ПАСТАНОВА САВЕТА МIНIСТРАЎ РЭСПУБЛIКI БЕЛАРУСЬ
19 жніўня 2006 г. № 1063
АБ УНЯСЕННІ ЗМЯНЕННЯЎ І ДАПАЎНЕННЯЎ У ПАСТАНОВУ
САВЕТА МІНІСТРАЎ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ АД 20 ЛЮТАГА
2003 Г. № 285
Савет Міністраў Рэспублікі Беларусь ПАСТАНАЎЛЯЕ:
1. Унесці ў Статут дзяржаўнай установы «Нацыянальная
бібліятэка Беларусі», зацверджаны пастановай Савета Міністраў
Рэспублікі Беларусь ад 20 лютага 2003 г. № 285 (Национальный реестр
правовых актов Республики Беларусь, 2003 г., № 31, 5/12089),
змяненні і дапаўненні, выклаўшы яго ў новай рэдакцыі (прыкладаецца).
2. Дадзеная пастанова ўступае ў сiлу з 1 ліпеня 2006 г.
Прэм'ер-міністр Рэспублікі Беларусь С.Сідорскі
ЗАЦВЕРДЖАНА
Пастанова
Савета Міністраў
Рэспублікі Беларусь
20.02.2003 № 285
(у рэдакцыі пастановы
Савета Міністраў
Рэспублікі Беларусь
19.08.2006 № 1063)
СТАТУТ
дзяржаўнай установы «Нацыянальная бібліятэка Беларусі»
ГЛАВА 1
АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ
1. Дзяржаўная ўстанова «Нацыянальная бібліятэка Беларусі»
(далей - бібліятэка) - галоўная універсальная навуковая бібліятэка
дзяржавы, носьбіт агульначалавечых духоўных каштоўнасцей, скарбніца
культурных здабыткаў народа, яго нацыянальнай памяці, рэспубліканскі
інфармацыйны і сацыякультурны цэнтр.
2. Бібліятэка з'яўляецца юрыдычнай асобай, мае адасобленую
маёмасць, самастойны баланс, рахункі ў банках, у тым ліку валютныя,
круглую пячатку з выявай Дзяржаўнага герба Рэспублікі Беларусь і
сваім найменнем, штампы, бланкі, уласную сімволіку.
3. Бібліятэка з'яўляецца дзяржаўнай, нацыянальнай,
універсальнай, публічнай бібліятэкай.
4. У сваёй дзейнасці бібліятэка кіруецца заканадаўствам
Рэспублікі Беларусь, рэкамендацыямі ЮНЕСКА для нацыянальных
бібліятэк, міжнароднымі дагаворамі, заключанымі Рэспублікай
Беларусь, дадзеным Статутам.
5. Бібліятэка падпарадкоўваецца Міністэрству культуры.
6. Поўнае найменне бібліятэкі:
на беларускай мове - дзяржаўная ўстанова «Нацыянальная
бібліятэка Беларусі»;
на рускай мове - государственное учреждение «Национальная
библиотека Беларуси»;
скарочанае найменне бібліятэкі:
на беларускай мове - Нацыянальная бібліятэка Беларусі;
на рускай мове - Национальная библиотека Беларуси.
7. Бібліятэка з'яўляецца:
агульнадзяржаўным сховішчам нацыянальнага дакумента і
беларусікі, а таксама замежных дакументаў, якія маюць навуковую,
культурную і мастацкую каштоўнасць;
дэпазітарыем матэрыялаў ААН і ЮНЕСКА;
міжгаліновым дэпазітарыем Рэспублікі Беларусь;
цэнтрам рэспубліканскага дакументаабмену;
каардынацыйным і метадычным цэнтрам рэспубліканскага значэння;
нацыянальным цэнтрам міжбібліятэчнага абанемента;
цэнтрам карпаратыўнай каталагізацыі;
рэспубліканскім цэнтрам аўтаматызаванай інфармацыйна-
бібліятэчнай сістэмы;
навукова-даследчай установай па бібліятэказнаўству,
бібліяграфазнаўству, кнігазнаўству.
