ЗАГАД МIНIСТЭРСТВА НАРОДНАЙ АДУКАЦЫI
БЕЛАРУСКАЙ ССР
25 мая 1992 г. № 131
АБ СУАДНОСIНАХ ВЫВУЧАЕМЫХ ЗАМЕЖНЫХ МОЎ
У АГУЛЬНААДУКАЦЫЙНЫХ ШКОЛАХ РЭСПУБЛIКI
У апошнiя гады ў рэспублiцы склалася супярэчлiвая сiтуацыя з
суадносiнамi вывучаемых у школах замежных моў, якая патрабуе
вырашэння.
Упраўленнi i аддзелы народнай адукацыi на месцах у сваёй
дзейнасцi па арганiзацыi вывучэння замежных моў кiравалiся
ўстаноўленымi Мiнiстэрствам асветы БССР у 1963 i 1974 гадах
суадносiнамi замежных моў: англiйскую мову павiнны былi вывучаць 50%
вучняў, французскую - 20%, нямецкую - 20%, iспанскую - 10%. З улiкам
гэтых суадносiн ажыццяўляецца падрыхтоўка кадраў настаўнiкаў
замежнай мовы, фармiраванне заказаў на падручнiкi i iншыя кампаненты
навучальна-метадычных комплексаў па прадмету. Вызначэнне вывучаемай
замежнай мовы для кожнай канкрэтнай школы з'яўлялася прэрагатывай
мясцовых органаў i ажыццяўлялася, як правiла, з улiкам жадання
бацькоў, вучняў i агульнадзяржаўных iнтарэсаў.
У апошнiя гады ўзрос попыт на вывучэнне ў школе англiйскай
мовы. Вызначылася тэндэнцыя ўвядзення вывучэння ў школах замест
выкладаемых у iх нямецкай, французскай i iспанскай моў выключна
англiйскай мовы. Такое ўвядзенне, як правiла, ажыццяўляецца
непасрэдна адмiнiстрацыяй школ без папярэдняга ўзгаднення з органамi
кiравання народнай адукацыяй на месцах. У вынiку колькасць вучняў
школ рэспублiкi, якiя вывучаюць англiйскую мову, павялiчылася за
апошнiя 3 гады з 51,2% да 57,4%, а ў г.Мiнску - з 53,2% да 65,2% з
адпаведным памяншэннем колькасцi школьнiкаў, якiя вывучаюць
французскую, нямецкую, iспанскую мовы.
Паўсюднае ўвядзенне англiйскай мовы прывяло да дысбалансу ў
забеспячэннi школ падручнiкамi, праблем у забеспячэннi настаўнiкаў
французскай, нямецкай i iспанскай моў педагагiчнай нагрузкай,
скаргаў з боку бацькоў вучняў, настаўнiкаў гэтых замежных моў.
Бессiстэмнае ўвядзенне англiйскай мовы ў школах можа прывесцi да
поўнага выцяснення гэтай мовай усiх iншых замежных моў.
Сур'ёзныя недахопы маюцца ў арганiзацыi вывучэння замежных моў
у вышэйшых навучальных установах, тэхнiкумах i прафесiйна-тэхнiчных
вучылiшчах, дзе склалася заганная практыка перавучвання замежных
моў. Студэнтаў i навучэнцаў прафесiйных навучальных устаноў, якiя
вывучалi ў школе французскую i iспанскую мовы, ставяць перад
неабходнасцю вывучаць з азоў iншую замежную мову, часцей за ўсё
англiйскую. Гэтыя дзеяннi дыскрэдытуюць намаганнi школы ў справе
арганiзацыi вывучэння французскай i iспанскай моў, выклiкаюць
абгрунтаваныя прэтэнзii кiраўнiкоў школ, настаўнiкаў, вучняў i iх
бацькоў, не спрыяюць павышэнню прэстыжу гэтых замежных моў сярод
школьнiкаў i грамадскасцi.
Кiруючыся дзяржаўнымi iнтарэсамi, якiя патрабуюць ажыццяўлення
падрыхтоўкi спецыялiстаў розных галiн народнай гаспадаркi,
работнiкаў навукi i культуры з валоданнем рознымi замежнымi мовамi,
i улiчваючы тыя рэалii, што французская i iспанская мовы з'яўляюцца
афiцыйнымi мовамi Арганiзацыi Аб'яднаных Нацый i iншых мiжнародных
устаноў, i ў мэтах паляпшэння сiтуацыi з вывучэннем замежных моў
загадваю:
1. На аснове аналiзу сферы функцыянiравання замежных моў у
рэспублiцы i ў яе мiжнароднай дзейнасцi з улiкам розных фактараў
пашырэння i паглыблення мiжнародных кантактаў як на дзяржаўным
узроўнi, так i на ўзроўнi спецыялiстаў народнай гаспадаркi, розных
сацыяльных i ўзроставых груп насельнiцтва, праведзенага ў межах
распрацоўкi Канцэпцыi выкладання замежных моў у сярэднiх навучальных
утановах, устанавiць наступныя суадносiны вывучаемых у iх замежных
моў: англiйская мова - 55%, французская - 15%, нямецкая - 20%,
iспанская мова - 5%, iншыя мовы - 5%.
2. Абласным, Мiнскаму гарадскому ўпраўленням народнай адукацыi:
2.1. ажыццяўляць рэгуляванне ўстаноўленых працэнтных суадносiн
вывучаемых замежных моў у межах абласцей i г.Мiнска;
2.2. у мэтах стабiлiзацыi i паляпшэння сiтуацыi з вывучэннем
французскай i iспанскай моў абмежаваць увядзенне ў школах, у якiх
выкладаюцца гэтыя замежныя мовы, вывучэння англiйскай мовы; пашырыць
сетку школ з вывучэннем французскай i iспанскай моў.
3. Упраўленню агульнай сярэдняй адукацыi (т.Круглей М.М.) з
мэтай задавальнення жадання вучняў i iх бцькоў па авалоданню рознымi
замежнымi мовамi распрацаваць i з 1992/93 навучальнага года
прапанаваць школам варыянты вучэбных планаў, якiя прадугледжваюць
вывучэнне дзвюх замежных моў, адна з якiх вывучаецца па жаданню
вучняў.
4. Упраўленню вышэйшых навучальных устаноў i педагагiчнай
адукацыi (т.Плескацэвiч М.М.), упраўленню сярэдняй прафесiянальнай
падрыхтоўкi (т.Кiрылюк Л.Я.), рэктарам вышэйшых, дырэктарам сярэднiх
спецыяльных i прафесiянальна-тэхнiчных навучальных устаноў
забяспечыць вывучэнне студэнтамi i навучэнцамi гэтых навучальных
устаноў тых замежных моў, якiя яны вывучалi ў школе.
5. Упраўленню кiруючых кадраў, планавання падрыхтоўкi
спецыялiстаў (т.Лепiла М.Я.) прывесцi ў адпаведнасць падрыхтоўку
спецыялiстаў замежных моў для школ рэспублiкi з патрэбай у iх у
разрэзе моў; пашырыць падрыхтоўку настаўнiкаў па здвоеных
спецыяльнасцях, адной з якiх з'яўляецца англiйская мова;
арганiзаваць падрыхтоўку настаўнiкаў па спецыяльнасцях "педагогiка i
методыка пачатковага навучання i замежная мова".
Мiнiстр В.А.ГАЙСЁНАК
|
