4 гады и ацэньваецца не менш чым у 260 залiковых адзiнак.

Нарматыўны тэрмiн падрыхтоўкi спецыялiста па завочнай форме навучання павялiчваецца адпаведна на 1 год.


5 Квалiфiкацыйная характарыстыка спецыялiста


5.1 Сфера прафесiйнай дзейнасцi


Сфера прафесiйнай дзейнасцi: бiблiятэчна-iнфармацыйнае абслугоўванне ў сферы культуры, адукацыi, навукi, вытворчасцi.


5.2 Аб'екты прафесiйнай дзейнасцi


Аб'ектамi прафесiйнай дзейнасцi з'яўляюцца: фармiраванне, стварэнне i выкарыстанне iнфармацыйных рэсурсаў, бiблiятэчна-iнфармацыйнае абслугоўванне з выкарыстаннем сучасных аўтаматызаваных бiблiятэчна-iнфармацыйных сiстэм, бiблiятэчна-iнфармацыйны маркетынг i менеджмент ва ўстановах сiстэмы iнфармацыйна-дакументных камунiкацый: бiблiятэках, iнфармацыйных цэнтрах, кнiжных палатах, установах кнiжнага гандлю; а таксама выкладанне спецыяльных дысцыплiн у сярэднеспецыяльных навучальных ўстановах.


5.3 Вiды прафесiйнай дзейнасцi


Выпускнiк ВНУ пасля адаптацыi да 1 года павiнен быць кампетэнтным у наступных вiдах дзейнасцi:

- вытворча-тэхналагiчнай;

- сацыяльна-культурнай;

- навукова-метадычнай;

- навукова-даследчай;

- арганiзацыйна-кiраўнiцкай;

- педагагiчнай;

- iнавацыйнай.


5.4 Задачы прафесiйнай дзейнасцi


Выпускнiк ВНУ павiнен быць кампетэнтным вырашаць наступныя прафесiйныя задачы:

- фармiраванне i захоўванне дакументных фондаў;

- аналiтыка-сiнтэтычная апрацоўка дакументаў;

- стварэнне i выкарыстанне iнфармацыйных рэсурсаў па розных сферах дзейнасцi;

- бiблiятэчна-iнфармацыйнае абслугоўванне карыстальнiкаў iнфармацыi;

- правядзенне навукова-даследчай i навукова-метадычнай дзейнасцi;

- кiраванне тэхналагiчнымi працэсамi, падраздзяленнямi бiблiятэчна-iнфармацыйных устаноў;

- ажыццяўленне сацыя-культурнай дзейнасцi ва ўмовах бiблiятэк;

- фармiраванне iнфармацыйнай культуры спажыўцоў iнфармацыi.


5.5 Склад кампетэнцый


Падрыхтоўка спецыялiста павiнна забяспечваць фармiраванне наступных груп кампетэнцый:

- акадэмiчных кампетэнцый, уключаючых веды i ўменнi па засвоеным дысцыплiнам, здольнасцi i ўменнi вучыцца;

- сацыяльна-асобасных кампетэнцый, уключаючых культурна-каштоўнасныя арыентацыi, веданне iдэалагiчных, маральных каштоўнасцей грамадства i дзяржавы i ўменне кiравацца iмi;

- прафесiйных кампетэнцый, уключаючых веды i ўменнi фармуляваць праблемы, вырашаць задачы, распрацоўваць планы i забяспечваць IX выкананне ў абранай сферы прафесiйнай дзейнасцi.


6 Патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi выпускнiка


6.1 Агульныя патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi


6.1.1 Выпускнiк павiнен мець дастатковы ўзровень ведаў i ўменняў у галiне сацыяльна-гуманiтарных, прыродазнаўчых, агульнапрафесiйных i спецыяльных дысцыплiн, дысцыплiн спецыялiзацыi для ажыццяўлення сацыяльна-прафесiйнай дзейнасцi.

6.1.2 Выпускнiк павiнен умець бесперапынна папаўняць свае веды, аналiзаваць гiстарычныя i сучасныя праблемы сацыяльна-эканамiчнага i духоўнага жыцця грамадства, ведаць iдэалогiю беларускай дзяржавы, маральныя i прававыя нормы, умець улiчваць IX у сваёй жыццядзейнасцi.

6.1.3 Выпускнiк павiнен валодаць дзяржаўнымi мовамi (беларускай, рускай), адной або некалькiмi замежнымi мовамi, быць гатовым да пастаяннага прафесiйнага, культурнага i фiзiчнага самаўдасканалення.


6.2 Патрабаваннi да акадэмiчных кампетэнцый


Выпускнiк павiнен валодаць наступнымi акадэмiчнымi кампетэнцыямi:

- валодаць базавымi навукова-тэарэтычнымi ведамi i прымяняць IX для вырашэння тэарэтычных i практычных задач;

- валодаць сiстэмным i параўнальным аналiзам;

- валодаць даследчымi навыкамi;

- умець працаваць самастойна;

- быць здольным фармiраваць новыя iдэi;

- валодаць мiждысцыплiнарным падыходам пры вырашэннi праблем;

- умець выкарыстоўваць тэхнiчныя ўстройствы i камп'ютарныя тэхналогii;

- мець лiнгвiстычныя навыкi;

- умець вучыцца, павышаць сваю квалiфiкацыю на працягу ўсяго жыцця.


6.3 Патрабаваннi да сацыяльна-асобасных кампетэнцый


Выпускнiк павiнен мець наступныя сацыяльна-асабовыя кампетэнцыi:

- валодаць якасцямi грамадзянскасцi;

- быць здольным да сацыяльнага ўзаемадзеяння;

- валодаць здольнасцю да мiжасабовых камунiкацый;

- валодаць навыкамi зберажэння здароўя;

- быць здольным да крытыкi i самакрытыкi;

- умець працаваць у калектыве;

- валодаць прафесiйнай этыкай;

- клапацiцца аб высокiм грамадскiм статусе сваёй прафесii.


