Право
Загрузить Adobe Flash Player
Навигация
Новые документы

Реклама

Законодательство России

Долой пост президента Беларуси

Ресурсы в тему
ПОИСК ДОКУМЕНТОВ

Постановление Министерства образования Республики Беларусь от 07.08.2008 № 64 "Об утверждении и введении в действие образовательных стандартов по специальностям высшего образования первой ступени"

Текст документа с изменениями и дополнениями по состоянию на ноябрь 2013 года

< Главная страница

Стр. 18

Страницы: | Стр. 1 | Стр. 2 | Стр. 3 | Стр. 4 | Стр. 5 | Стр. 6 | Стр. 7 | Стр. 8 | Стр. 9 | Стр. 10 | Стр. 11 | Стр. 12 | Стр. 13 | Стр. 14 | Стр. 15 | Стр. 16 | Стр. 17 | Стр. 18 | Стр. 19 | Стр. 20 | Стр. 21 | Стр. 22 | Стр. 23 | Стр. 24 | Стр. 25 | Стр. 26 | Стр. 27 | Стр. 28 | Стр. 29 | Стр. 30 | Стр. 31 | Стр. 32 | Стр. 33 | Стр. 34 | Стр. 35 | Стр. 36 | Стр. 37 | Стр. 38 | Стр. 39 | Стр. 40 | Стр. 41 | Стр. 42 | Стр. 43 | Стр. 44 | Стр. 45 | Стр. 46 | Стр. 47 | Стр. 48 | Стр. 49 | Стр. 50 | Стр. 51 | Стр. 52 |

+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.3 ¦Фiласофiя            ¦    102    ¦     76     ¦    26     ¦   4,5   ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.4 ¦Эканамiчная тэорыя   ¦    102    ¦     76     ¦    26     ¦   4,5   ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.5 ¦Сацыялогiя           ¦    54     ¦     36     ¦    18     ¦    2    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.6 ¦Палiталогiя          ¦    102    ¦     68     ¦    34     ¦    4    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.7 ¦Беларуская мова      ¦    50     ¦     34     ¦    16     ¦    2    ¦
¦    ¦(прафесiйная лексiка)¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.8 ¦Замежная мова        ¦    272    ¦    150     ¦    122    ¦    9    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.9 ¦Фiзiчная культура    ¦    532    ¦     70     ¦    462    ¦    4    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦1.10¦Дысцыплiны па выбару ¦    102    ¦     68     ¦    34     ¦    4    ¦
¦    ¦студэнта             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦(культуралогiя,      ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦этыка, эстэтыка,     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦логiка,              ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦рэлiгiязнаўства,     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦асновы права, правы  ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦чалавека, iншыя курсы¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦i вучэбныя модулi)   ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 2  ¦Цыкл прыродазнаўчых  ¦    514    ¦    340     ¦    174    ¦   20    ¦
¦    ¦дысцыплiн            ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Абавязковы кампанент ¦    410    ¦    272     ¦    138    ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.1 ¦Асновы сучаснага     ¦    102    ¦     68     ¦    34     ¦    4    ¦
¦    ¦прыродазнаўства      ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.2 ¦Асновы вышэйшай      ¦    52     ¦     34     ¦    18     ¦    2    ¦
¦    ¦матэматыкi           ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.3 ¦Асновы iнфармацыйных ¦    102    ¦     68     ¦    34     ¦    4    ¦
¦    ¦тэхналогiй           ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.4 ¦Асновы экалогii i    ¦    52     ¦     34     ¦    18     ¦    2    ¦
¦    ¦энергазберажэння     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.5 ¦Абарона насельнiцтва ¦    102    ¦     68     ¦    34     ¦    4    ¦
¦    ¦i аб'ектаў ад        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦надзвычайных         ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦сiтуацый. Радыяцыйная¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦бяспека              ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.6 ¦Вузаўскi кампанент   ¦    52     ¦     34     ¦    18     ¦    2    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦2.7 ¦Дысцыплiны па выбару ¦    52     ¦     34     ¦    18     ¦    2    ¦
¦    ¦студэнта             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 3  ¦Цыкл                 ¦ 5070/5088 ¦ 3236/3214  ¦ 1834/1874 ¦ 191/189 ¦
¦    ¦агульнапрафесiйных i ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦спецыяльных дысцыплiн¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦(1-18 01 01-01 /     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02)       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Абавязковы кампанент ¦ 3652/3688 ¦ 2252/2254  ¦ 1400/1434 ¦ 131/133 ¦
¦    ¦(1-18 01 01-01 /     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02)       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.1 ¦Ахова працы          ¦    24     ¦     18     ¦     6     ¦    1    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.2 ¦Асновы кiравання     ¦    48     ¦     36     ¦    12     ¦    2    ¦
¦    ¦iнтэлектуальнай      ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦маёмасцю             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.3 ¦Педагогiка           ¦    94     ¦     60     ¦    34     ¦   3,5   ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.4 ¦Псiхалогiя           ¦    218    ¦    142     ¦    76     ¦   8,5   ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.5 ¦Культуралогiя        ¦    74     ¦     50     ¦    24     ¦    3    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.6 ¦Сацыякультурная      ¦    178    ¦    128     ¦    50     ¦   7,5   ¦
¦    ¦дзейнасць            ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.7 ¦Гiсторыя мастацтваў  ¦    304    ¦    214     ¦    90     ¦   13    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.8 ¦Сальфеджыа i тэорыя  ¦    362    ¦    236     ¦    126    ¦   14    ¦
¦    ¦музыкi (гармонiя,    ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦полiфанiя, аналiз    ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦музычных форм)       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.9 ¦Методыка выкладання  ¦    88     ¦     50     ¦    38     ¦    3    ¦
¦    ¦спецдысцыплiн        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Дысцыплiны напрамку  ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-01        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.10¦Харавы клас          ¦   1674    ¦    970     ¦    758    ¦   57    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.11¦Дырыжыраванне        ¦    438    ¦    260     ¦    178    ¦   15    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.17¦Хоразнаўства         ¦    94     ¦     56     ¦    38     ¦   3,5   ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.18¦Методыка работы з    ¦    56     ¦     32     ¦    24     ¦    2    ¦
¦    ¦хорам                ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Дысцыплiны напрамку  ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.10¦Аркестравы клас      ¦   1728    ¦    970     ¦    916    ¦   57    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.11¦Дырыжыраванне        ¦    362    ¦    240     ¦    122    ¦   14    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦3.17¦Iнструментазнаўства i¦    208    ¦    110     ¦    98     ¦   6,5   ¦
¦    ¦iнструментоўка       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Вузаўскi кампанент   ¦  966/948  ¦  656/632   ¦  310/316  ¦  39/37  ¦
¦    ¦(1-18 01 01-01 /     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02)       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Дысцыплiны па выбару ¦    452    ¦    328     ¦    124    ¦   19    ¦
¦    ¦студэнта             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 4  ¦Цыкл дысцыплiн       ¦   1254    ¦    776     ¦    478    ¦   46    ¦
¦    ¦спецыялiзацый        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦напрамак             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-01        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    +---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦Цыкл дысцыплiн       ¦   1268    ¦    730     ¦    538    ¦   43    ¦
¦    ¦спецыялiзацый        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦напрамак             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 5  ¦Факультатывы         ¦  78/ 46   ¦   78/ 46   ¦           ¦         ¦
¦    ¦(1-18 01 01-01 /     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02)       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 6  ¦Экзаменацыйныя сесii ¦   1836    ¦            ¦    1836   ¦   51    ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦УСЯГО                ¦   10206   ¦    5104    ¦    5102   ¦  347,5  ¦
¦    ¦напрамак             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-01        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦УСЯГО                ¦   10206   ¦    5004    ¦    5202   ¦  342,5  ¦
¦    ¦напрамак             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 7  ¦Практыкi (17 тыдняў):¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦                     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦- азнаямляльная      ¦    108    ¦            ¦    108    ¦    3    ¦
¦    ¦(вучэбная) (2 тыднi);¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦                     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦- рэпетацыйна-       ¦    270    ¦            ¦    270    ¦   7,5   ¦
¦    ¦канцэртная           ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦(вытворчая) (5       ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦тыдняў);             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦                     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦- педагагiчная (3    ¦    162    ¦            ¦    162    ¦   4,5   ¦
¦    ¦тыднi);              ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦                     ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦- пераддыпломная (7  ¦    378    ¦            ¦    378    ¦  10,5   ¦
¦    ¦тыдняў)              ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 8  ¦Дыпломная работа     ¦    162    ¦            ¦    162    ¦   4,5   ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦ 9  ¦Вынiковая дзяржаўная ¦    162    ¦            ¦    162    ¦   4,5   ¦
¦    ¦атэстацыя            ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦РАЗАМ                ¦   11448   ¦    5104    ¦    6344   ¦   382   ¦
¦    ¦напрамак             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-01        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
+----+---------------------+-----------+------------+-----------+---------+
¦    ¦РАЗАМ                ¦   11448   ¦    5004    ¦    6444   ¦   376   ¦
¦    ¦напрамак             ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦    ¦1-18 01 01-02        ¦           ¦            ¦           ¦         ¦
¦----+---------------------+-----------+------------+-----------+----------


7.4.2 Згодна з тыпавым планам, устаноўленым стандартам, ВНУ распрацоўваецца вучэбны план спецыяльнасцi, якi ўзгадняецца з ВМА, Упраўленнем вышэйшай i сярэдняй спецыяльнай адукацыi Мiнiстэрства адукацыi i зацвярджаецца рэктарам ВНУ.


7.5 Патрабаваннi да абавязковага мiнiмуму зместу вучэбных праграм i кампетэнцыям па дысцыплiнах


7.5.1 Змест вучэбнай праграмы дысцыплiны па кожным цыклу прадстаўляецца ва ўзбуйнённых дыдактычных адзiнках (цi вучэбных модулях), а патрабаваннi да кампетэнцый па дысцыплiне - у ведах i ўменнях.

7.5.2 Цыкл сацыяльна-гуманiтарных дысцыплiн устанаўлiваецца ў адпаведнасцi з адукацыйным стандартам "Вышэйшая адукацыя першай ступенi. Цыкл сацыяльна-гуманiтарных дысцыплiн", якi ўключае патрабаваннi да кампетэнцый.


7.5.3 Цыкл прыродазнаўчых дысцыплiн


Асновы сучаснага прыродазнаўства

Прыродазнаўства як галiна навуковага пазнання. Структура прыродазнаўчага навуковага пазнання. Асноўныя гiстарычныя перыяды развiцця прыродазнаўства. Прырода ў сучаснай прыродазнаўча-навуковай карцiне свету. Сучасная фiзiчная, астранамiчная, бiялагiчная карцiна свету. Тэорыя самаарганiзацыi (сiнергетыка). Глабальны эвалюцыянiзм. Прыродазнаўчая навука i будучыня чалавецтва.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- структуру прыродазнаўча-навуковага пазнання;

- асаблiвасцi асноўных гiстарычных перыядаў развiцця прыродазнаўства;

- сучасную прыродазнаўчую карцiну свету;

- тэорыю сiнергетыкi;

умець:

- валодаць тэрмiналогiяй сучаснага прыродазнаўства;

- характыразаваць асноўныя перыяды развiцця прыродазнаўства;

- аналiзаваць найбольш значныя дасягненнi ў сучаснай прыродазнаўчай карцiне свету;

- выкарыстоўваць атрыманыя веды пры стварэннi i выкарыстаннi iнфармацыйных рэсурсаў прыродазнаўчага профiлю.