8. Бібліятэка мае права:
самастойна вызначаць змест і формы сваёй дзейнасці ў
адпаведнасці з заканадаўствам, мэтамі, задачамі і функцыямі,
зацверджанымі дадзеным Статутам;
ажыццяўляць у адпаведнасці з заканадаўствам і дадзеным
Статутам прадпрымальніцкую дзейнасць, у тым ліку аказваць платныя
паслугі, пералік якіх зацвярджаецца Міністэрствам культуры;
адкрываць у парадку, устаноўленым заканадаўствам, рахункі ў
банках, у тым ліку валютныя;
вызначаць крыніцы камплектавання інфармацыйных рэсурсаў і
бібліятэчных фондаў;
фарміраваць абменныя бібліятэчныя фонды для ажыццяўлення
ўнутрырэспубліканскага і міжнароднага дакументаабмену;
выключаць і рэалізоўваць дакументы з бібліятэчных фондаў у
адпаведнасці з заканадаўствам;
вызначаць умовы ўзаемадзеяння паміж удзельнікамі сістэмы
карпаратыўнай каталагізацыі;
зацвярджаць па ўзгадненню з Міністэрствам культуры Правілы
карыстання бібліятэкай;
прымаць меры па кампенсацыі ўрону, нанесенага карыстальнікамі
бібліятэкі, у адпаведнасці з заканадаўствам;
вызначаць умовы выкарыстання інфармацыйных рэсурсаў на аснове
дагавораў з юрыдычнымі і фізічнымі асобамі;
часова вывозіць дакументы з бібліятэчных фондаў за межы краіны
ў адпаведнасці з заканадаўствам;
удзельнічаць на конкурснай ці іншай аснове ў рэалізацыі
дзяржаўных праграм развіцця бібліятэчнай справы;
узаемадзейнічаць з бібліятэкамі і іншымі ўстановамі замежных
краін, у тым ліку заключаць дагаворы аб супрацоўніцтве, уваходзіць
ва ўстаноўленым парадку ў міжнародныя бібліятэчна-інфармацыйныя
арганізацыі, удзельнічаць у рэалізацыі міжнародных і іншых праграм у
галіне бібліятэчнай справы;
выкарыстоўваць у рэкламных ці іншых мэтах уласнае найменне,
сімволіку, выявы свайго будынка, рэпрадукцыі культурных
каштоўнасцей, якія захоўваюцца ў фондах бібліятэкі, а таксама даваць
такое права іншым юрыдычным і фізічным асобам у адпаведнасці з
заканадаўствам;
страхаваць сваю маёмасць;
засноўваць сродкі масавай інфармацыі.
9. Бібліятэка можа ад свайго імя набываць маёмасныя і
асабістыя немаёмасныя правы, у тым ліку на аб'екты інтэлектуальнай
уласнасці, і несці абавязацельствы, быць істцом ці адказчыкам у
судзе.
10. Бібліятэка нясе адказнасць па сваіх абавязацельствах у
адпаведнасці з заканадаўствам.
11. Бібліятэка забяспечвае грамадзянам раўнапраўны доступ да
інфармацыйных рэсурсаў.
12. Карыстанне бібліятэкай бясплатнае, апрача дадатковых відаў
паслуг, пералік якіх зацвярджаецца Міністэрствам культуры.
13. Фонд бібліятэкі як асабліва каштоўны аб'ект гісторыка-
культурнай спадчыны знаходзіцца ў адпаведнасці з заканадаўствам на
асобым рэжыме аховы.
14. Дзейнасць бібліятэкі накіравана на садзейнічанне
духоўнаму, культурнаму, сацыяльнаму і эканамічнаму развіццю народа
краіны.
15. Інфармацыйныя рэсурсы бібліятэкі з'яўляюцца
агульнадаступнымі. Абмежаванні па іх выкарыстанню вызначаюцца толькі
ў мэтах аховы асабліва рэдкіх і каштоўных дакументаў, а таксама ў
выпадках, прадугледжаных заканадаўствам. Інфармацыя аб наяўнасці ў
бібліятэцы дакументаў абмежаванага карыстання з'яўляецца
агульнадаступнай.
16. Месцазнаходжанне бібліятэкі: г. Мінск, праспект
Незалежнасці, 116.