6.4 Патрабаваннi да прафесiйных кампетэнцый


Выпускнiк павiнен валодаць наступнымi прафесiйнымi кампетэнцыямi i быць здольным да вiдаў дзейнасцi:

вытворча-тэхналагiчнай:

- прадстаўляць бiблiятэку i яе тэхналагiчныя працэсы як аб'екты аўтаматызацыi;

- выконваць бiблiятэчна-iнфармацыйныя працэсы (фармiраванне фондаў, апрацоўка дакументаў i каталагiзацыя, стварэнне iнфармацыйных рэсурсаў, абслугоўванне карыстальнiкаў, кiраванне бiблiятэчнай дзейнасцю i iнш.) у асяроддзi сучасных аўтаматызаваных бiблiятэчна-iнфармацыйных сiстэм (АБIС);

- мець навыкi работы ў лакальных, карпаратыўных i iнтэрнэт-тэхналогiях АБIС;

- распрацоўваць сучасныя мадэлi i на IX падставе ажыццяўляць фармiраванне бiблiятэчнага фонду з улiкам выкарыстання разнастайных крынiц i сродкаў яго камплектавання, асаблiвасцей улiку i апрацоўкi, размяшчэння, растаноўкi i захавання;

- прымаць удзел у стварэннi i выкарыстоўваць магчымасцi размеркаванага бiблiятэчнага фонда краiны; праводзiць вывучэнне стану i выкарыстання фонда ў мэтах кiравання яго фармiраваннем;

- ажыццяўляць асноўныя працэсы аналiтыка-сiнтэтычнай апрацоўкi дакументаў (складання бiблiяграфiчнага апiсання, класiфiкацыi, прадметызацыi i дзескрыптарызацыi, анатавання, рэферыравання);

- ажыццяўляць электронную каталагiзацыю: фармiраваць аўтарытэтныя бiблiяграфiчныя запiсы ў камунiкатыўным фармате BELMARC, ствараць i падтрымлiваць электронны каталог (у т.л. зводны) з выкарыстаннем тэхналогii карпаратыўнай каталагiзацыi АБIС;

- фармiраваць даведачна-бiблiяграфiчны апарат бiблiятэкi як сiстэму традыцыйных i электронных каталогаў i картатэк, даведачна-бiблiяграфiчнага фонда;

- ажыццяўляць даведачна-iнфармацыйнае абслугоўванне карыстальнiкаў;

- ствараць i выкарыстоўваць бiблiяграфiчныя, фактаграфiчныя i поўнатэкставыя базы даных з выкарыстаннем адпаведнага праграмнага забеспячэння, а таксама друкаваныя крынiцы iнфармацыi;

- ажыццяўляць вывучэнне чытачоў бiблiятэк i весцi IX абслугоўванне на першасна-дакументным, другасна-дакументным i камунiкатыўным узроўнях з выкарыстаннем розных форм, метадаў i тэхналогiй;

- вывучаць iнфармацыйныя патрэбы карыстальнiкаў iнфармацыi розных сфер дзейнасцi (сацыяльна-гуманiтарнай, навукова-тэхнiчнай i медыцынскай, мастацка-эстэтычнай), ажыццяўляць пошук iнфармацыi з выкарыстаннем iнтэрнэт-тэхналогiй, ажыццяўляць яе аналiтыка-сiнтэтычную апрацоўку i ствараць на гэтай аснове разнастайныя iнфармацыйныя рэсурсы (базы даных); весцi iнфармацыйнае забеспячэнне названых сфер дзейнасцi;

- валодаць тэхналогiяй правядзення маркетынгавых даследаванняў (збору ўнутранай i знешняй маркетынгавай iнфармацыi, пазiцыянiравання i сегментавання рынку бiблiятэчна-iнфармацыйных прадуктаў i паслуг i прасоўвання IX на iнфармацыйным рынку);

- фармiраваць iнфармацыйную культуру карыстальнiкаў шляхам удзелу ў правядзеннi арганiзаваных форм навучання розных катэгорый карыстальнiкаў, стварэння адпаведнага асяроддзя ў бiблiятэцы, арганiзацыi спецыяльных мерапрыемстваў;

- на падставе аналiзу эфектыўнасцi ажыццяўлення асноўных бiблiятэчна-iнфармацыйных працэсаў i якасцi бiблiятэчна-iнфармацыйных прадуктаў i паслуг выяўляць прычыны неаптымальнасцi тэхналагiчных працэсаў, неадпаведнасцi IX вынiкаў дзеючым стандартам, нарматыўным дакументам, патрэбнасцям карыстальнiкаў iнфармацыi i распрацоўваць шляXI IX выпраўлення;

сацыяльна-культурнай:

- устанаўлiваць i падтрымлiваць трывалыя прадукцыйныя сувязi з рознымi грамадскiмi iнстытутамi (сям'я, школа, установы культуры, установы адукацыi i iнш.) з мэтай фармiравання спрыяльнага сацыякультурнага асяроддзя;

- развiваць сацыяльнае партнёрства з мясцовымi ўладамi i грамадскасцю;

- распрацоўваць i рэалiзоўваць мэтавыя сацыякультурныя праграмы i праекты;

- ажыццяўляць задавальненне патрэбнасцей карыстальнiкаў бiблiятэкi праз арганiзацыю iнфармацыйна-асветнiцкай, культурна-творчай, культурна-дасугавай i рэкрэацыйна-аздараўленчай дзейнасцi;

- ствараць пры неабходнасцi ў бiблiятэцы арганiзацыйныя фармiраваннi, накiраваныя на рэалiзацыю яе сацыяльна-культурнай функцыi: музеяў, iнтэрнет-цэнтраў, цэнтраў прававой iнфармацыi, цэнтраў культур народаў i краiн, аматарскIX аб'яднанняў, адукацыйных цэнтраў, аддзелаў культурна-масавай работы i iнш.;

- фармiраваць безбар'ернае бiблiятэчнае асяроддзе для абслугоўвання асоб з абмежаванымi фiзiчнымi магчымасцямi;

- распрацоўваць сцэнарыi i ажыццяўляць рэжысуру культурна-масавых мерапрыемстваў;

- праводзiць бiблiятэчную рэкламу i PR;

навукова-метадычнай:

- назапашваць i вывучаць сусветны вопыт iнавацыйнай дзейнасцi бiблiятэк i iнфармацыйных цэнтраў, распаўсюджваць i ўкараняць яго ў практыку работы бiблiятэк сваёй сiстэмы;

- праводзiць метадычны манiторынг у бiблiятэках;

- збiраць i аналiзаваць справаздачную дакументацыю;

- аказваць метадычную дапамогу бiблiятэкам сваёй сiстэмы па разнастайных накiрунках бiблiятэчна-iнфармацыйнай i культурна-дасугавай дзейнасцi праз кансультацыйную дапамогу, падрыхтоўку метадычных матэрыялаў i парад;

- выкарыстоўваць i пры неабходнасцi распрацоўваць сумесна з iншымi падраздзяленнямi бiблiятэкi арганiзацыйна-распараджальныя, нарматыўныя i тэхналагiчныя дакументы дзейнасцi бiблiятэк;

- арганiзоўваць павышэнне квалiфiкацыi i перападрытоўку супрацоўнiкаў бiблiятэк;

- кiраваць навукова-метадычным падраздзяленнем бiблiятэкi;

навукова-даследчай:

- валодаць метадамi навуковых даследаванняў у галiне сацыяльных камунiкацый, дакументазнаўства, бiблiятэказнаўства, бiблiяграфазнаўства;

- ажыццяўляць манiторынг стану i развiцця асобных кiрункаў, суб'ектаў, аб'ектаў, сродкаў, вынiкаў бiблiятэчна-iнфармацыйнай дзейнасцi;