Асновы вышэйшай матэматыкi

Праблемы фармалiзацыi ў народнай творчасцi. Структура матэматычнага апарату. Асновы тэорыi мностваў. Асноўныя паняццi тэорыi дачыненняў. Асноўныя паняццi тэорыi графаў i матрыц. Элементы матэматычнай логiкi. Булева алгебра. Выпадковыя падзеi, велiчынi i працэсы. Элементы матэматычнай статыстыкi. Матэматычныя мадэлi ў народнай творчасцi. Матэматыка i музыка.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- праблемы фармалiзацыi iнфармацыйных задач з выкарыстаннем матэматычных метадаў;

- асновы тэорыi мностваў i дачыненняў;

- асноўныя паняццi i азначэннi тэорыi графаў i матрычнага вылiчэння;

- элементы матэматычнай логiкi: вылiчэнне выказванняў i прэдыкатаў першага парадку;

- элементы булевай алгебры i функцыянальнага булевага мадэлявання;

- асновы тэорыi iмавернасцей: выпадковыя падзеi, велiчынi, працэсы;

- матэматычныя мадэлi ў музычным мастацтве;

умець:

- карыстацца матэматычнымi метадамi для фармалiзацыi асобных музычных задач i працэсаў;

- рашаць тыпавыя матэматычныя задачы;

- выконваць матэматычныя пераўтварэннi.


Асновы iнфармацыйных тэхналогiй

Асноўныя канцэпцыi iнфарматыкi як навукi. Iнфарматызацыя, iнфармацыйная iндустрыя, iнфармацыйнае грамадства. Iнфармацыя як аб'ект iнфарматыкi. Натуральныя i штучныя мовы. Машынныя мовы. Iнфармацыйныя працэсы. Навукова-iнфармацыйная дзейнасць. Базавыя паняццi камп'ютарных тэхналогiй. Класiфiкацыя i прызначэнне камп'ютарнай тэхнiкi. Перыферыйныя прылады. Праграмнае забеспячэнне. Аперацыйныя сiстэмы. Камп'ютарная апрацоўка iнфармацыi. Пабудова складаных дакументаў. Распрацоўка прэзентацый. Стварэнне электронных таблiц. Камп'ютарныя сеткi. Выкарыстанне iнтэрнет. Асноўныя службы iнтэрнет. Сэрвiсная падтрымка. Архiвiраванне матэрыялаў. Абарона ад несанкцыянаванага доступу. Антывiрусная абарона.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- сутнасць i асноўныя канцэпцыi iнфарматыкi як навукi;

- навукова-iнфармацыйную дзейнасць i iнфармацыйныя працэсы;

- алгарытмiчныя i машынныя мовы;

- базавыя канцэпцыi камп'ютарных тэхналогiй i асновы лiчбавых камунiкацый;

- сучасныя сродкi вылiчальнай тэхнiкi i iх асноўныя характарыстыкi;

- склад, функцыi i прызначэнне ўнiфiкаванага праграмнага забеспячэння камп'ютарных сiстэм;

умець:

- працаваць у аперацыйным асяроддзi Windows i прыкладных праграм;

- ствараць i апрацоўваць асноўныя вiды тэкставых дакументаў, статычнай графiкi i гуку;

- алiчбоўваць тэксты дакументаў;

- ствараць прэзентацыi;

- карыстацца электроннай поштай, рэсурсамi i службамi глабальнай сеткi iнтэрнет;

- карыстацца сэрвiсным праграмным забеспячэннем.


Асновы экалогii i энергазберажэння

Вядучыя канцэпцыi, сучасныя праблемы экалогii. Асяроддзi, фактары асяроддзя, адаптацыi арганiзмаў. Формы i механiзмы адаптацый. Экалагiчныя групы i жыццёвыя формы арганiзмаў. Формы бiялагiчнай разнастайнасцi. Крытэрыi ўстойлiвасцi бiяцэноза. Экасiстэма. Дынамiка экасiстэм. Асноўныя стратэгii аховы прыроды. Рэжымы i формы ахоўваемых тэрыторый. Кадастры рэдкасных i знiкаючых вiдаў. Экалагiчныя сеткi. Ахоўваемыя прыродныя тэрыторыi Беларусi. Агульныя пытаннi энергазберажэння. Традыцыйныя i другасныя спосабы атрымання цеплавой i электрычнай энергii. Спосабы энергазберажэння. Экалагiчныя праблемы энергетыкi. Бытавое энергазберажэнне. Заканадаўчыя механiзмы энергазберажэння.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- ролю экалогii ў вырашэннi праблем рацыянальнага прыродакарыстання; рэсурсазберажэння, забеспячэннi выжывання чалавецтва i захавання бiясферы;

- аб функцыянаваннi i гомеастазе надарганiзменных сiстэм;

- дынамiку экасiстэм;

- сучасную экалагiчную карцiну Беларусi;

- заканадаўчыя механiзмы i спосабы энергазберажэння;

умець:

- аналiзаваць адмоўныя тэндэнцыi сучаснага экалагiчнага крызiсу, экалагiчнага бедства на Беларусi;

- выкарыстоўваць формы экалагiчнай адаптацыi;

- разлiчваць асноўныя эканамiчныя паказчыкi энергазберажэння.


Абарона насельнiцтва i аб'ектаў ад надзвычайных сiтуацый. Радыяцыйная бяспека.

Надзвычайныя сiтуацыi ў сучасных умовах. Характарыстыка сучасных сродкаў паражэння. Ядавiтыя рэчывы, якiя моцна дзейнiчаюць, i абарона ад iх. Характарыстыка ачагоў паражэння. Сiстэма забеспячэння бяспекi насельнiцтва ў надзвычайных сiтуацыях. Дазiметрычныя велiчынi i iх адзiнкi. Наступальныя i штучныя крынiцы радыяцыi. Бiялагiчнае дзеянне iянiзуючых выпраменьванняў. Наступствы Чарнобыльскай катастрофы ў рэспублiцы. Прыборы радыяцыйнай, хiмiчнай разведкi i дазiметрычнага кантролю. Нармiраванне радыяцыйнай бяспекi i прававы рэжым радыяцыйна-забруджаных тэрыторый рэспублiкi. Структурныя органы грамадзянскай абароны. Iндывiдуальныя сродкi абароны. Аварыйна-выратавальныя i iншыя неадкладныя работы ў ачагах паражэння.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- структуру грамадзянскай абароны краiны;

- спосабы абароны насельнiцтва ў надзвычайных сiтуацыях;

- асаблiвасцi паступлення, накаплення i пераносу радыёактыўных рэчываў у экасiстэмах;

- уплыў iанiзуючых выпраменьванняў на арганiзм чалавека;

- спосабы знiжэння паступленняў i вывядзення радыёнуклiдаў з арганiзма чалавека;

умець:

- выкарыстоўваць псiхолага-педагагiчныя веды для работы з насельнiцтвам на забруджаных тэрыторыях;

- аказваць першую медыцынскую дапамогу пацярпелым ў вынiку надзвычайных сiтуацый;

- працаваць з дазiметрычнай апаратурай.


7.5.4 Цыкл агульнапрафесiйных i спецыяльнах дысцыплiн


Ахова працы

Агульныя пытаннi аховы працы. Прафiлактыка траўматызму. Арганiзацыя работы па ахове працы. Асновы вытворчай санiтарыi i тэхнiкi бяспекi. Тэмпературны i светавы рэжым у памяшканнях. Меры бяспекi i гiгiена працы. Параметры мiкраклiмату ў памяшканнях. Асновы пажарнай бяспекi i сродкi пажаратушэння. Першая дапамога пацярпеўшаму.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- працоўнае заканадаўства, якое ўстанаўлiвае нормы працоўных працэсаў, звязаных з пытаннямi тэхнiкi бяспекi;

- вытворчую санiтарыю як сiстэму арганiзацыйных, гiгiенiчных i санiтарна-тэхнiчных мерапрыемстваў i сродкаў;

- сiстэму арганiзацыйных i тэхнiчных мерапрыемстваў i сродкаў, якiя папярэджваюць уздзеянне на працуючых небяспечных вытворчых фактараў;

- асновы пажарнай бяспекi i сродкi пажаратушэння;

умець:

- аналiзаваць умовы працы, прычыны траўматызму i прафесiйных захворванняў;

- вызначаць спосабы i сродкi навучання ў галiне бяспекi працы;

- ацэньваць небяспеку ў надзывачайных умовах i прымаць меры па лiквiдацыi iх вынiкаў.


Асновы кiравання iнтэлектуальнай маёмасцю

Роля iнтэлектуальнай маёмасцi ў сацыяльна-эканамiчным развiццi краiны. Аб'екты i суб'екты аўтарскага права. Кiраванне маёмаснымi правамi аўтараў. Барацьба з пiрацтвам. Аб'екты i суб'екты прамысловай маёмасцi. Патэнтная iнфармацыя i яе выкарыстанне. Мiжнародныя класiфiкацыi вынаходнiцтваў, прамысловых узораў, таварных знакаў. Патэнтныя даследаваннi i методыка iх правядзення. Афармленне заявак на аб'екты iнтэлектуальнай маёмасцi. Камерцыйнае выкарыстанне аб'ектаў iнтэлектуальнай маёмасцi. Дзяржаўнае кiраванне iнтэлектуальнай маёмасцю.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- паняццi i тэрмiны ў сферы iнтэлектуальнай маёмасцi;

- асноўныя палажэннi нацыянальнага i мiжнароднага заканадаўства аб iнтэлектуальнай маёмасцi;

- парадак афармлення i абароны правоў на аб'екты iнтэлектуальнай маёмасцi;

- вiды дамоўленасцей на перадачу правоў валодання iнтэлектуальнай маёмасцю;

- iнфармацыйныя працэсы пошуку i распаўсюджвання патэнтнай iнфармацыi;

умець:

- скласцi аўтарскi дагавор на перадачу правоў на адзiн з аб'ектаў;

- заiндэксаваць тэматычны запыт у адпаведнасцi з мiжнароднымi класiфiкацыямi на аб'екты прамысловай маёмасцi i правесцi розныя вiды патэнтнага пошуку з выкарыстаннем традыцыйных i электронных iнфармацыйных рэсурсаў;

- аказаць кансультацыйную дапамогу пры афармленнi заявак на аб'екты iнтэлектуальнай маёмасцi.


Педагогiка

Месца педагогiкi ў структуры сучасных гуманiтарных ведаў. Гiсторыя развiцця педагогiкi i беларускай педагагiчнай думкi. Мэты выхавання як рэалiзацыя сацыяльна абумоўленага iдэала асобы ў канкрэтны гiстарычны перыяд. Мадэлi i сiстэмы адукацыi i выхавання на сучасным этапе развiцця грамадства. Структура адукацыйнай i выхаваўчай сiстэмы ў Рэспублiцы Беларусь. Структура i арганiзацыя цэласнага педагагiчнага працэсу ва ўстановах культуры, адукацыi, пазашкольнага навучання i выхавання. Заканамернасцi i педагагiчныя механiзмы навучання i выхавання ва ўстановах адукацыi i культуры, пазашкольнага навучання i выхавання. Педагагiчныя асновы фармiравання асобы як суб'екту выхавання. Мадэлi i структурныя кампаненты педагагiчнага майстэрства i шляхi яго ўдасканалення.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- асноўныя тэарэтычныя палажэннi педагогiкi;

- асноўныя катэгорыi педагогiкi i сутнасць працэсаў адукацыi;

- прынцыпы i тэхналогiю выхавання як працэсу сацыялiзацыi асобы;

- метады i формы выхаваўчага ўздзеяння на ўдзельнiкаў творчых калектываў у залежнасцi ад узросту i iндывiдуальных якасцей;

- асобасна-арыентаваныя педагагiчныя тэхналогii выхавання ва ўстановах сацыякультурнай сферы;

умець:

- выкарыстоўваць методыку дыягностыкi i развiцця творчых якасцей асобы ва ўмовах навучальнага працэсу i ў сферы вольнага часу;

- самастойна карыстацца педагагiчнымi ведамi, уменнямi, навыкамi ў прафесiйнай педагагiчнай дзейнасцi;

- рэалiзоўваць педагагiчную дзейнасць ва ўстановах культуры;

- арганiзоўваць выхаваўчую работу з рознымi катэгорыямi ўдзельнiкаў творчых калектываў.