ГЛАВА 2
МЭТА, ЗАДАЧЫ, ФУНКЦЫІ І ВІДЫ ДЗЕЙНАСЦІ БІБЛІЯТЭКІ
17. Асноўнай мэтай дзейнасці бібліятэкі з'яўляецца
задавальненне універсальных інфармацыйных і сацыякультурных
патрэбнасцей грамадства.
18. Асноўныя задачы бібліятэкі:
фарміраванне грамадска значных інфармацыйных рэсурсаў;
забеспячэнне доступу ўсіх грамадзян Рэспублікі Беларусь да
нацыянальных і сусветных інфармацыйных рэсурсаў, а таксама доступу
грамадзян іншых краін да інфармацыі аб Беларусі, яе дасягненнях у
розных галінах дзейнасці;
інфармацыйнае забеспячэнне інавацыйнай дзейнасці,
папулярызацыя дасягненняў у галіне інавацыйнай дзейнасці рэспублікі;
навукова-даследчая дзейнаць у галіне бібліятэказнаўства,
бібліяграфазнаўства, кнігазнаўства;
каардынацыя дзейнасці бібліятэк і інфармацыйных арганізацый па
фарміраванню адзінай інфармацыйнай прасторы.
19. У адпаведнасці з асноўнымі задачамі бібліятэка як галоўная
універсальная навуковая бібліятэка краіны, рэспубліканскі
інфармацыйны і сацыякультурны цэнтр выконвае наступныя функцыі:
фарміруе, зберагае, пастаянна захоўвае і прадастаўляе
карыстальнікам найбольш поўны збор айчынных дакументаў і беларусікі,
навукова значных замежных дакументаў;
набывае ў першачарговым парадку бібліятэчныя зборы ў вядомых
пісьменнікаў, дзеячаў культуры і навукі, а таксама ў букіністычных
кнігарнях і на аўкцыёнах;
фарміруе фонды на ўсіх відах носьбітаў інфармацыі шляхам
атрымання абавязковых бясплатных экзэмпляраў дакументаў, якія
выдаюцца ў Рэспубліцы Беларусь, закупкі дакументаў, дакументаабмену
(у тым ліку міжнароднага) і іншых паступленняў дакументаў у
адпаведнасці з заканадаўствам;
стварае спецыялізаваныя калекцыі (інкунабулы, кірыліца,
беларускія старадрукі, рускі грамадзянскі друк, заходнееўрапейскія
выданні XVI стагоддзя, беларусіка, выяўленчыя і аўдыёвізуальныя
дакументы і іншыя);
ажыццяўляе навуковую апрацоўку дакументаў, стварае даведачна-
бібліяграфічны апарат на фонды бібліятэкі, раскрывае іх з дапамогай
электроннага каталога і сістэмы каталогаў на розных носьбітах, баз і
банкаў даных;
забяспечвае ў каардынацыі з іншымі бібліятэкамі Рэспублікі
Беларусь функцыяніраванне сістэмы карпаратыўнай каталагізацыі,
вядзенне нацыянальнага зводнага электроннага каталога;
генерыруе ўласныя інфармацыйныя рэсурсы;
фарміруе банк даных рэспубліканскіх і сусветных электронных
інфармацыйных рэсурсаў;
забяспечвае інфармацыйную і праграмную падтрымку
карпаратыўнага інтэрнет-партала;
забяспечвае каардынацыю дзейнасці бібліятэк і інфармацыйных
арганізацый рэспублікі па фарміраванню і выкарыстанню нацыянальных
інфармацыйных рэсурсаў;
арганізоўвае бібліятэчнае абслугоўванне карыстальнікаў праз
сістэму чытальных залаў, міжбібліятэчны і міжнародны абанементы ў
адпаведнасці з Правіламі карыстання бібліятэкай;
арганізоўвае доступ карыстальнікаў да айчынных і замежных
інфармацыйных рэсурсаў з дапамогай сродкаў тэлекамунікацыйнай
сувязі;
арганізоўвае інфармацыйнае забеспячэнне дзяржаўных органаў,
навуковых і іншых арганізацый;
арганізоўвае інфармацыйнае забеспячэнне інавацыйнай дзейнасці
вядучых галін прамысловасці Рэспублікі Беларусь;