- прымаць удзел у правядзеннi навуковых даследаванняў;

- вывучаць эфектыўнасць бiблiятэчна-iнфармацыйнай дзейнасцi;

- выкарыстоўваць разнастайныя сродкi i каналы прафесiйных бiблiятэчных камунiкацый (вусныя, пiсьмовыя, друкаваныя, электронныя) з мэтай павышэння прафесiйнай кампетэнтнасцi i ўкаранення вынiкаў навуковых распрацовак ў практычную дзейнасць;

арганiзацыйна-кiраўнiцкай:

- умець працаваць з юрыдычнай лiтаратурай, валодаць заканадаўчай, нарматыўна-прававой i адмiнiстратыўнай сiстэмай кiравання бiблiятэчнай справы краiны;

- арганiзаваць работу малых калектываў выканаўцаў для дасягнення пастаўленых мэтаў, кантраляваць i падтрымлiваць у IX працоўную i вытворчую дысцыплiну;

- састаўляць дакументацыю (графiкi работ, iнструкцыi, планы, заяўкi, дзелавыя пiсьмы i т.п.), а таксама весцi ўлiк i справаздачную дакументацыю па ўстаноўленых формах;

- весцi перамовы, распрацоўваць дамовы з iншымi зацiкаўленымi ўдзельнiкамi;

- рыхтаваць даклады, матэрыялы да прэзентацый i прадстаўляць IX;

- выконваць асноўныя функцыi кiравання структурнымi падраздзяленнямi бiблiятэчна-iнфармацыйных устаноў;

- кiраваць тэхналагiчнымi працэсамi дзейнасцi бiблiятэкi;

- укараняць прынцыпы iнавацыйнага менеджменту ў работу бiблiятэкi;

- прымаць удзел у распрацоўцы i ўкараненнi сiстэмы менеджмента якасцi ў бiблiятэцы;

- валодаць прыёмамi i метадамi ўстанаўлення i развiцця сацыяльнага партнёрства з iншымi арганiзацыямi i ўстановамi;

- фармiраваць аптымальны маральна-псIXалагiчны клiмат у калектыве;

педагагiчнай:

- ведаць сучасныя дасягненнi ў галiне педагогiкi i псIXалогii;

- валодаць псIXолага-педагагiчнымi метадамi бiблiятэчна-iнфармацыйных зносiн з чытачамi падчас бiблiятэчнага абслугоўвання i правядзення разнастайных бiблiятэчных мерапрыемстваў;

- выкладаць асновы iнфармацыйнай культуры для карыстальнiкаў бiблiятэчна-iнфармацыйных устаноў;

- валодаць педагагiчным тактам, быць спагадлiвым i дабразычлiвым у адносiнах з калегамi i наведвальнiкамi бiблiятэк i iнфармацыйных цэнтраў;

iнавацыйнай:

- ацэньваць стан, тэндэнцыi i перспектывы развiцця бiблiятэчна-iнфармацыйнай дзейнасцi;

- прагназаваць, планаваць i ажыццяўляць iнавацыйную дзейнасць бiблiятэк;

- выяўляць патрэбнасцi насельнiцтва ў розных вiдах iнфармацыйных прадуктаў i паслуг;

- распрацоўваць iнавацыйныя праграмы бiблiятэчна-iнфармацыйнага абслугоўвання.


7 Патрабаваннi да адукацыйнай праграмы i яе реалiзацыi


7.1 Склад адукацыйнай праграмы


7.1.1 Адукацыйная праграма павiнна ўключаць: вучэбны план, праграмы вучэбных дысцыплiн, праграмы вучэбных i вытворчых практык, парадак выканання дыпломнай работы, праграму дзяржаўнага экзамену, якiя павiнны адпавядаць патрабаванням дадзенага стандарта.

Адукацыйная праграма падрыхтоўкi выпускнiка павiнна прадугледжваць вывучэнне студэнтам наступных цыклаў дысцыплiн:

- сацыяльна-гуманiтарных;

- прыродазнаўчых;

- агульнапрафесiйных i спецыяльных;

- спецыялiзацыi.


7.2 Патрабаваннi да распрацоўкi адукацыйнай праграмы


7.2.1 Максiмальны аб'ём вучэбнай нагрузкi студэнтаў не павiнен перавышаць 54 гадзiны ў тыдзень, уключаючы ўсе вiды аўдыторнай i пазааўдыторнай работы.

7.2.2 Аб'ём абавязковых аўдыторных заняткаў студэнтаў, вызначаных ВНУ з улiкам спецыяльнасцi, спецыфiкi арганiзацыi вучэбнага працэсу, аснашчэння вучэбна-лабараторнай базы, iнфармацыйнага, вучэбна-метадычнага забеспячэння, павiнен быць устаноўлены ў межах 24 - 36 гадзiн.

7.2.3 У гадзiны, якiя адводзяцца на самастойную работу па вучэбнай дысцыплiне, уключаецца час, прадугледжаны на падрыхтоўку да экзаменаў.

7.2.4 Пры распрацоўцы вучэбнага плану (п. 7.4) ВНУ мае права мяняць колькасць гадзiн, прадугледжаных на засваенне вучэбнага матэрыялу: для цыклаў дысцыплiн - у межах 5%, для дысцыплiн, якiя ўваходзяць у цыкл, - у межах 10% без перавышэння максiмальнага тыднёвага аб'ёму нагрузкi студэнта i пры захаваннi патрабаванняў да зместу, указаных у дадзеным стандарце.


7.3 Патрабаваннi да тэрмiнаў рэалiзацыi адукацыйнай праграмы


7.3.1 Тэрмiн рэалiзацыi адукацыйнай праграмы пры дзённай форме навучання складае 203 тыднi. Працягласць навучання па вiдах вучэбнай дзейнасцi ў адпаведнасцi з Табл. 1.



Таблiца 1



-----------------------------------+----------------------------------
¦                                  ¦  Працягласць пры тэрмiне навучання   ¦
¦   Вiды дзейнасцi, устаноўленыя   ¦                4 гады                ¦
¦         вучэбным планам          +--------------------+-----------------+
¦                                  ¦       тыдняў       ¦     гадзiн      ¦
+----------------------------------+--------------------+-----------------+
¦Тэарэтычнае навучанне. Практычныя ¦        121         ¦      6534       ¦
¦заняткi                           ¦                    ¦                 ¦
+----------------------------------+--------------------+-----------------+
¦Экзаменацыйная сесiя              ¦         28         ¦      1512       ¦
+----------------------------------+--------------------+-----------------+
¦Вытворчая практыка                ¦         11         ¦       594       ¦
+----------------------------------+--------------------+-----------------+
¦Дыпломная работа                  ¦       4 <*>        ¦       216       ¦
+----------------------------------+--------------------+-----------------+
¦Вынiковая дзяржаўная атэстацыя    ¦         3          ¦       162       ¦
+----------------------------------+--------------------+-----------------+
¦Канiкулы (уключаючы 4 тыднi       ¦         36         ¦        -        ¦
¦паслядыпломнага адпачынку)        ¦                    ¦                 ¦
¦----------------------------------+--------------------+------------------


--------------------------------

<*> Падрыхтоўка дыпломнай работы ажыццяўляецца паралельна з тэарэтычным навучаннем.