Псiхалогiя

Месца псiхалогii ў структуры сучасных гуманiтарных ведаў. Гiсторыя развiцця псiхалогii i беларускай псiхалагiчнай думкi. Заканамернасцi i псiхалагiчныя механiзмы навучання i выхавання ва ўстановах культуры, адукацыi, пазашкольнага навучання i выхавання. Сучасныя тэхналогii развiцця крэатыўнасцi асобы. Псiхолага-педагагiчныя асновы фармiравання асобы як суб'екту выхавання. Роля псiхалагiчных ведаў у этычным i эстэтычным развiццi асобы i фармiраваннi творчага калектыву. Разнастайныя падыходы да псiхалагiчнага вывучэння асобы i механiзмаў уздзеяння на яе. Дзяржаўныя i мiжнародныя дакументы, якiя адлюстроўваюць правы асобы, дзiцяцi i розных узроставых катэгорый насельнiцтва. Псiхалагiчныя асновы мастацкай творчасцi. Псiхалагiчныя асновы сямейнага выхавання i выхаваўчай работы ва ўстановах адукацыi, культуры, пазашкольнага навучання i выхавання. Мадэлi i структурныя кампаненты псiхалагiчнага майстэрства кiраўнiка творчага калектыву i шляхi яго ўдасканалення.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- асноўныя тэарэтычныя палажэннi псiхалогii;

- асноўныя катэгорыi псiхалогii ў кантэксце працэсаў адукацыi i выхавання;

- псiхалагiчныя працэсы, станы, уласцiвасцi асобы i спосабы педагагiчнага ўздзеяння на iх ва ўстановах культуры, адукацыi, пазашкольнага навучання i выхавання;

- прычыны дзелавых, асобасных i мiжасобасных канфлiктаў i тэхналогiю iх вырашэння ва ўмовах творчых калектываў;

- псiхалагiчныя асаблiвасцi стыляў кiравання ў кантэксце дзейнасцi творчых калектываў;

умець:

- характарызаваць заканамернасцi i прынцыпы фармiравання i развiцця асобы ў розных вiдах творчай i мастацкай дзейнасцi;

- выкарыстоўваць сучасныя тэхналогii фармiравання вядучых якасцей асобы ў асяродку ўдзельнiкаў творчых калектываў;

- выкарыстоўваць методыку дыягностыкi i развiцця творчых якасцей асобы ва ўмовах навучальнага працэсу i ў сферы вольнага часу;

- самастойна карыстацца ведамi па псiхалогii ў прафесiйнай дзейнасцi.


Культуралогiя

Месца культуралогii ў структуры гуманiтарных ведаў. Культуралогiя як сiстэмны погляд на культуру. Гiсторыя ўзнiкнення i прычыны фармiравання культуралогii. Актуальнасць вывучэння культуралагiчных праблем у iнфармацыйным грамадстве. Узнiкненне i развiццё культуралагiчных ведаў. Прырода, культура i цывiлiзацыя. Сэнс культуратворчасцi. Праблема тыпалогii культур. Беларуская культура ў сусветнай цывiлiзацыйнай прасторы. Структурная дынамiка культуры. Асаблiвасцi культурна-гiстарычнай дынамiкi. Станаўленне планетарнай культуры. Прынцып дыялога культур - шлях да ўнiверсальных каштоўнасцей чалавецтва. Спалучэнне агульначалавечага i нацыянальнага ў сусветнай культуры. Тэарэтычныя асновы сацыяльна-культурнай дзейнасцi.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- асноўныя заканамернасцi культурна-гiстарычнага развiцця чалавецтва;

- марфалогiю культуры;

- параўнальны аналiз менталiтэту народаў;

- сэнс базавых сiмвалаў сусветнай i нацыянальнай культуры;

- праблемы мiжкультурных камунiкацый ў кантэксце глабалiзацыйных працэсаў;

- дасягненнi сацыякультурнай дзейнасцi;

- прыкладныя магчымасцi культуралогii ў галiне бiблiятэказнаўства i бiблiяграфii;

умець:

- крытычна ўспрымаць тэндэнцыi, сiмвалы, плынi, феномены сусветнай i нацыянальнай культуры;

- аналiзаваць гiстарычную разнастайнасць тэкстаў культуры;

- ацэньваць асаблiвасцi мiжкультурных камунiкацый, адаптавацца ва ўмовах мультыкультурнай сiтуацыi.


Сацыякультурная дзейнасць

Паняцце "Сацыякультурная дзейнасць", сфера СКД i яе прызначэнне. Месца i роля асветнiцкай дзейнасцi ў гiсторыi Беларусi. Сутнасць творчай дзейнасцi, этапы яе развiцця, прынцыпы i напрамкi яе арганiзацыi ва ўстановах культуры. Актыўнасць асобы, матывацыйная сфера асобы i фармiраванне яе светапогляду. Мастацкая творчасць, яе характарыстыка, вiды, напрамкi развiцця. Асаблiвасцi выкарыстання спадчыны традыцынай культуры ў СКД. Сацыяльна-культурная работа як вiд прафесiйнай дзейнасцi. Функцыi менеджменту ў сацыяльна-культурнай сферы. Прынцыпы кiравання, арганiзацыi i метадычнага забеспячэння СКД у РБ i за мяжой. Эфектыўнасць СКД, метады яе вывучэння i ацэнкi. Маркетынг СКД. Шляхi ўзаемадзеяння дзяржаўных, грамадскiх i прыватных устаноў па арганiзацыi вольнага часу насельнiцтва.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- паняцце, сферу i прызначэнне СКД;

- месца i ролю асветнiцкай дзейнасцi ў гiсторыi Беларусi;

- прынцыпы кiравання, арганiзацыi i метадычнага забеспячэння СКД;

- асаблiвасцi менеджменту i маркетынгу СКД;

умець:

- аналiзаваць сучасны стан, эфектыўнасць, накiрункi i перспектывы развiцця СКД;

- распрацоўваць асноўныя вiды метадычнай прадукцыi для забеспячэння СКД;

- арганiзоўваць СКД у адпаведнасцi з профiлем спецыялiзацыi ў дзяржаўных установах;

- ажыццяўляць дзейнасць па менеджменце i маркетынгу таварнай прадукцыi (тавараў i паслуг), вырабленай ў галiне народнай творчасцi.


Гiсторыя мастацтваў

Тэатральнае

Тэатр i яго месца ў сiстэме мастацкай культуры. Тэатр Антычнасцi, Сярэднявечча, Адраджэння, Класiцызму, Асветнiцтва, Рамантызму. Заходнееўрапейскi тэатр XIX - XX стст.: рэжысёры, асноўныя накiрункi ў драматургii i акцёрскiм майстэрстве. Народныя вытокi рускай тэатральнай культуры. Рускi тэатр XVII, XVIII, XIX стст. Тэатр i драматургiя XIX - XX стст. Сутнасць сiстэмы К.Станiслаўскага. Тэатр савецкага часу. Вытокi i гiсторыя развiцця тэатра на Беларусi. Народны тэатр. Прыватнаўласнiцкiя тэатры (XVIII ст.). Беларускi тэатр канца XIX - XX стст. Сучасныя тэатры Беларусi i Расii: рэжысёры, акцёры, драматургi. Сучасныя тэтральныя формы.

Музычнае

Вiды i жанры музыкi. Музыка Старажытнага Свету, Антычнасцi, Сярэднявечча, Адраджэння, Барока, Асветнiцтва, Рамантызму. Музыка XX ст. Заходнееўрапейская музыка XIX - XX стст. Гiсторыя музыкi Расii: перыяды старажытнай Кiеўскай Русi, Маскоўскага княства. Руская музыка XVII ст., XVIII ст. Фармiраванне нацыянальнай кампазiтарскай школы, яе прадстаўнiкi. Музыка Расii XIX - XX стст. Музыка Беларусi: вытокi, музычная культура перыяду Вялiкага княства Лiтоўскага (XIII - XVII стст.), Адраджэння (XVI - XVII стст.), Асветнiцтва (XVIII ст.). Беларускiя кампазiтары XIX - XX стст. Фармiраванне i развiццё нацыянальнай кампазiтарскай школы. Новыя стылявыя тэндэнцыi ў сучаснай музыцы.

Выяўленчае мастацтва

Выяўленчае мастацтва як частка грамадскай свядомасцi i вобразна-пачуццёвы спосаб адлюстравання свету. Асноўныя вiды i жанры, выразныя сродкi. Мастацтва першабытнага ладу, Старажытнага Егiпта, Антычнасцi. Мастацкiя стылi i помнiкi Заходняй Еўропы ў эпохi Сярэднявечча i Адраджэння. Стылёвыя асаблiвасцi мастацтва Фландрыi, Iспанii, Галандыi, Англii i Францыi XVII - XVIII стст. Вядучыя мастакi XIX - XX стст. Асноўныя стылi i напрамкi ў мастацтве XX ст. Мастацтва Старажытнай Русi. Рускае выяўленчае мастацтва XVIII - XIX стст. "Срэбpaны век" у рускiм мастацтве. Савецкае мастацтва. Выяўленчае мастацтва Беларусi XVII - XX стст. Вядучыя прадстаўнiкi беларускага мастацтва XX ст. Сучасны стан беларускага мастацтва.

Кiнамастацтва

Гiсторыя сусветнага кiно: этапы, стылi, майстры. Першы этап развiцця кiно (узнiкненне кiнематографа ў 1895 - 1930-я гг., авалоданне гукам). Станаўленне вядучых кiнашкол - Францыi, Швецыi, Германii, Расii. Кiно Беларусi 1920-х гг. Другi перыяд (1930 - 1940-я гг.) - таталiтарная эпоха. Кiно Беларусi ў агульнасавецкiм кантэксце. Фармiраванне новых мастацкiх плыняў: французскi "паэтычны рэалiзм", iтальянскi неарэалiзм. Трансфармацыя вобразнай мовы i ўзбагачэнне магчымасцяў экрана (iтальянская, французская, германская, шведская, польская, савецкая кiнашколы). Трэцi перыяд (1950 - 1980-я гг.) - радыкальная змена пакаленняў у кiнамастацтве (iтальянскiм, расiйскiм, польскiм i iнш.). Авалоданне новай вобразнай мовай. Новая хваля ў беларускiм кiно другой паловы 1960-х гг. Сучасны стан сусветнага i беларускага кiно.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- сэнс i прызначэнне розных вiдаў мастацтва, вобразную мову кожнага вiда;

- вiдавую i жанравую тыпалогiю;

- гiсторыю мастацкай культуры свету ў адпаведнасцi з эпохамi, стылямi i школамi;

- асноўныя гiстарычныя факты, падзеi, даты, iмёны дзеячаў мастацтва;

- мастацкую культуру Беларусi i творчасць кампазiтараў, мастакоў, дзеячаў тэатра i кiно;

- развiццё сучасных драматычных i музычных тэатраў;

умець:

- аналiзаваць заканамернасцi фармiравання розных вiдаў мастацтва ў пэўныя эпохi;

- валодаць катэгарыяльным апаратам, спецыфiчнай мовай розных вiдаў мастацтва;

- вызначаць, супастаўляць, параўноўвываць асаблiвасцi аўтарскiх стыляў;

- аналiзаваць творы мастацка-матэрыяльнай культуры;

- канструяваць, аналiзаваць, здзяйсняць на практыцы працэс выкладання тэорыi i гiсторыi мастацтваў у адпаведнасцi з сучаснымi патрабаваннямi.