7.3.2 Пры завочнай форме навучання студэнту павiнна быць забяспечана магчымасць заняткаў з выкладчыкам у аб'ёме не меней 160 гадзiн у год.


7.4 Тыпавы вучэбны план


7.4.1 Структура тыпавога вучэбнага плана ў адпаведнасцi з Табл. 2.

7.4.2 У адпаведнасцi з тыпавым вучэбным планам, устаноўленым стандартам, ВНУ распрацоўваецца вучэбны план спецыяльнасцi, якi ўзгадняецца з ВМА, Упраўленнем вышэйшай i сярэдняй спецыяльнай адукацыi Мiнiстэрства адукацыi i зацвярджаецца рэктарам ВНУ.


7.5 Патрабаваннi да абавязковага мiнiмума зместу вучэбных праграм i кампетэнцый па дысцыплiнах


7.5.1 Змест вучэбнай праграмы дысцыплiны па кожнаму цыклу прадстаўляецца ва ўзбуйненых дыдактычных адзiнках (цi вучэбных модулях), а патрабаваннi да кампетэнцый па дысцыплiне - у ведах i ўменнях.



Таблiца 2



-----+-------------------+-----------------------------------------------------+---
¦    ¦                   ¦               Аб'ём вучэбнай нагрузкi               ¦       ¦
¦    ¦                   +-----+----------------------------------------+------+       ¦
¦    ¦                   ¦     ¦    аўдыторныя заняткi (па напрамках    ¦      ¦       ¦
¦ N  ¦                   ¦     ¦             спецыяльнасцi)             ¦      ¦ Залi- ¦
¦п/п ¦ Назва дысцыплiны  ¦     +------+------+--------+---------+-------+самас-¦ ковыя ¦
¦    ¦                   ¦усяго¦      ¦      ¦iнфарма-¦фiлалогiя¦       ¦тойная¦адзiнкi¦
¦    ¦                   ¦     ¦менед-¦ АБIС ¦ цыйнае ¦    i    ¦кнiжны ¦работа¦       ¦
¦    ¦                   ¦     ¦жмент ¦      ¦забеспя-¦лiнгвiс- ¦гандаль¦      ¦       ¦
¦    ¦                   ¦     ¦      ¦      ¦ чэнне  ¦  тыка   ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 1  ¦Цыкл сацыяльна-    ¦1256 ¦ 638  ¦ 638  ¦  638   ¦   638   ¦  638  ¦ 618  ¦  41   ¦
¦    ¦гуманiтарных       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦дысцыплiн          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Абавязковы         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦кампанент          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.1 ¦Гiсторыя Беларусi  ¦ 102 ¦  72  ¦  72  ¦   72   ¦   72    ¦  72   ¦  30  ¦   5   ¦
¦    ¦<*>                ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.2 ¦Асновы iдэалогii   ¦ 36  ¦  24  ¦  24  ¦   24   ¦   24    ¦  24   ¦  12  ¦   1   ¦
¦    ¦беларускай дзяржавы¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.3 ¦Фiласофiя          ¦ 102 ¦  76  ¦  76  ¦   76   ¦   76    ¦  76   ¦  26  ¦   5   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.4 ¦Эканамiчная тэорыя ¦ 102 ¦  76  ¦  76  ¦   76   ¦   76    ¦  76   ¦  26  ¦   5   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.5 ¦Сацыялогiя         ¦ 54  ¦  36  ¦  36  ¦   36   ¦   36    ¦  36   ¦  18  ¦   2   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.6 ¦Палiталогiя        ¦ 102 ¦  68  ¦  68  ¦   68   ¦   68    ¦  68   ¦  34  ¦   5   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.7 ¦Замежная мова      ¦ 272 ¦ 150  ¦ 150  ¦  150   ¦   150   ¦  150  ¦ 122  ¦  10   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.8 ¦Фiзiчная культура  ¦ 384 ¦68/316¦68/316¦ 68/316 ¦ 68/316  ¦68/316 ¦ 316  ¦   4   ¦
¦    ¦<**>               ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦1.9 ¦Курсы па выбары    ¦ 102 ¦  68  ¦  68  ¦   68   ¦   68    ¦  68   ¦  34  ¦   4   ¦
¦    ¦(асновы права,     ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦правы чалавека,    ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦логiка             ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦рэлiгiязнаўства i  ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦iнш.)              ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 2  ¦Цыкл прыродазнаўчых¦ 528 ¦ 340  ¦ 340  ¦  340   ¦   340   ¦  340  ¦ 188  ¦  22   ¦
¦    ¦дысцыплiн          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Абавязковы         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦кампанент          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.1 ¦Асновы сучаснага   ¦ 102 ¦  68  ¦  68  ¦   68   ¦   68    ¦  68   ¦  34  ¦   5   ¦
¦    ¦прыродазнаўства    ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.2 ¦Асновы вышэйшай    ¦ 52  ¦  34  ¦  34  ¦   34   ¦   34    ¦  34   ¦  18  ¦   2   ¦
¦    ¦матэматыкi         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.3 ¦Асновы             ¦ 102 ¦  68  ¦  68  ¦   68   ¦   68    ¦  68   ¦  34  ¦   5   ¦
¦    ¦iнфармацыйных      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦тэхналогiй         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.4 ¦Асновы экалогii i  ¦ 52  ¦  34  ¦  34  ¦   34   ¦   34    ¦  34   ¦  18  ¦   2   ¦
¦    ¦энергазберажэння   ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.5 ¦Абарона            ¦ 116 ¦  68  ¦  68  ¦   68   ¦   68    ¦  68   ¦  48  ¦   4   ¦
¦    ¦насельнiцтва i     ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦аб'ектаў ад        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦надзвычайных       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦сiтуацый.          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦Радыяцыйная бяспека¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.6 ¦Кампанент ВНУ      ¦ 52  ¦  34  ¦  34  ¦   34   ¦   34    ¦  34   ¦  18  ¦   2   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦2.7 ¦Дысцыплiны i курсы ¦ 52  ¦  34  ¦  34  ¦   34   ¦   34    ¦  34   ¦  18  ¦   2   ¦
¦    ¦па выбары студэнта ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 3  ¦Цыкл               ¦3920/¦ 2710 ¦ 3110 ¦  2710  ¦  2710   ¦ 2710  ¦1210/ ¦ 184/  ¦
¦    ¦агульнапрафесiйных ¦4550 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦ 1440 ¦  209  ¦
¦    ¦i спецыяльных      ¦<***>¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦<***> ¦ <***> ¦
¦    ¦дысцыплiн          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Агульнапрафесiйныя ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦дысцыплiны         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Абавязковы         ¦1342 ¦ 914  ¦ 914  ¦  914   ¦   914   ¦  914  ¦ 428  ¦  64   ¦
¦    ¦кампанент          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.1 ¦Ахова працы        ¦ 24  ¦  18  ¦  18  ¦   18   ¦   18    ¦  18   ¦  6   ¦   1   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.2 ¦Асновы кiравання   ¦ 48  ¦  36  ¦  36  ¦   36   ¦   36    ¦  36   ¦  12  ¦   2   ¦
¦    ¦iнтэлектуальнай    ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦маёмасцю           ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.3 ¦Культуралогiя      ¦ 60  ¦  50  ¦  50  ¦   50   ¦   50    ¦  50   ¦  10  ¦   4   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.4 ¦Педагогiка i       ¦ 222 ¦ 140  ¦ 140  ¦  140   ¦   140   ¦  140  ¦  82  ¦   9   ¦
¦    ¦псIXалогiя         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.5 ¦Беларуская i       ¦ 350 ¦ 230  ¦ 230  ¦  230   ¦   230   ¦  230  ¦ 120  ¦  16   ¦
¦    ¦сусветная          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦лiтаратура         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.6 ¦Тэорыя iнфармацыi i¦ 268 ¦ 200  ¦ 200  ¦  200   ¦   200   ¦  200  ¦  68  ¦  15   ¦
¦    ¦дакументалогiя     ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.7 ¦Бiблiятэказнаўства ¦ 176 ¦ 120  ¦ 120  ¦  120   ¦   120   ¦  120  ¦  56  ¦   9   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.8 ¦Бiблiяграфазнаўства¦ 194 ¦ 120  ¦ 120  ¦  120   ¦   120   ¦  120  ¦  74  ¦   8   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.9 ¦Кампанент ВНУ      ¦ 420 ¦ 270  ¦ 270  ¦  270   ¦   270   ¦  270  ¦ 150  ¦  18   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.10¦Дысцыплiны i курсы ¦ 163 ¦ 138  ¦ 138  ¦  138   ¦   138   ¦  138  ¦  25  ¦   8   ¦
¦    ¦па выбары студэнта ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Спецыяльныя        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦дысцыплiны         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Абавязковы         ¦1380/¦ 1000 ¦ 1400 ¦  1000  ¦  1000   ¦ 1000  ¦ 380/ ¦       ¦
¦    ¦кампанент          ¦2010 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦ 710  ¦       ¦
¦    ¦                   ¦<***>¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦<***> ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.11¦Аўтаматызаваныя    ¦ 156 ¦ 110  ¦ 110  ¦  110   ¦   110   ¦  110  ¦  46  ¦   7   ¦
¦    ¦бiблiятэчна-       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦iнфармацыйныя      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦сiстэмы            ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.12¦Iнфармацыйныя      ¦ 512 ¦ 410  ¦ 410  ¦  410   ¦   410   ¦  410  ¦ 102  ¦  29   ¦
¦    ¦рэсурсы            ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.13¦Бiблiятэчна-       ¦ 226 ¦ 150  ¦ 150  ¦  150   ¦   150   ¦  150  ¦  76  ¦  11   ¦
¦    ¦iнфарма-цыйнае     ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦абслугоўванне      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.14¦Бiблiятэчна-       ¦ 252 ¦ 180  ¦ 180  ¦  180   ¦   180   ¦  180  ¦  72  ¦  12   ¦
¦    ¦iнфармацыйны       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦маркетынг i        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦менеджмент         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦    ¦Дысцыплiны па      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦напрамках          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦спецыяльнасцi      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.15¦Iнфармацыйны рынак ¦ 167 ¦ 100  ¦  -   ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  67  ¦   7   ¦
¦    ¦i яго прававое     ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦забеспячэнне       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.16¦Тэхналагiчны       ¦ 67  ¦  50  ¦  -   ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  17  ¦   4   ¦
¦    ¦бiблiятэчны        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦менеджмент         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.17¦Алгарытмiзацыя i   ¦ 133 ¦  -   ¦  92  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  41  ¦   6   ¦
¦    ¦асновы             ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦праграмавання      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.18¦Базы даных         ¦ 167 ¦  -   ¦ 100  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  67  ¦   7   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.19¦Электронныя        ¦ 67  ¦  -   ¦  50  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  17  ¦   4   ¦
¦    ¦бiблiятэкi         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.20¦Праграмна-тэхнiчнае¦ 124 ¦  -   ¦  68  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  56  ¦   5   ¦
¦    ¦забеспячэнне       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.21¦Iнфармацыйна-      ¦ 125 ¦  -   ¦ 100  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  25  ¦   6   ¦
¦    ¦лiнгвiс-тычнае     ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦забеспячэнне       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.22¦Бiблiятэчныя       ¦ 168 ¦  -   ¦ 100  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  68  ¦   6   ¦
¦    ¦камп'ютарныя сеткi ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.23¦Праектаванне АБIС  ¦ 80  ¦  -   ¦  40  ¦   -    ¦    -    ¦   -   ¦  40  ¦   2   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.24¦Аналiтыка-         ¦ 167 ¦  -   ¦  -   ¦  100   ¦    -    ¦   -   ¦  67  ¦   7   ¦
¦    ¦сiнтэтычная        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦апрацоўка          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦iнфармацыi         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.25¦Iнфармацыйнае      ¦ 67  ¦  -   ¦  -   ¦   50   ¦    -    ¦   -   ¦  17  ¦   4   ¦
¦    ¦забеспячэнне       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦iнавацыйнай        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦дзейнасцi          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.26¦Тэорыя лiтаратуры  ¦ 110 ¦  -   ¦  -   ¦   -    ¦   66    ¦   -   ¦  44  ¦   4   ¦
¦    ¦<****>             ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.27¦Гiсторыя беларускай¦ 124 ¦  -   ¦  -   ¦   -    ¦   84    ¦   -   ¦  40  ¦   6   ¦
¦    ¦мовы <****>        ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.28¦Тэорыя i практыка  ¦ 234 ¦  -   ¦  -   ¦   -    ¦   150   ¦   -   ¦  84  ¦  10   ¦
¦    ¦перакладу <*****>  ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.29¦Кнiгазнаўства i    ¦ 167 ¦  -   ¦  -   ¦   -    ¦    -    ¦  100  ¦  67  ¦   7   ¦
¦    ¦кнiгавы-давецкая   ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦дзейнасць          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.30¦Таваразнаўства     ¦ 67  ¦  -   ¦  -   ¦   -    ¦    -    ¦  50   ¦  17  ¦   4   ¦
¦    ¦кнiжнай прадукцыi  ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.31¦Кампанент ВНУ      ¦ 395 ¦ 256  ¦ 256  ¦  256   ¦   256   ¦  256  ¦ 139  ¦  16   ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦3.32¦Дысцыплiны i курсы ¦ 220 ¦ 132  ¦ 132  ¦  132   ¦   132   ¦  132  ¦  88  ¦   8   ¦
¦    ¦па выбары студэнта ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 4  ¦Дысцыплiны         ¦ 630 ¦ 400  ¦  -   ¦  400   ¦   400   ¦  400  ¦ 230  ¦  25   ¦
¦    ¦спецыялiзацыi      ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 5  ¦Факультатывы       ¦ 200 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦ 200  ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 6  ¦Экзаменацыйныя     ¦1512 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦сесii, 28 тыдняў   ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦                   Усяго¦8046 ¦ 4088 ¦ 4088 ¦  4088  ¦  4088   ¦ 4088  ¦ 2446 ¦272/26 ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 7  ¦Практыкi:          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦                   ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦ - азнаямленчая    ¦ 108 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦(вучэбная), 2 тыднi¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦                   ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦ - тэхналагiчная   ¦ 324 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦(вытворчая),       ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦6 тыдняў           ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦                   ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦ - пераддыпломная, ¦ 270 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦5 тыдняў           ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 8  ¦Вынiковая          ¦ 162 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦   4   ¦
¦    ¦дзяржаўная         ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦    ¦атэстацыя (3 тыднi)¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
+----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+-------+
¦ 9  ¦Дыпломная работа   ¦ 216 ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦   6   ¦
¦    ¦(4 тыднi)          ¦     ¦      ¦      ¦        ¦         ¦       ¦      ¦       ¦
¦----+-------------------+-----+------+------+--------+---------+-------+------+--------