Сальфеджыа i тэорыя музыкi (гармонiя, полiфанiя, аналiз музычных форм)

Сальфеджыа

Дыятонiка. Манадыйныя неакордавыя лады. Гемiёльныя лады. Унутрыладовая храматыка. Храматычныя iнтэрвалы ў мажоры i мiноры. Альтэрацыя акордаў субдамiнантавай, дамiнантавай груп. Адхiленне ў танальнасцi дыятанiчнай роднасцi. Праяўлення адхiленняў у аднагалоссi, шматгалоссi. Мадуляцыi ў роднасныя танальнасцi. Энгарманiчныя мадуляцыi. Пераадольванне ладавай iнерцыi пры iнтанаваннi сучаснай музыкi.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- асноўныя лады;

- паняццi гукараду i ладу, iнтэрвалу i акорда, дыятонiкi i храматыкi, адхiлення i мадуляцыi i г.д.;

- заканамернасцi адхiлення i мадуляцыi ў аднагалоссi i шматгалоссi;

умець:

- свабодна сальфеджыраваць з лiста аднагалоссе i двух-чатырохгалоссе дастатковай ступенi складанасцi сола i ў ансамблi;

- запiсваць складаныя аднагалосныя мелодыi i сярэдняй складанасцi двух-чатырохгалосныя пабудовы;

- транспанiраваць ў сальфеджыраваннi i на фартэпiяна.

Гармонiя

Гармонiя, яе сувязь з iншымi кампанентамi музычнай мовы. Агляд развiцця гармонii. Акорд, развiццё яго структуры. Тыпы i вiды акордаў. Трохгучча галоўных i пабочных ступеняў. Гарманiчныя асновы формы перыяду. Септакорды i квартсептакорды ўсiх ступеняў. Скачкi пры ўжываннi трохгуччаў i септакордаў. Строгае i свабоднае голасавядзенне. Дыятанiчныя варыянты мажору, мiнору. Натуральны мажор i мiнор, характэрныя звароты. Пераменныя лады. Гарманiчнае вар'iраванне. Унутрытанальная, мадуляцыйная храматыка. Альтэрацыя акордаў субдамiнантавай групы. Адхiленне i мадуляцыi ў танальнасцi першай ступенi роднасцi. Неакордавыя гукi ва ўсiх галасах. Паступовая мадуляцыя. Элiпсiс мажора-мiнор. Акордыка, танальнасць у музыцы XX ст. Тэхнiка кампазiцыi другой палавiны XX ст. Гармонiя ў сучаснай беларускай музыцы.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- выразныя i формаўтваральныя магчымасцi гармонii;

- ладавую аснову гармонii i спецыфiку гармонii асобных стыляў;

- разнавiднасцi фактурнага пераўтварэння гармонii;

- агульную тэорыю мадуляцыi;

умець:

- гарманiзаваць мелодыю пiсьмова i iграць на фартэпiяна гарманiчныя паслядоўнасцi з мадуляцыямi ў чатырохгалосным выкладаннi;

- выкарыстоўваць атрыманыя тэарэтычныя веды пры выкананнi практычных задач;

- выконваць творчыя заданнi сярэдняй складанасцi, звязаныя з гарманiзацыяй ў свабоднай фактуры, апрацоўкай i перакладам музычных тэкстаў;

- каардынiраваць гарманiчныя пабудовы па вертыкалi i гарызанталi.

Полiфанiя

Полiфанiя i гармонiя. Гiстарычныя ўмовы узнiкнення полiфанii i гамафанii. Народныя вытокi полiфанii. Гетэрафанiя i падгалосачная полiфанiя. Асноўныя этапы развiцця полiфанii. Cтpoгi, свабодны стылi. Прыёмы полiфанiчнага развiцця. Кантрапункт. Просты i складаны кантрапункты. Вiды рухомага кантрапункту. Вiды полiфанiчнага вар'iравання. Iмiтацыя i яе вiды. Канон i кананiчная секвенцыя. Полiфанiчныя формы i жанры ў вакальнай i iнструментальнай музыцы. Полiфанiя i гамафанiя.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- жанры i прынцыпы формапабудовы полiфанiчнай музыкi;

- гiстарычныя этапы развiцця полiфанiчнай музыкi;

- прынцыпы контрапункцiравання галасоў;

- тыпы полiфанiчнага складу i прыёмы полiфанiчнага развiцця;

- асноўныя паняццi i асаблiвасцi пабудовы фугi;

умець:

- адрознiваць полiфанiчныя творы строгага i свабоднага стылю;

- характарызаваць iмiтацыйную, рознатэмную i падгалосачную полiфанiю;

- выяўляць i характарызаваць полiфанiчныя прыёмы i формы ў гамафонных стылях.

Аналiз музычных форм

Музычныя стыль, мова, жанр. Музычная форма, змест. Тыпы музычнага аналiзу, класiфiкацыя музычных формаў. Сродкi музычнай выразнасцi: мелодыя, рытм, метр, лад, танальнасць, гармонiя, фактура. Простыя формы. Страфiчныя формы ў вакальнай i харавой музыцы. Простыя формы ў народнай музыцы. Складаныя формы iнструментальнай, вакальнай i харавой музыкi. Санатная форма. Цыклiчныя формы, санатна-сiмфанiчны цыкл, сюiта ў iнструментальнай музыцы. Кантатна-аратарыяльныя формы i жанры. Музыка каталiцкай i праваслаўнай цэркваў. Вакальныя цыклы. Свабодныя i змешаныя формы. Опера.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- функцыянальную арганiзацыю музычнай формы;

- музычныя формы эпохi барока, формы класiчнай музыкi i iншых гiстарычных эпох;

- структуру простых, складаных i цыклiчных музычных форм;

- тыпы музычнага аналiзу;

умець:

- аналiзаваць вакальныя i iнструментальныя творы, змяшаныя формы вакальнай музыкi;

- выяўляць асноўныя тыпы музычных форм;

- адрознiваць простыя, складаныя, цыклiчныя формы;

- карыстацца методыкай жанравага i стылёвага аналiзаў у практычнай дзейнасцi.


Методыка выкладання спецдысцыплiн

Асноўныя метадычныя прынцыпы сучаснай музычнай педагогiкi. Дыягностыка i развiццё агульных i спецыяльных здольнасцей асобы. Спецыяльныя музычныя прынцыпы навучання. Тэхналогiя фармiравання творчай асобы ў працэсе работы над музычным творам. Этапы i методыка работы над музычным творам. Методыка аналiзу метадычнай лiтаратуры i вучэбных дапаможнiкаў (форма, структура, змест, накiраванасць дапаможнiка). Практычнае вырашэнне з вучнем канкрэтных мастацкiх i тэхнiчных задач. Метады арганiзацыi самастойнай работы па развiццю прафесiйных навыкаў кiраўнiкоў акадэмiчнага i народнага хору, фальклорнага гурта, вакальнага ансамбля.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- спецыфiчныя асаблiвасцi выкладання спецыяльных дысцыплiн у розных тыпах навучальных устаноў, у дзiцячых i дарослых калектывах;

- методыку складання i аналiз вучэбных i канцэртных музычных праграм;

- асаблiвасцi методыкi работы над музычным творам на розных этапах;

- спецыфiку падрыхтоўкi вучня да канцэртнага выступлення, да выканаўчага конкурсу;

- вучэбны i канцэртны рэпертуар i сучасную метадычную лiтаратуру;

- методыку правядзення iндывiдуальных заняткаў;

умець:

- выкладаць музычныя дысцыплiны ў прафесiйных i агульных ўстановах музычнай адукацыi, выкарыстоўваць пры гэтым класiчныя i сучасныя методыкi;

- работаць з вучэбна-метадычнай лiтаратурай;

- праводзiць урокi розных вiдаў i тыпаў;

- вырашаць з вучнем канкрэтныя мастацкiя i тэхнiчныя задачы;

- планаваць вучэбны працэс з улiкам узросту i ўзроўню падрыхтоўкi вучняў, паслядоўна развiваць у вучня музычныя здольнасцi, прафесiйныя ўменнi i навыкi.


Харавы клас

Роля курса ў развiццi эмацыянальнасцi, мастацкага густу, меладычнага i гарманiчнага слыху, полiфанiчнага мыслення, навыкаў iнтанавання, пачуцця рытму, у фармiраваннi правiльнага пеўчага дыхання, гукаўтварэння. Склады хораў. Рэпертуар як аснова работы вучэбнага хору.

Разнастайнасць стыляў. Значэнне i месца ў рэпертуары твораў без суправаджэння. Методыка работы над вакальнымi навыкамi (пеўчая ўстаноўка, пеўчае дыханне, гукаўтварэнне, гукавядзенне, дыкцыя). Выхаванне асноўных элементаў харавой гучнасцi ў вучэбным хоры. Метады работы над унiсонам партый. Апрацоўка гарманiчнага строя. Спевы без суправаджэння як умова для лепшай работы над строем. Дасягненне асобнага i агульнахаравога ансамбля. Канцэрты як практыка авалодання методыкай арганiзацыi i правядзення канцэртнай дзейнасцi харавога калектыву.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- тыпы i вiды хораў;

- спецыфiку агульнай харавой работы па групах;

- асаблiвасцi, выразныя мастацкiя магчымасцi харавых галасоў;

умець:

- свабодна карыстацца асноўнымi сродкамi дырыжорскай тэхнiкi;

- правесцi агульную рэпетыцыю хора;

- аналiзаваць i iнтэрпрэцiраваць нотны тэкст;

- работаць з харавой групай.


Дырыжыраванне

Дырыжорскi аппарат. Аўфтакт. Дырыжорскiя схемы. Адлюстраванне сродкаў музычнай выразнасцi праз дырыжорскi жэст. Палiрытмiя i палiметрыя ў дырыжыраваннi. Дырыжыраванне акампанементам. Рэпетыцыйная работа з аркестрам. Самастойная работа дырыжора. Дырыжорска-выканальнiцкi аналiз. Дырыжорская iнтэрпрытацыя. Дырыжорскi выканальнiцкi стыль. Авалоданне асновамi i спецыфiчнымi прыёмамi дырыжорскага майстэрства. Развiццё дырыжорска-выканальнiцкiх навыкаў. Валоданне тэхналогiяй успрымання нотнага тэксту музычнага твора, адзначанага ў клавiры, дырекцыёне цi ў партытуры. Удасканаленне дырыжорскiх навыкаў кiравання аркестрам (народны, духавы).