Заўвагi:

<*> уключаючы курс "Вялiкая Айчынная вайна савецкага народа (у кантэксце Другой сусветнай вайны)";

<**> уключаючы курс па тэарэтыка-метадычных асновах фiзкультурна-спартыўнай дзейнасцi, здаровага ладу жыцця, прафiлактыкi СНIДу i наркаманii;

<***> для напрамку спецыяльнасцi 1-23 01 11-02 "Аўтаматызаваныя бiблiятэчна-iнфармацыйныя сiстэмы";

<****> для спецыялiзацыi 1-23 01 11-04 01 "Беларуская мова i лiтаратура";

<*****> для спецыялiзацыi 1-23 01 11-04 02 "Замежная мова".


7.5.2 Цыкл сацыяльна-гуманiтарных дысцыплiн устанаўлiваецца ў адпаведнасцi з адукацыйным стандартам "Вышэйшая адукацыя першай ступенi. Цыкл сацыяльна-гуманiтарных дысцыплiн", уключаючым патрабаваннi да кампетэнцый.


7.5.3 Цыкл прыродазнаўчых дысцыплiн


Асновы сучаснага прыродазнаўства

Прыродазнаўства як галiна навуковага пазнання. Структура прыродазнаўчага навуковага пазнання. Асноўныя гiстарычныя перыяды развiцця прыродазнаўства. Прырода ў сучаснай прыродазнаўча-навуковай карцiне свету. Сучасная фiзiчная, астранамiчная, бiялагiчная карцiна свету. Тэорыя самаарганiзацыi (сiнергетыка). Глабальны эвалюцыянiзм. Прыродазнаўчая навука i будучыня чалавецтва.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- структуру прыродазнаўча-навуковага пазнання;

- асаблiвасцi асноўных гiстарычных перыядаў развiцця прыродазнаўства;

- сучасную прыродазнаўчую карцiну свету;

- тэорыю сiнергетыкi;

умець:

- валодаць тэрмiналогiяй сучаснага прыродазнаўства;

- характыразаваць асноўныя перыяды развiцця прыродазнаўства;

- аналiзаваць найбольш значныя дасягненнi ў сучаснай прыродазнаўчай карцiне свету;

- выкарыстоўваць атрыманыя веды пры стварэннi i выкарыстаннi iнфармацыйных рэсурсаў прыродазнаўчага профiлю.


Асновы вышэйшай матэматыкi

Праблемы фармалiзацыi ў бiблiятэчна-iнфармацыйнай дзейнасцi. Структура матэматычнага апарату. Асновы тэорыi мностваў. Асноўныя паняццi тэорыi дачыненняў. Асноўныя паняццi тэорыi графаў i матрыц. Элементы матэматычнай логiкi. Булева алгебра. Выпадковыя падзеi, велiчынi i працэсы. Элементы матэматычнай статыстыкi. Матэматычныя мадэлi бiблiятэчных i iнфармацыйных працэсаў i сiстэм.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- праблемы фармалiзацыi бiблiятэчна-iнфармацыйных задач з выкарыстаннем матэматычных метадаў;

- асновы тэорыi мностваў i дачыненняў;

- асноўныя паняццi i азначэннi тэорыi графаў i матрычнага вылiчэння;

- элементы матэматычнай логiкi: вылiчэнне выказванняў i прэдыкатаў першага парадку;

- элементы булевай алгебры i функцыянальнага булевага мадэлявання;

- асновы тэорыi iмавернасцей: выпадковыя падзеi, велiчынi, працэсы;

- матэматычныя мадэлi ў бiблiятэчна-iнфармацыйнай дзейнасцi;

умець:

- карыстацца матэматычнымi метадамi для фармалiзацыi асобных бiблiятэчна-iнфармацыйных задач i працэсаў;

- рашаць тыпавыя матэматычныя задачы;

- выконваць матэматычныя пераўтварэннi.


Асновы iнфармацыйных тэхналогiй

Асноўныя канцэпцыi iнфарматыкi як навукi. Iнфарматызацыя, iнфармацыйная iндустрыя, iнфармацыйнае грамадства. Iнфармацыя як аб'ект iнфарматыкi. Натуральныя i штучныя мовы. Машынныя мовы. Iнфармацыйныя працэсы. Навукова-iнфармацыйная дзейнасць. Базавыя паняццi камп'ютэрных тэхналогiй. Класiфiкацыя i прызначэнне камп'ютэрнай тэхнiкi. Перыферыйныя прылады. Праграмнае забеспячэнне. Аперацыйныя сiстэмы. Камп'ютэрная апрацоўка iнфармацыi. Пабудова складаных дакументаў. Распрацоўка прэзентацый. Стварэнне электронных таблiц. Камп'ютарныя сеткi. Выкарыстанне iнтэрнет. Асноўныя службы iнтэрнет. Сэрвiсная падтрымка. АрXIвiраванне матэрыялаў. Абарона ад несанкцыянаванага доступу. Антывiрусная абарона.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- сутнасць i асноўныя канцэпцыi iнфарматыкi як навукi;

- навукова-iнфармацыйную дзейнасць i iнфармацыйныя працэсы;

- алгарытмiчныя i машынныя мовы;

- базавыя канцэпцыi камп'ютэрных тэхналогiй i асновы лiчбавых камунiкацый;

- сучасныя сродкi вылiчальнай тэхнiкi i IX асноўныя характарыстыкi;

- склад, функцыi i прызначэнне ўнiфiкаванага праграмнага забеспячэння камп'ютэрных сiстэм;

умець:

- працаваць у аперацыйным асяроддзi Windows i прыкладных праграм;

- ствараць i апрацоўваць асноўныя вiды тэкставых дакументаў, статычнай графiкi i гуку;

- алiчбоўваць тэксты дакументаў;

- ствараць прэзентацыi;

- карыстацца электроннай поштай, рэсурсамi i службамi глабальнай сеткi iнтэрнет;

- карыстацца сэрвiсным праграмным забеспячэннем.


Асновы экалогii i энергазберажэння

Вядучыя канцэпцыi, сучасныя праблемы экалогii. Асяроддзi, фактары асяроддзя, адаптацыi арганiзмаў. Формы i механiзмы адаптацый. Экалагiчныя групы i жыццёвыя формы арганiзмаў. Формы бiялагiчнай разнастайнасцi. Крытэрыi ўстойлiвасцi бiяцэноза. Экасiстэма. Дынамiка экасiстэм. Асноўныя стратэгii аховы прыроды. Рэжымы i формы ахоўваемых тэрыторый. Кадастры рэдкасных i знiкаючых вiдаў. Экалагiчныя сеткi. Ахоўваемыя прыродныя тэрыторыi Беларусi. Агульныя пытаннi энергазберажэння. Традыцыйныя i другасныя спосабы атрымання цеплавой i электрычнай энергii. Спосабы энергазберажэння. Экалагiчныя праблемы энергетыкi. Бытавое энергазберажэнне. Заканадаўчыя механiзмы энергазберажэння.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- ролю экалогii ў вырашэннi праблем рацыянальнага прыродакарыстання, рэсурсазберажэння, забеспячэннi выжывання чалавецтва i захавання бiясферы;

- аб функцыянаваннi i гомеастазе надарганiзменных сiстэм;

- дынамiку экасiстэм;

- сучасную экалагiчную карцiну Беларусi;

- заканадаўчыя механiзмы i спосабы энергазберажэння;

умець:

- аналiзаваць адмоўныя тэндэнцыi сучаснага экалагiчнага крызiсу, экалагiчнага бедства на Беларусi;

- выкарыстоўваць формы экалагiчнай адаптацыi;

- разлiчваць асноўныя эканамiчныя паказчыкi энергазберажэння.


Абарона насельнiцтва i аб'ектаў ад надзвычайных сiтуацый. Радыяцыйная бяспека

Надзвычайныя сiтуацыi ў сучасных умовах. Характарыстыка сучасных сродкаў паражэння. Ядавiтыя рэчывы, якiя моцна дзейнiчаюць, i абарона ад IX. Характарыстыка ачагоў паражэння. Сiстэма забеспячэння бяспекi насельнiцтва ў надзвычайных сiтуацыях. Дазiметрычныя велiчынi i IX адзiнкi. Наступальныя i штучныя крынiцы радыяцыi. Бiялагiчнае дзеянне iянiзуючых выпраменьванняў. Наступствы Чарнобыльскай катастрофы ў рэспублiцы. Прыборы радыяцыйнай, XIмiчнай разведкi i дазiметрычнага кантролю. Нармiраванне радыяцыйнай бяспекi i прававы рэжым радыяцыйна-забруджаных тэрыторый рэспублiкi. Структурныя органы грамадзянскай абароны. Iндывiдуальныя сродкi абароны. Аварыйна-выратавальныя i iншыя неадкладныя работы ў ачагах паражэння.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- структуру грамадзянскай абароны краiны;

- спосабы абароны насельнiцтва ў надзвычайных сiтуацыях;

- асаблiвасцi паступлення, накаплення i пераносу радыёактыўных рэчываў у экасiстэмах;

- уплыў iанiзуючых выпраменьванняў на арганiзм чалавека;

- спосабы знiжэння паступленняў i вывядзення радыёнуклiдаў з арганiзма чалавека;

умець:

- выкарыстоўваць псIXолага-педагагiчныя веды для работы з насельнiцтвам на забруджаных тэрыторыях;

- аказваць першую медыцынскую дапамогу пацярпелым у вынiку надзвычайных сiтуацый;

- працаваць з дазiметрычнай апаратурай.


7.5.4 Цыкл агульнапрафесiйных i спецыяльных дысцыплiн

 

Агульнапрафесiйныя дысцыплiны

 

Ахова працы

Агульныя пытаннi аховы працы. Прафiлактыка траўматызму. Арганiзацыя работы па ахове працы. Асновы вытворчай санiтарыi i тэхнiкi бяспекi. Тэмпературны i светавы рэжым у памяшканнях. Меры бяспекi i гiгiена працы. Параметры мiкраклiмата ў памяшканнях. Асновы пажарнай бяспекi i сродкi пажаратушэння. Першая дапамога пацярпеўшаму.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- працоўнае заканадаўства, якое ўстанаўлiвае нормы працоўных працэсаў, звязаных з пытаннямi тэхнiкi бяспекi;

- вытворчую санiтарыю як сiстэму арганiзацыйных, гiгiенiчных i санiтарна-тэхнiчных мерапрыемстваў i сродкаў;

- сiстэму арганiзацыйных i тэхнiчных мерапрыемстваў i сродкаў, якiя папярэджваюць уздзеянне на працуючых небяспечных вытворчых фактараў;

- асновы пажарнай бяспекi i сродкi пажаратушэння;

умець:

- аналiзаваць умовы працы, прычыны траўматызму i прафесiйных захворванняў;

- вызначаць спосабы i сродкi навучання ў галiне бяспекi працы;

- ацэньваць небяспеку ў надзвычайных умовах i прымаць меры па лiквiдацыi IX вынiкаў.