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- сутнасць i тэарэтычныя асновы дырыжорскага выканаўства;

- мастацка-творчыя, арганiзацыйна-метадычныя асаблiвасцi асноўных этапаў вывучэння клавiраў цi партытур музычных твораў;

- асаблiвасцi дырыжорскай тэхнiкi, абумоўленай складам аркестра (адпаведна спецыяльнасцi);

- вобразна-эмацыянальны змест i драматургiю твора;

умець:

- дырыжыраваць творамi розных жанраў, стыляў па клавiрах, партытурах;

- аналiзаваць нотны тэкст з пункту гледжання музычна-тэарэтычных, мастацтка-выканальнiцкiх асаблiвасцей;

- скласцi план паэтапнай работы над творам;

- свабодна карыстацца ведамi па гiсторыi i тэорыi музыцы пры распрацоўцы выканальнiцкага плана;

- арганiзаваць самастойныя заняткi па ўдасканаленню тэхнiкi дырыжыравання i вызначыць iх змест, мэту i задачы.


Хоразнаўства

Гiсторыя развiцця харавых спеваў. Вядучыя аматарскiя i прафесiйныя пеўчыя калектывы Рэспублiкi Беларусь. Гiсторыя развiцця вiдаў i формаў харавога выканання. Жанравая спецыфiка харавога выканання. Харавы калектыў, яго склад, тыпы i вiды. Партытура харавога калектыву. Характарыстыка пеўчых галасоў у харавым калектыве. Паняцце аб харавой партыi. Рэгiстры, дыяпазоны, тэсiтуры. Вакальна-харавая структура харавога калектыву.

Пеўчы голас. Пабудова галасавога апарату. Механiка пеўчага працэсу. Пытаннi вакальнай тэхнiкi. Пеўчая устаноўка, пеўчае дыханне, апора гука. Прынцыпы гукаўтварэння ў вакальнай школе. Дыкцыя i артыкуляцыя. Вiды харавога ансамбля. Строй у харавым калектыве.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- гiсторыю развiцця харавых спеваў;

- жанравую спецыфiку харавога калектыву;

- харавы калектыў, яго склад, тыпы i вiды;

- характарыстыку пеўчых галасоў у хоры;

- рэгiстры, дыяпазоны, тэсiтуры ў хоры;

- вакальна-харавую структуру хору;

- пеўчы голас, пабудову голасавога апарату, механiку пеўчага працэсу;

умець:

- стварыць харавы калектыў i вызначыць выканаўцаў;

- падабраць рэпертуар хору;

- арганiзаваць пастановачную работу ў харавым калектыве;

- стварыць ансамбль у хоры.


Методыка работы з хорам

Асноўныя прынцыпы па стварэнню харавога калектыву i арганiзацыя яго працы. Прафесiйны падыход пры адборы выканаўцаў. Вакальна-харавая структура ў харавым калектыве: сiстэма распявання, дыханне i апора гуку, дыкцыя i метады работы над ёй, працэс гукаўтварэння. Музычна-выразныя сродкi i работа над стварэннем мастацкага вобраза. Асновы рэпетыцыйнай работы ў харавым калектыве. Прынцыпы падбору i арганiзацыя канцэртнай дзейнасцi харавога калектыву. Пастановачная работа ў харавым калектыве. Вучэбна-выхаваўчая работа ў калектыве.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- прынцыпы стварэння харавога калектыву;

- вакальна-харавую структуру хору;

- прынцыпы фармiравання канцэртнага рэпертуару;

- методыку распявання ў харавым калектыве;

умець:

- распяваць харавы калектыў;

- працаваць над партытурай;

- праводзiць рэпетыцыйныя заняткi з харавым калектывам;

- арганiзаваць вучэбна-выхаваўчую работу.


Аркестравы клас

Сутнасць дакладнай iгры партый у складзе аркестра. Тэхнiка i выразныя асаблiвасцi выканання аркестравай iгры. Асаблiвасцi правядзення агульнааркестравых заняткаў па падрыхтоўцы вучэбнай цi канцэртнай праграмы з твораў розных жанрава-стылявых накiрункаў нацыянальных i замежных кампазiтараў. Ажыццяўленне аркестрава-ансамблевай i iндывiдуальнай падрыхтоўкi ўдзельнiкаў аркестравага калектыву. Практыкаваннi на розныя вiды выканальнiцкай тэхнiкi з выкарыстоўваннем асноўных мастацка-выразных сродкаў.

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- функцыi ўдзельнiка аркестравага калектыву;

- патрабаваннi да выканання аркестравых партый;

- стадыi i формы правядзення рэпетыцыйнага працэсу;

умець:

- выконваць асабiстую аркестравую партыю ў вучэбным калектыве з выкарыстаннем розных прыёмаў выканальнiцкай тэхнiкi;

- чытаць аркестравыя партыi з лiста ў працэсе аркестравага выканальнiцтва;

- рэалiзаваць музычна-слыхавыя прадстаўленнi ў гучаннi аркестра;

- падрыхтаваць сольнае выступленне цi сольны фрагмент музычнага твора;

- настроiць асабiсты аркестравы iнструмент;

- дакладна выконваць патрабаваннi дырыжора аркестра (дынамiчны баланс, метра-рытм, агогiка, культура гука, штрыхi i г.д.).


Iнструментазнаўства i iнструментоўка

Гiсторыя развiцця музычнага iнструментарыя, мастацка-выразныя, тэхнiчныя i функцыянальныя асаблiвасцi iнструментаў. Класiфiкацыя сучасных музычных iнструментаў. Iнструменты аркестраў розных вiдаў i складаў (народныя, духавыя). Асаблiвасцi графiчнага афармлення партытур. Аркестравая фактура i аркестравыя функцыi. Асноўныя тэмбравыя спалучэннi ў аркестрах розных складаў. Аркестравая драматургiя. Прынцыпы аркестроўкi. Асноўныя прыёмы iнструментоўкi для аркестраў розных вiдаў i складаў. Iнструментоўка для ансамбляў (народныя, духавыя). Iнструментоўка акампанементу салiсту, хору. Формы iнструментоўкi (пераклад, апрацоўка, аранжыроўка i г.д.).

Выпускнiк павiнен

ведаць:

- гiсторыю i тэорыю iнструментазнаўства;

- класiфiкацыю, функцыянальныя i мастацка-выканальнiцкiя асаблiвасцi тыповых складаў ансамбляў цi аркестраў;

- тэорыю iнструментоўкi;

- прынцыпы i прыёмы iнструментоўкi, аранжыроўкi, перакладу, апрацоўкi;

умець:

- напiсаць iнструментоўку для тыповага складу ансамбля цi аркестра (народнага, духавога);

- дакладна афармляць партытуры ў адпаведнасцi з iснуючымi патрабаваннямi;

- адаптаваць партытуру да наяўнага складу аркестра цi ансамблю.


7.5.5 Цыкл дысцыплiн спецыялiзацыi

Распрацоўваецца ВНУ, зацвярджаецца Саветам ВНУ; указваецца назва дысцыплiны, прыводзiцца змест вучэбнай праграмы дысцыплiны ў дыдактычных адзiнках; указваецца, што павiнен ведаць i ўмець выпускнiк у вынiку вывучэння дысцыплiны.


7.6 Патрабаваннi да зместу i арганiзацыi практык


Практыкi (азнаямленчая, репетыцыйна-канцэртная, педагагiчная, пераддыпломная) з'яўляюцца часткай адукацыйнага працэсу падрыхтоўкi спецыялiстаў, працягам вучэбнага працэсу ў вытворчых умовах i праводзяцца на перадавых прадпрыемствах, ва ўстановах, арганiзацыях розных галiнаў.

Практыкi напраўлены на замацаванне ў вытворчых умовах ведаў i ўменняў, атрыманых у працэсе навучання ў ВНУ, авалоданне навыкамi рашэння сацыяльна-прафесiйных задач, вытворчымi тэхналогiямi.

Практыкi арганiзуюцца з улiкам будучай спецыяльнасцi i спецыялiзацыi.


7.6.1 Азнаямленчая практыка

Наведванне ўстаноў культуры розных тыпаў i кiраўнiцкiх структур розных узроўняў. Апiсанне арганiзацыйнай структуры базавай установы i сiстэмы планавання з пункту гледжання структуры i зместу. Вывучэнне асноўных дакументаў улiку i справаздачнасцi базавай установы культуры. Удзел у арганiзацыi i правядзеннi культурна-дасугавых мерапрыемстваў. Азнаямленне з комплексам тэхнiчных сродкаў падтрымкi дзейнасцi ўстановы.


7.6.2 Репетыцыйна-канцэртная практыка

Вывучэнне вопыту работы творчага калектыву (прафесiйнага i аматарскага), устаноў культуры, устаноў пазашкольнага навучання i выхавання (палаца культуры, цэнтраў эстэтычнага выхавання, навукова-метадычных цэнтраў народнай творчасцi, творчых саюзаў). Набыццё вопыту прафесiйнай працы (распрацоўка iнструментоўкi, аранжыроўкi, iнтэрпрытацыi; правядзенне iндывiдуальных i дробна-групавых заняткаў). Правядзенне аналiзу i сiстэматызацыi сувязей i ўзаемадзеяння ўстаноў культуры ў арганiзацыi сацыякультурнай дзейнасцi ў раёне, горадзе i г.д.; аналiз напрамкаў сацыякультурнай дзейнасцi з рознымi групамi насельнiцтва (дзецьмi, моладдзю, людзьмi сталага i пажылога ўзросту). Ацэнка стану метадычнага i тэхнiчнага забеспячэння дзейнасцi ўстановы.


7.6.3 Педагагiчная практыка

Аналiз iснуючых праграм па творчых дысцыплiнах. Распрацоўка канспектаў i правядзенне ўрокаў па творчых прадметах. Авалоданне методыкай арганiзацыi правядзення ўрокаў i выхаваўчай работы ў навучальнай установе. Распрацоўка плана-канспекта i правядзенне аднаго пазакласнага мерапрыемства з удзелам вучняў i iх бацькоў. Выкананне iндывiдуальнага задання.


7.6.4. Пераддыпломная практыка

Пераддыпломная практыка з'яўляецца заключным этапам прафесiйнай падрыхтоўкi спецыялiста да практычнай дзейнасцi. Мэта практыкi - завяршэнне фармiравання прафесiйных i арганiзацыйных уменняў праз даследчую, эксперыментальную, укараняльную дзейнасць студэнта-практыканта над практычнай часткай сваёй дыпломнай работы. Сярод асноўных задач практыкi - выпрацоўка навыкаў iнавацыйнай дзейнасцi ў сферах культуры i мастацтва; замацаванне ўсяго комплексу ведаў па дысцыплiнах спецыялiзацыi ў адпаведнасцi з абраным накiрункам; збор i абагульненне iнфармацыi па тэме дыпломнай работы; апрабацыя распрацовак i галоўных вынiкаў дыпломнай работы. Змест практыкi кожнага студэнта вызначаецца iндывiдуальна. Вынiкi практычнай часткi абгрунтоўваюцца i аналiзуюцца ў пiсьмовай дыпломнай рабоце.


8 Патрабаваннi да забеспячэння якасцi адукацыйнага працэсу


8.1 Патрабаваннi да кадравага забеспячэння


Навукова-педагагiчныя кадры павiнны:

- мець вышэйшую адукацыю, якая адпавядае профiлю выкладаемых дысцыплiн, i, як правiла, адпаведную навуковую квалiфiкацыю (ступень, званне);

- сiстэматычна займацца навуковай, творчай i (цi) навукова-метадычнай дзейнасцю;

- не менш аднаго раза ў 5 год праходзiць павышэнне квалiфiкацыi.