Асновы кiравання iнтэлектуальнай маёмасцю

Роля iнтэлектуальнай маёмасцi ў сацыяльна-эканамiчным развiццi краiны. Аб'екты i суб'екты аўтарскага права. Кiраванне маёмаснымi правамi аўтараў. Бiблятэкi i аўтарскае права. Барацьба з пiрацтвам. Аб'екты i суб'екты прамысловай маёмасцi. Патэнтная iнфармацыя i яе выкарыстанне. Мiжнародныя класiфiкацыi вынаходнiцтваў, прамысловых узораў, таварных знакаў. Патэнтныя даследаваннi i методыка IX правядзення. Афармленне заявак на аб'екты iнтэлектуальнай маёмасцi. Камерцыйнае выкарыстанне аб'ектаў iнтэлектуальнай маёмасцi. Дзяржаўнае кiраванне iнтэлектуальнай маёмасцю.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- паняццi i тэрмiны ў сферы iнтэлектуальнай маёмасцi;

- асноўныя палажэннi нацыянальнага i мiжнароднага заканадаўства аб iнтэлектуальнай маёмасцi;

- парадак афармлення i абароны правоў на аб'екты iнтэлектуальнай маёмасцi;

- вiды дамоўленасцей на перадачу правоў валодання iнтэлектуальнай маёмасцю;

- iнфармацыйныя працэсы пошуку i распаўсюджвання патэнтнай iфармацыi;

умець:

- скласцi аўтарскi дагавор на перадачу правоў на адзiн з аб'ектаў;

- заiндэксаваць тэматычны запыт у адпаведнасцi з мiжнароднымi класiфiкацыямi на аб'екты прамысловай маёмасцi i правесцi розныя вiды патэнтнага пошуку з выкарыстаннем традыцыйных i электронных iнфармацыйных рэсурсаў;

- аказаць кансультацыйную дапамогу пры афармленнi заявак на аб'екты iнтэлектуальнай маёмасцi.


Культуралогiя

Месца культуралогii ў структуры гуманiтарных ведаў. Культуралогiя як сiстэмны погляд на культуру. Гiсторыя ўзнiкнення i прычыны фармiравання культуралогii. Актуальнасць вывучэння культуралагiчных праблем у iнфармацыйным грамадстве. Узнiкненне i развiццё культуралагiчных ведаў. Прырода, культура i цывiлiзацыя. Сэнс культуратворчасцi. Праблема тыпалогii культур. Беларуская культура ў сусветнай цывiлiзацыйнай прасторы. Структурная дынамiка культуры. Асаблiвасцi культурна-гiстарычнай дынамiкi. Станаўленне планетарнай культуры. Прынцып дыялога культур - шлях да ўнiверсальных каштоўнасцей чалавецтва. Спалучэнне агульначалавечага i нацыянальнага ў сусветнай культуры. Тэарэтычныя асновы сацыяльна-культурнай дзейнасцi.

Выпускнiк павiнен:

ведаць:

- асноўныя заканамернасцi культурна-гiстарычнага развiцця чалавецтва;

- марфалогiю культуры;

- параўнальны аналiз менталiтэту народаў;

- сэнс базавых сiмвалаў сусветнай i нацыянальнай культуры;

- праблемы мiжкультурных камунiкацый ў кантэксце глабалiзацыйных працэсаў;

- дасягненнi сацыякультурнай дзейнасцi;

- прыкладныя магчымасцi культуралогii ў галiне бiблiятэказнаўства i бiблiяграфii;

умець:

- крытычна ўспрымаць тэндэнцыi, сiмвалы, плынi, феномены сусветнай i нацыянальнай культуры;

- аналiзаваць гiстарычную разнастайнасць тэкстаў культуры;

- ацэньваць асаблiвасцi мiжкультурных камунiкацый, адаптавацца ва ўмовах мультыкультурнай сiтуацыi;

- выкарыстоўваць культуралагiчныя веды ў галiне бiблiятэказнаўства.


Педагогiка i псiхалогiя


Педагогiка

Педагогiка як навука аб выхаваннi i развiццi асобы. Гiсторыя развiцця педагагiчных ведаў i беларускай педагагiчнай думкi. Мэты выхавання як рэалiзацыя сацыяльна абумоўленага iдэала асобы. Мадэлi i сiстэмы адукацыi i выхавання на сучасным этапе развiцця грамадства. Структура адукацыйнай i выхаваўчай сiстэмы ў Рэспублiцы Беларусь. Заканамернасцi i механiзмы навучання i выхавання ва ўстановах адукацыi i культуры. Асновы фармiравання асобы як суб'екту выхаваўчага працэсу. Педагагiчныя асновы развiцця калектыву. Сямейнае выхаванне i выхаваўчая работа ва ўстановах адукацыi i культуры. Педагагiчнае майстэрства i шляхi яго ўдасканалення.


Страницы: | Стр. 1 | Стр. 2 | Стр. 3 | Стр. 4 | Стр. 5 | Стр. 6 | Стр. 7 | Стр. 8 | Стр. 9 | Стр. 10 | Стр. 11 | Стр. 12 | Стр. 13 | Стр. 14 | Стр. 15 | Стр. 16 | Стр. 17 | Стр. 18 | Стр. 19 | Стр. 20 | Стр. 21 | Стр. 22 | Стр. 23 | Стр. 24 | Стр. 25 | Стр. 26 | Стр. 27 | Стр. 28 | Стр. 29 | Стр. 30 | Стр. 31 | Стр. 32 | Стр. 33 | Стр. 34 | Стр. 35 | Стр. 36 | Стр. 37 | Стр. 38 | Стр. 39 | Стр. 40 | Стр. 41 | Стр. 42 | Стр. 43 | Стр. 44 | Стр. 45 | Стр. 46 | Стр. 47 | Стр. 48 | Стр. 49 | Стр. 50 | Стр. 51 | Стр. 52 | Стр. 53 | Стр. 54 | Стр. 55 | Стр. 56 | Стр. 57 | Стр. 58 | Стр. 59 | Стр. 60 | Стр. 61 | Стр. 62 | Стр. 63 | Стр. 64 | Стр. 65 | Стр. 66 | Стр. 67 | Стр. 68 | Стр. 69 | Стр. 70 | Стр. 71 | Стр. 72 | Стр. 73 | Стр. 74 | Стр. 75 | Стр. 76 | Стр. 77 | Стр. 78 | Стр. 79 | Стр. 80 | Стр. 81 | Стр. 82 | Стр. 83 | Стр. 84 | Стр. 85 | Стр. 86 | Стр. 87 | Стр. 88 | Стр. 89 | Стр. 90 | Стр. 91 | Стр. 92 | Стр. 93 | Стр. 94 | Стр. 95 | Стр. 96 | Стр. 97 | Стр. 98 | Стр. 99 | Стр. 100 | Стр. 101 | Стр. 102 | Стр. 103 | Стр. 104 | Стр. 105 | Стр. 106 | Стр. 107 | Стр. 108 | Стр. 109 | Стр. 110 | Стр. 111 | Стр. 112 | Стр. 113 | Стр. 114 | Стр. 115 | Стр. 116 | Стр. 117 | Стр. 118 | Стр. 119 | Стр. 120 | Стр. 121 | Стр. 122 | Стр. 123 | Стр. 124 | Стр. 125 | Стр. 126 | Стр. 127 | Стр. 128 | Стр. 129 | Стр. 130 | Стр. 131 | Стр. 132 | Стр. 133 | Стр. 134 | Стр. 135 |



dokumenty archiwalne
Папярэдні | Наступны
Новости законодательства

Новости Спецпроекта "Тюрьма"

Новости сайта
Новости Беларуси

Полезные ресурсы

Счетчики
Rambler's Top100
TopList