8.2 Патрабаваннi да вучэбна-метадычнага забеспячэння


Вучэбна-метадычнае забеспячэнне патрыхтоўкi спецыялiста павiнна адпавядаць наступным патрабаванням:

- усе дысцыплiны вучэбнага плана павiнны быць забяспечаны вучэбна-метадычнай дакументацыяй па ўсiх вiдах вучэбных заняткаў; вучэбнай, метадычнай, даведачнай i навуковай лiтаратурай; iнфармацыйнымi базамi i доступам да сецевых крынiц iнфармацыi; нагляднымi дапаможнiкамi, мультымедыйнымi, аўдыё-, вiдэаматэрыяламi;

- забяспечыць доступ кожнага студэнта да бiблiятэчных фондаў i баз звестак, якiя адпавядаюць па зместу поўнаму пералiку дысцыплiн вучэбнага плана;

- мець метадычныя дапаможнiкi i рэкамендацыi па вывучаемых дысцыплiнах i ўсiх вiдах вучэбнай дзейнасцi, уключая самастойную работу студэнтаў.

Вучэбна-метадычнае забеспячэнне павiнна быць арыентавана на распрацоўку i ўкараненне ў вучэбны працэс iнавацыйных адукацыйных сiстэм i тэхналогiй, адэкватных кампетэнтнаснаму падыходу да падрыхтоўкi выпускнiка ВНУ (варыятыўных мадэляў кiруемай самастойнай работы студэнтаў, вучэбна-метадычных комплексаў, модульных i рэйтынгавых сiстэм навучання, тэставых i iшых сiстэм ацэнкi ўзроўню кампетэнцыi студэнтаў i iнш.).


8.3 Патрабаваннi да матэрыяльна-тэхнiчнага забеспячэння


Вышэйшая навучальная ўстанова павiнна:

- мець адпаведную санiтарна-тэхнiчным нормам матерыяльна-тэхнiчную базу, якая забяспечвае правядзенне лабараторных, iндывiдуальных, практычных работ студэнтаў, якiя прадугледжаны вучэбным планам;

- выконваць нормы забеспячэння вучэбнай i метадычнай лiтаратурай;

- забяспечыць дысплейным часам на аднаго студэнта ў год не менш 50 гадзiн;

- забяспечыць матерыяльна-тэхнiчныя ўмовы для самаадукацыi i развiцця асобы студэнта, для чаго мець адпаведныя нарматывам чытальныя залы, камп'ютарныя класы, залы для заняткаў спецдысцыплiнамi, у тым лiку ў пазааўдыторны час, пункты харчавання.

Аснашчэнне абсталяваннем павiнна забяспечваць правядзенне лабараторных, iндывiдуальных i практычных работ па вучэбных дысцыплiнах згодна вучэбнаму плану.


8.4 Патрабаваннi да арганiзацыi самастойнай работы студэнтаў


Самастойная работа студэнтаў (СРС) арганiзуецца дэканатамi, кафедрамi, выкладчыкамi ВНУ ў адпаведнасцi з Палажэннем аб самастойнай рабоце студэнтаў, якое распрацоўваецца вышэйшай навучальнай установай. Вучэбна-метадычнае ўпраўленне (аддзел) сумесна з дэканатамi факультэтаў праводзiць каардынацыю планавання, арганiзацыi i кантролю СРС у ВНУ. Самастойная работа ажыццяўляецца ў выглядзе аўдыторных i пазааўдыторных формаў па кожнай дысцыплiне вучэбнага плана. На падставе бюджэту часу ў адпаведнасцi з адукацыйнымi стандартамi, вучэбнымi планамi, рабочымi праграмамi вучэбных дысцыплiн устанаўлiваюцца вiды, аб'ём i змест заданняў па СРС. Па кожнай вучэбнай дысцыплiне распрацоўваецца вучэбна-метадычны комплекс (ВМК) з матэрыяламi i рэкамендацыямi, якiя дапамагаюць студэнту ў арганiзацыi самастойнай работы.

Разлiк вучэбнай нагрузкi прафесарска-выкладчыцкага складу на арганiзацыю самастойнай работы студэнтаў ажыццяўляецца ў адпаведнасцi з зацверджанымi Мiнiстэрствам адукацыi Рэспублiкi Беларусь прыкладнымi нормамi часу для разлiку аб'ёма вучэбнай i вучэбна-метадычнай работы.

Для ацэнкi якасцi самастойнай работы студэнтаў ажыццяўляецца кантроль за яе выкананнем. Формы кантролю самастойнай работы студэнтаў устанаўлiваюцца ВНУ (субяседванне, праверка i абарона iндывiдуальных разлiкова-графiчных заданняў, калёквiумы, кантрольныя работы, абарона курсавых праектаў (работ), тэсцiраванне, залiкi, вусныя i пiсьмовыя экзамены i г.д.).


8.5 Патрабаваннi да арганiзацыi iдэалагiчнай i выхаваўчай работы


Вышэйшая навучальная ўстанова павiнна праводзiць паслядоўную работу па фармiраваннi ў студэнтаў каштоўнасных арыентацый, нормаў i правiлаў паводзiн на падставе дзяржаўнай iдэалогii, iдэй гуманiзму, дабра i справядлiвасцi. Выпускнiк павiнен валодаць дзяржаўнай сталасцю, прававой i палiтычнай культурай, паважаць закон i беражлiва адносiцца да сацыяльных каштоўнасцей прававой дзяржавы, гонару i годнасцi грамадзянiна.

Iдэалагiчная i выхаваўчая работа са студэнтамi арганiзуецца ў адпаведнасцi з нарматыўным i праграмна-метадычным забеспячэннем вучэбна-выхаваўчага працэсу работы ў вышэйшай навучальнай установе, прававую аснову якой складаюць Канстытуцыя Рэспублiкi Беларусь, Законы Рэспублiкi Беларусь, Указы Прэзiдэнта Рэспублiкi Беларусь у галiне маладзёжнай палiтыкi, адпавядаючыя дзяржаўныя сацыяльна-значныя праграмы, патрабаваннi i рэкамендацыi Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь.

Прыярытэтным напрамкам iдэйна-выхаваўчай работы ў вышэйшай навучальнай установе з'яўляецца грамадзянска-патрыятычнае i iдэйна-маральнае выхаванне навучэнцаў.

Важнейшымi прынцыпамi ажыццяўлення выхаваўчай работы са студэнтамi з'яўляюцца:

- узгадненне патрабаванняў са зместам i метадамi навучання i выхавання студэнтаў, якiя забяспечваюць навучальную i сацыяльную актыўнасць;

- прыцягненне студэнтаў з улiкам iх iнтарэсаў i магчымасцей на аснове прынцыпу самакiравання ў сацыяльна-значную работу, арганiзацыю навучальна-выхаваўчага працэсу, якiя садзейнiчаюць набыццю iмi арганiзацыйна-кiраўнiчых, камунiкатыўных уменняў, вопыту рашэння задач;

- умацаванне сям'i i павышэнне яе прэстыжу ў грамадстве, усведамленне асноўных дэмаграфiчных праблем грамадства i фармiраванне ў моладзi ўстановак здаровага ладу жыцця;

- духоўна-маральнае выхаванне, веданне культурнай спадчыны, прафiлактыка правапарушэнняў.

Фармiраванне адзiнага працэсу выхавання павiнна быць пабудавана праз педагагiчнае ўпраўленне працэсам развiцця асобы i ўключаць у сябе навучальна-выхаваўчую работу, прафесiйную накiраванасць выхаваўчай работы выпускаючых кафедраў, правядзенне выхаваўчай работы сацыяльна-гуманiтарнымi i агульнаадукацыйнымi кафедрамi, дзейнасць iнстытута куратараў вучэбных груп, выхаваўчую работу ў студэнцкiх iнтэрнатах, развiццё студэнцкага самакiравання, метадычнае забеспячэнне выхаваўчага працэсу.

Вышэйшая навучальная ўстанова павiнна быць камфортнай i бяспечнай для знаходжання студэнтаў, адрознiвацца спрыяльным маральна-псiхалагiчным клiматам, выкананнем дзеючых санiтарна-гiгiенiчных нормаў i правiлаў, а таксама ажыццяўляць грамадска-палiтычныя, культурныя i спартыўныя мерапрыемствы. Вядучая роля ў iдэалагiчнай i выхаваўчай рабоце належыць прафесарска-выкладчыцкаму саставу i асабiстаму прыкладу выкладчыка.


8.6 Агульныя патрабаваннi да кантролю якасцi адукацыi i сродкам дыягностыкi


Для атэстацыi студэнтаў i выпускнiкоў на адпаведнасць iх персанальных дасягненняў паэтапным цi канчатковым патрабаванням стандарту ствараюцца фонды ацэначных сродкаў i тэхналогiй, якiя ўключаюць тыпавыя заданнi, кантрольныя работы, крытэрыяльна-арыентыраваныя тэсты дасягненняў i iнш.

Ацэнка ведаў выпуснiка на курсавых i дзяржаўных экзаменах, курсавых дыферэнцыраваных залiках, пры абароне курсавых работ, здачы залiкаў па практыкам, абароне дыпломных работ праводзiцца па 10-бальнай шкале. Для ацэнкi ведаў i кампетэнтнасцi выпуснiкоў выкарыстоўваюцца крытэрыi, зацверджаныя Мiнiстэрствам адукацыi Рэспублiкi Беларусь.

Для кантролю якасцi адукацыi выкарыстоўваюцца наступныя сродкi дыягностыкi:

- ацэнка рашэнняў тыпавых заданняў;

- крытэрыяльна-арыентаваныя тэсты па асобных раздзелах дысцыплiны i дысцыплiны ў цэлым;

- пiсьмовыя кантрольныя работы;

- вуснае апытанне ў час заняткаў, творчыя паказы;

- складанне рэфератаў па асобных раздзелах дысцыплiны з выкарыстаннем манаграфiчнай i перыядычнай лiтаратуры;

- выступленнi студэнтаў на семiнарах па распрацаваных iмi тэмах;

- абарона курсавых работ;

- абарона справаздач па вытворчых практыках;

- творчы экзамен;

- пiсьмовы экзамен;

- вусны экзамен;

- пастаноўка дыпломнага спектакля;

- абарона дыпломнай работы.


9 Патрабаваннi да вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiка


9.1 Агульныя патрабаваннi


9.1.1 Вынiковая атэстацыя выпускнiка ўключае два дзяржаўных экзамены: "харавы клас" або "спецiнструмент" (у залежнасцi ад напрамку), "педагогiка i методыка выкладання спецдысцыплiн", а таксама абарону дыпломнай работы, якiя дазваляюць вызначыць тэарэтычную i практычную гатоўнасць выпускнiка да выканання сацыяльна-прафесiйных задач.

9.1.2 Атэстацыйныя iспыты, якiя ўваходзяць у склад вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiка, праводзяцца згодна адукацыйнай праграмы першай ступенi вышэйшай адукацыi, устаноўленай гэтым стандартам.


9.2 Патрабаваннi да дзяржаўнага экзамену


Дзяржаўныя экзамены праводзяцца на пасяджэннi Дзяржаўнай экзаменацыйнай камiсii.

Праграма i парадак правядзення дзяржаўных экзаменаў распрацоўвываюцца ВНУ ў адпаведнасцi з Палажэннем аб вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiкоў, зацверджаным Мiнiстэрствам адукацыi Рэспублiкi Беларусь.


9.3 Патрабаваннi да дыпломнай работы


Патрабаваннi да структуры, зместу, аб'ёму i парадку абароны дыпломнай работы вызначаюцца ВНУ на падставе сучаснага адукацыйнага стандарту i Палажэння аб вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiкоў, зацверджанага Мiнiстэрствам адукацыi.



1-18 01 01



АДУКАЦЫЙНЫ СТАНДАРТ РЭСПУБЛIКI БЕЛАРУСЬ

ВЫШЭЙШАЯ АДУКАЦЫЯ ПЕРШАЯ СТУПЕНЬ

СПЕЦЫЯЛЬНАСЦЬ 1-18 01 01 НАРОДНАЯ ТВОРЧАСЦЬ (ПА НАПРАМКАХ) 1-18 01 01-03 НАРОДНАЯ ТВОРЧАСЦЬ (ТЭАТРАЛЬНАЯ) КВАЛIФIКАЦЫЯ АРГАНIЗАТАР ТЭАТРАЛЬНАЙ ТВОРЧАСЦI. ВЫКЛАДЧЫК. РЭЖЫСЁР 1-18 01 01-04 НАРОДНАЯ ТВОРЧАСЦЬ (НАРОДНЫЯ РАМЁСТВЫ) КВАЛIФIКАЦЫЯ МАСТАК НАРОДНЫХ РАМЁСТВАЎ. ВЫКЛАДЧЫК 1-18 01 01-05 НАРОДНАЯ ТВОРЧАСЦЬ (ФАЛЬКЛОР) КВАЛIФIКАЦЫЯ СПЕЦЫЯЛIСТ ПА ФАЛЬКЛОРЫ. ВЫКЛАДЧЫК

ВЫСШЕЕ ОБРАЗОВАНИЕ ПЕРВАЯ СТУПЕНЬ

СПЕЦИАЛЬНОСТЬ 1-18 01 01 НАРОДНОЕ ТВОРЧЕСТВО (ПО НАПРАВЛЕНИЯМ) 1-18 01 01-03 НАРОДНОЕ ТВОРЧЕСТВО (ТЕАТРАЛЬНОЕ ТВОРЧЕСТВО) КВАЛИФИКАЦИЯ ОРГАНИЗАТОР ТЕАТРАЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ. ПРЕПОДАВАТЕЛЬ. РЕЖИССЕР 1-18 01 01-04 НАРОДНОЕ ТВОРЧЕСТВО (НАРОДНЫЕ РЕМЕСЛА) КВАЛИФИКАЦИЯ ХУДОЖНИК НАРОДНЫХ РЕМЕСЕЛ. ПРЕПОДАВАТЕЛЬ 1-18 01 01-05 НАРОДНОЕ ТВОРЧЕСТВО (ФОЛЬКЛОР) КВАЛИФИКАЦИЯ СПЕЦИАЛИСТ ПО ФОЛЬКЛОРУ. ПРЕПОДАВАТЕЛЬ

HIGHER EDUCATION FIRST DEGREE

SPECIALITY 1-18 01 01 FOLK ARTS (ACCORDING TO SPECIALIZATIONS) 1-18 01 01-03 FOLK ARTS (THEATRE ARTS) QUALIFICATION ORGANIZER OF THEATRICAL ACTIVITIES. TEACHER. ARTISTIC DIRECTOR 1-18 01 01-04 FOLK ARTS (FOLK CRAFTS) QUALIFICATION FOLK CRAFTS ARTIST. TEACHER 1-18 01 01-05 FOLK ARTS (FOLKLORE) QUALIFICATION FOLKLORE SPECIALIST. TEACHER



Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь Мiнск

УДК [378.1:7.01/.097](083.74)(476)

Ключавыя словы: вышэйшая адукацыя, першая ступень, народная творчасць, тэатральная творчасць, народныя рамёствы, фальклор, рэжысёр, арганiзатар тэатральнай творчасцi, мастак народных рамёстваў, спецыялiст па фальклоры, выкладчык, квалiфiкацыйная характарыстыка, кампетэнцыi, адукацыйная праграма, тыпавы вучэбны план, вучэбная праграма дысцыплiны, забеспячэнне якасцi, вынiковая дзяржаўная атэстацыя, якасць вышэйшай адукацыi, залiковая адзiнка, веды, уменнi, навыкi, здольнасцi, патрабаваннi

МКС 03.180



Прадмова

1 РАСПРАЦАВАНЫ ўстановай адукацыi "Беларускi дзяржаўны ўнiверсiтэт культуры i мастацтваў"

ВЫКАНАЎЦЫ:

Калацэй В.В., кандыдат культуралогii (кiраўнiк);

Кузьмiнiч М.Л., дацэнт, кандыдат педагагiчных навук;

Ровiна Р.А., дацэнт, кандыдат педагагiчных навук;

Голiкава Л.Ф., дацэнт, кандыдат мастацтвазнаўства;

Крук I.I., дац., кандыдат фiлалалагiчных навук;

Рынкевiч У.I., дацэнт, кандыдат мастацтвазнаўства

УНЕСЕНЫ Галоўным упраўленнем вышэйшай адукацыi Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь

2 ЗАЦВЕРДЖАНЫ I ЎВЕДЗЕНЫ Ў ДЗЕЯННЕ загадам Мiнiстра адукацыi Рэспублiкi Беларусь ад 7 жнiўня 2008 г. N 64

3 УВЕДЗЕНЫ ЗАМЕСТ РД РБ 02100.5.212-98


Дадзены кiруючы дакумент (адукацыйны стандарт) не можа быць тыражыраваны i распаўсюджаны без дазволу Мiнiстэрства адукацыi Рэспублiкi Беларусь

Выдадзены на беларускай мове



ЗМЕСТ

1 Галiна выкарыстання

2 Нарматыўныя спасылкi

3 Асноўныя тэрмiны i азначэннi

4 Агульныя палажэннi

4.1 Агульная характарыстыка спецыяльнасцi

4.2 Патрабаваннi да папярэдняга ўзроўню падрыхтоўкi

4.3 Агульныя мэты падрыхтоўкi спецыялiста

4.4 Формы навучання па спецыяльнасцi

4.5 Тэрмiны падрыхтоўкi спецыялiста

5 Квалiфiкацыйная характарыстыка спецыялiста

5.1 Сфера прафесiйнай дзейнасцi

5.2 Аб'екты прафесiйнай дзейнасцi

5.3 Вiды прафесiйнай дзейнасцi

5.4 Задачы прафесiйнай дзейнасцi

5.5 Склад кампетэнцый

6 Патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi выпускнiка

6.1 Агульныя патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi

6.2 Патрабаваннi да акадэмiчных кампетэнцый

6.3 Патрабаваннi да сацыяльна-асобасных кампетэнцый

6.4 Патрабаваннi да прафесiйных кампетэнцый

7 Патрабаваннi да адукацыйнай праграмы i яе рэалiзацыi

7.1 Склад адукацыйнай праграмы

7.2 Патрабаваннi да распрацоўкi адукацыйнай праграмы

7.3 Патрабаваннi да тэрмiнаў рэалiзацыi адукацыйнай праграмы

7.4 Тыпавы вучэбны план

7.5 Патрабаваннi да абавязковага мiнiмуму зместу вучэбных праграм i кампетэнцыям па дысцыплiнах

7.6 Патрабаваннi да зместу i арганiзацыi практык

8 Патрабаваннi да забеспячэння якасцi адукацыйнага працэсу

8.1 Патрабаваннi да кадравага забеспячэння

8.2 Патрабаваннi да вучэбна-метадычнага забеспячэння

8.3 Патрабаваннi да матэрыяльна-тэхнiчнага забеспячэння

8.4 Патрабаваннi да арганiзацыi самастойнай работы студэнтаў

8.5 Патрабаваннi да арганiзацыi iдэалагiчнай i выхаваўчай работы

8.6 Агульныя патрабаваннi да кантролю якасцi адукацыi i сродкаў дыягностыкi

9 Патрабаваннi да вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiка

9.1 Агульныя патрабаваннi

9.2 Патрабаваннi да вынiковай дзяржаўнай атэстацыi

9.3 Патрабаваннi да дыпломнай работы



Дата ўвядзення 2008-09-01


1 Галiна выкарыстання


Дадзены адукацыйны стандарт устанаўлiвае мэты i задачы прафесiйнай дзейнасцi спецыялiста, патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi выпускнiка ВНУ, патрабаваннi да зместу адукацыйнай праграмы i яе рэалiзацыi, патрабаваннi да забеспячэння адукацыйнага працэсу i вынiковай дзяржаўнай атэстацыi выпускнiка.

Стандарт выкарыстоўваецца пры распрацоўцы нарматыўна-метадычных дакументаў i вучэбна-праграмнай дакументацыi, якая рэгулюе адукацыйны працэс у вышэйшай школе, а таксама пры ацэнцы якасцi вышэйшай адукацыi.

Стандарт абавязковы для выкарыстання ва ўсiх установах, якiя забяспечваюць атрыманне вышэйшай адукацыi (вышэйшых навучальных установах), размешчаных на тэрыторыi Рэспублiкi Беларусь, незалежна ад iх ведамаснай прыналежнасцi i форм уласнасцi.


2 Нарматыўныя спасылкi


У дадзеным адукацыйным стандарце выкарыстаны спасылкi на наступныя нарматыўныя дакументы:

СТБ 22.0.1-96 Сiстэма стандартаў у сферы адукацыi. Асноўныя палажэннi.

СТБ ИCO 9000-2000 Сiстэма менеджменту якасцi. Агульныя палажэннi i слоўнiк.

ОКРБ 011-2001 Спецыяльнасцi i квалiфiкацыi.

РДРБ 02100.5.212-98 Адукацыйны стандарт. Вышэйшая адукацыя. Спецыяльнасць Г.12.03.00 Народная творчасць.

РД РБ 02100.5.227-2006 Вышэйшая адукацыя. Першая ступень. Цыкл сацыяльна-гуманiтарных дысцыплiн.


3 Асноўныя тэрмiны i азначэннi


У дадзеным стандарце выкарыстоўваюцца наступныя тэрмiны з адпаведнымi азначэннямi:

Адукацыйная праграма - сiстэма мэтаў, задач i зместу адукацыi, вызначаная адукацыйнымi стандартамi i распрацаванымi на iх падставе вучэбнымi планамi i вучэбнымi праграмамi.

Вучэбны план спецыяльнасцi - вучэбна-метадычны дакумент ВНУ, якi распрацаваны на падставе адукацыйнага стандарту па спецыяльнасцi, змяшчае графiк навучальнага працэсу, формы, вiды i тэрмiны правядзення вучэбных заняткаў, вынiковага i паэтапнага кантролю, пералiк i аб'ём цыклаў дысцыплiн з улiкам рэгiянальных i галiновых асаблiвасцей ВНУ.

Вучэбная праграма дысцыплiны - вучэбна-метадычны дакумент ВНУ, якi распрацаваны на падставе тыпавой вучэбнай праграмы i вызначае мэты i змест тэарэтычнай i практычнай падрыхтоўкi спецыялiста па вучэбнай дысцыплiне, якая ўваходзiць у вучэбны план спецыяльнасцi, раскрывае асноўныя метадычныя падыходы да выкладання дысцыплiны.

Дыдактычная адзiнка - аўтаномная частка зместу вучэбнай дысцыплiны, выяўленая ў назвах тэм, раздзелаў цi модуляў.

Забеспячэнне якасцi - скаардынаваная дзейнасць па кiраўнiцтву ўстановай, накiраваная на стварэнне ўпэўненасцi, што патрабаваннi да якасцi будуць выкананы (СТБ IСО 9000).

Залiковая адзiнка - мера колькаснага вымярэння вучэбнай нагрузкi выпускнiка па авалодваннi вучэбным прадметам, якая ўключае аўдыторныя гадзiны i пазааўдыторную самастойную работу, у тым лiку, падрыхтоўку i здачу экзамену.

Кампетэнтнасць - выражаная здольнасць прымяняць свае веды i ўменнi (СТБ IСО 9000).

Кампетэнцыя - веды, уменнi i вопыт, неабходныя для вырашэння тэарэтычных i практычных задач.

Квалiфiкацыйная характарыстыка спецыялiста - абагульненая норма якасцi падрыхтоўкi па пэўнай спецыяльнасцi з адпаведнай квалiфiкацыяй, якая ўключае сферы, аб'екты, вiды i задачы прафесiйнай дзейнасцi, а таксама склад кампетэнцый, якiя неабходны для выканання функцыянальных абавязкаў ва ўмовах сацыяльна рэгулюемага рынку.

Квалiфiкацыя - веды, уменнi i навыкi, неабходныя для пэўнай прафесii на рынках працы, пацверджаныя дакументам (СТБ 22.0.1).

Народная творчасць - сукупнасць мастацкiх твораў разнастайных вiдаў i жанраў, створаных некалькiмi пакаленнямi, якая бытуе ў асяродку народа i ў якой знайшлi адлюстраванне яго сацыяльны вопыт, этычны i эстэтычны iдэал.

Народныя рамёствы - дзейнасць, накiраваная на стварэнне матэрыяльных каштоўнасцей сродкамi тэхналогiй, характэрных для традыцыйнай культуры народа i звязаных з вырабам прадметаў ручным спосабам.

Спецыяльнасць - вiд прафесiйнай дзейнасцi, якi патрабуе пэўных ведаў, уменняў i кампетэнцый, якiя набыты шляхам навучання i практычнага вопыту (ОКРБ 011).

Тэатральная творчасць - дзейнасць, накiраваная на стварэнне духоўных каштоўнасцей сродкамi мастацтва, у якiм жыццё адлюстроўваецца праз драматычнае дзеянне на сцэне.

Фальклор - сукупнасць светапоглядных каштоўнасцей i мастацтва, якая ў першапачатковых характэрных для яе межах бытавання - руральных (вясковых) асяродках - перадаецца прынцыпова непiсьмовым шляхам (шляхам вуснай перадачы) i, пры забеспячэннi яе пераймання ў народзе, складае аснову яго этнаэкалогii.

Якасць вышэйшай адукацыi - адпаведнасць вышэйшай адукацыi (як вынiка, як працэсу, як сацыяльнай сiстэмы) запатрабаванням, iнтарэсам асобы, грамадства, дзяржавы.


4 Агульныя палажэннi


4.1 Агульная характарыстыка спецыяльнасцi


4.1.1 Падрыхтоўка выпускнiка па напрамку спецыяльнасцi "Народная творчасць (тэатральная)" забяспечвае атрыманне прафесiйнай квалiфiкацыi "Арганiзатар тэатральнай творчасцi. Выкладчык. Рэжысёр"; па напрамку спецыяльнасцi "Народная творчасць (народныя рамёствы)" забяспечвае атрыманне прафесiйнай квалiфiкацыi "Мастак народных рамёстваў. Выкладчык"; па напрамку "Народная творчасць (фальклор)" забяспечвае атрыманне прафесiйнай квалiфiкацыi "Спецыялiст па фальклоры. Выкладчык."

4.1.2 Спецыяльнасць у адпаведнасцi з ОКРБ 011-2001 адносiцца да профiлю C "Мастацтва i дызайн" падрыхтоўкi спецыялiстаў з вышэйшай адукацыяй i мае абазначэнне 18 01 01.


4.2 Патрабаваннi да папярэдняга ўзроўню падрыхтоўкi


4.2.1 Папярэднi ўзровень адукацыi павiнен быць не нiжэй агульнай сярэдняй адукацыi, якая пацверджана дакументам дзяржаўнага ўзору.

4.2.2 Узровень падрыхтоўкi ўстанаўлiваецца ў адпаведнасцi з зацверджанымi Правiламi прыёму ў вышэйшыя навучальныя ўстановы Рэспублiкi Беларусь па дысцыплiнах:

- беларуская мова цi руская мова (па выбару);

- гiсторыя Беларусi;

- творчасць (па напрамках): тэатральная творчасць (акцёрскае майстэрства, рэжысура), народныя рамёствы (малюнак, кампазiцыя), беларускi фальклор, асновы тэорыi фальклору.


4.3 Агульныя мэты падрыхтоўкi спецыялiста


Агульныя мэты падрыхтоўкi спецыялiста:

- фармiраванне i развiццё сацыяльна-прафесiйнай кампетэнтнасцi, якая дазваляе спалучаць акадэмiчныя, прафесiйныя, сацыяльна-асобасныя кампетэнцыi для вырашэння задач у сферы прафесiйнай i сацыяльнай дзейнасцi;

- фармiраванне прафесiйных кампетэнцый для работы ў галiне народнай творчасцi.


4.4 Формы навучання па спецыяльнасцi


Навучанне па спецыяльнасцi прадугледжвае наступныя формы: вочная (дзённая) i завочная.


4.5 Тэрмiн падрыхтоўкi спецыялiста


Нарматыўны тэрмiн падрыхтоўкi спецыялiста пры дзённай форме навучання складае 4,5 гады i ацэньваецца не менш чым 270 залiковымi адзiнкамi.

Нарматыўны тэрмiн падрыхтоўкi спецыялiста па завочнай форме навучання павялiчваецца адпаведна на 1 год.


5 Квалiфiкацыйная характарыстыка спецыялiста


5.1 Сфера прафесiйнай дзейнасцi


Сфера прафесiйнай дзейнасцi - арганiзацыя народнай творчасцi ў культуры, адукацыi, пазашкольным навучаннi i выхаваннi, арганiзацыя яе даследавання сродкамi навукi.


5.2 Аб'екты прафесiйнай дзейнасцi


Аб'ектамi прафесiйнай дзейнасцi спецыялiста з'яўляюцца: прафесiйныя i аматарскiя творчыя калектывы, установы культуры (дамы культуры, дамы народнай творчасцi, дамы рамёстваў), агульнаадукацыйныя школы з мастацкiм ухiлам, сярэднеспецыяльныя i вышэйшыя навучальныя ўстановы, эстэтычныя цэнтры i цэнтры народнага мастацтва, установы пазашкольнага навучання i выхавання.


5.3 Вiды прафесiйнай дзейнасцi


Выпускнiк ВНУ павiнен быць кампетэнтным у наступных вiдах дзейнасцi:

- арганiзацыйна-кiруючай;

- рэжысёрскай;

- выканальнiцкай;

- педагагiчнай;

- даследчай.


5.4 Задачы прафесiйнай дзейнасцi


Выпускнiк ВНУ павiнен быць кампетэнтным, вырашаць наступныя прафесiйныя задачы:

- эстэтычнае выхаванне i фармiраванне высокамастацкiх густаў насельнiцтва;

- выкарыстанне ў творчасцi этнаэкалагiчнага патэнцыялу народнай культуры;

- выкарыстанне прыёмаў тэхналагiчна-творчага забеспячэння мастацтва;

- арганiзацыя вучэбна-пазнавальнай i творчай дзейнасцi ва ўстановах культуры, адукацыi, пазашкольнага навучання i выхавання;

- кiраванне прафесiйнымi i аматарскiмi творчымi калектывамi;

- рэгуляванне зносiн i ўзаемадзеянняў у творчым i педагагiчным працэсе;

- выкарыстанне аптымальных форм, метадаў, сродкаў навучання i выхавання.


5.5 Склад кампетэнцый


Падрыхтоўка спецыялiста павiнна забяспечваць фармiраванне наступных груп кампетэнцый:

акадэмiчных кампетэнцый, якiя ўключаюць веды i ўменнi па вывучаных дысцыплiнах, здольнасцi i ўменнi вучыцца;

сацыяльна-асобасных кампетэнцый, якiя ўключаюць культурна-каштоўнасныя арыентацыi, веданне iдэалагiчных, маральных каштоўнасцей грамадства i дзяржавы i ўмення кiравацца iмi;

прафесiйных кампетэнцый, якiя ўключаюць веды i ўменнi вырашаць творчыя задачы, здольнасцi вырашаць арганiзацыйныя i творчыя пытаннi i забяспечваць iх выкананне ў абранай сферы прафесiйнай дзейнасцi, здольнасцi весцi педагагiчна-выхаваўчую працу.


6 Патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi выпускнiка


6.1 Агульныя патрабаваннi да ўзроўню падрыхтоўкi


6.1.1 Выпускнiк павiнен мець дастатковы ўзровень ведаў i ўменняў у сферы сацыяльна-гуманiтарных, прыродазнаўчых, агульнапрафесiйных i спецыяльных дысцыплiн для ажыццяўлення сацыяльна-прафесiйнай дзейнасцi.

6.1.2 Выпускнiк павiнен умець бесперапынна папаўняць свае веды, аналiзаваць гiстарычныя i сучасныя праблемы сацыяльна-эканамiчнага i духоўнага жыцця грамадства, ведаць iдэалогiю беларускай дзяржавы, маральныя i прававыя нормы, умець улiчваць iх у сваёй жыццядзейнасцi.

6.1.3 Выпускнiк павiнен валодаць дзяржаўнымi мовамi (беларускай, рускай), адной цi некалькiмi замежнымi мовамi, быць падрыхтаваным да пастаяннага прафесiйнага, культурнага i фiзiчнага самаўдасканалення.


6.2 Патрабаваннi да акадэмiчных кампетэнцый


Выпускнiк павiнен валодаць наступнымi акадэмiчнымi кампетэнцыямi:

- валодаць i ўжываць базавыя навукова-тэарэтычныя веды для рашэння тэарэтычных, практычных i творчых задач;

- умець працаваць самастойна, самастойна прымаць прафесiйныя рашэннi;

- мець лiнгвiстычныя навыкi;

- выкарыстоўваць базавыя навукова-тэарэтычныя веды для захавання i развiцця народнай творчасцi як асновы этнаэкалогii народа;

- умець вучыцца, павышаць сваю квалiфiкацыю, ведаць месца i ролю сваёй прафесiйнай дзейнасцi ў культурным жыццi грамадства.


6.3 Патрабаваннi да сацыяльна-асобасных кампетэнцый


Выпускнiк павiнен мець наступныя сацыяльна-асобасныя кампетэнцыi:


Страницы: | Стр. 1 | Стр. 2 | Стр. 3 | Стр. 4 | Стр. 5 | Стр. 6 | Стр. 7 | Стр. 8 | Стр. 9 | Стр. 10 | Стр. 11 | Стр. 12 | Стр. 13 | Стр. 14 | Стр. 15 | Стр. 16 | Стр. 17 | Стр. 18 | Стр. 19 | Стр. 20 | Стр. 21 | Стр. 22 | Стр. 23 | Стр. 24 | Стр. 25 | Стр. 26 | Стр. 27 | Стр. 28 | Стр. 29 | Стр. 30 | Стр. 31 | Стр. 32 | Стр. 33 | Стр. 34 | Стр. 35 | Стр. 36 | Стр. 37 | Стр. 38 | Стр. 39 | Стр. 40 | Стр. 41 | Стр. 42 | Стр. 43 | Стр. 44 | Стр. 45 | Стр. 46 | Стр. 47 | Стр. 48 | Стр. 49 | Стр. 50 | Стр. 51 | Стр. 52 |



Archiv Dokumente
Папярэдні | Наступны
Новости законодательства

Новости Спецпроекта "Тюрьма"

Новости сайта
Новости Беларуси

Полезные ресурсы

Счетчики
Rambler's Top100
TopList