задавальняе і фарміруе сацыякультурныя патрэбнасці розных
катэгорый карыстальнікаў;
забяспечвае правядзенне выставачных, культурна-асветніцкіх і
адукацыйных мерапрыемстваў;
арганізоўвае правядзенне навуковых даследаванняў у галіне
бібліятэказнаўства, бібліяграфазнаўства, кнігазнаўства,
інфармацыйных тэхналогій;
удзельнічае ў распрацоўцы і рэалізацыі дзяржаўнай палітыкі ў
галіне бібліятэчнай справы;
распрацоўвае і рэалізуе навуковыя і культурныя праекты, у тым
ліку па стварэнню адзіных інфармацыйных сетак, стандартызацыі ў
галіне бібліятэчнай справы і іншых сумежных галінах;
ажыццяўляе выдавецкую і паліграфічную дзейнасць у галіне
бібліятэчнай справы, бібліяграфіі, кнігазнаўства і сумежных навук;
ажыццяўляе навукова-метадычнае забеспячэнне дзейнасці
бібліятэк і іншых інфармацыйных устаноў краіны па ўкараненню новых
інфармацыйных тэхналогій;
супрацоўнічае з Беларускай бібліятэчнай асацыяцыяй, прымае
ўдзел у рабоце міжнародных бібліятэчных арганізацый;
супрацоўнічае з бібліятэкамі і іншымі арганізацыямі Рэспублікі
Беларусь і замежных краін у арганізацыі дакументаабмену,
міжбібліятэчнага абанемента, міжнароднага міжбібліятэчнага
абанемента, кніжных выставак, сумесных даследаванняў, двухбаковых
семінараў, нарад экспертаў, стажыровак спецыялістаў і іншых;
ажыццяўляе ўзаемадзеянне з ААН, ЮНЕСКА, іншымі міжнароднымі
арганізацыямі;
выконвае іншыя функцыі ў адпаведнасці з заканадаўствам.
20. У адпаведнасці з вызначанымі функцыямі бібліятэка
ажыццяўляе наступные віды дзейнасці згодна з Агульнадзяржаўным
класіфікатарам відаў эканамічнай дзейнасці:
выдавецкая дзейнасць (код 221);
выданне кніг (код 2211);
выданне часопісаў і перыядычных публікацый (код 2213);
выданне гуказапісаў (код 2214);
паліграфічная дзейнасць і прадастаўленне паслуг у гэтай галіне
(код 222);
брашуровачна-пераплётная і аддзелачная дзейнасць (код 2223);
выраб друкарскіх форм (код 2224);
іншая паліграфічная дзейнасць (код 2225);
капіраванне запісаных матэрыялаў (код 223);
капіраванне гуказапісаў (код 22310);
капіраванне відэазапісаў (код 2232);
капіраванне праграмных сродкаў (код 2233);
устаноўка і наладка электронна-вылічальных машын і іншага
абсталявання для апрацоўкі інфармацыі (код 30029);
неспецыялізаваны аптовы гандаль непрадуктовымі таварамі (код
51709);
рознічны гандаль кнігамі, газетамі, пісьмовымі прыладамі (код
52470);
турысцкая дзейнасць (код 6330);
здача ў наём асабістай нерухомай маёмасці (код 70200);
пракат спартыўнага інвентару (код 7140);
дзейнасць, якая звязана з вылічальнай тэхнікай (код 72);
кансультаванне па апаратных сродках і вылічальнай тэхніцы (код
721);
распрацоўка праграмнага забеспячэння і кансультаванне ў гэтай
галiне (код 722);
апрацоўка даных (код 723);
дзейнасць, якая звязана з базамі даных (код 724);
даследаванні і распрацоўкі ў галіне грамадскіх і гуманітарных
навук (код 732);
рэкламная дзейнасць (код 74400);
дзейнасць у галіне статыстыкі і сацыялогіі (код 75117);
міжнародная дзейнасць (код 7521);
іншая дзейнасць для дарослых і іншая дзейнасць, якая не
ўключана ў іншыя групоўкі (код 80424);
дзейнасць па арганізацыі адпачынку і забаў, культуры і спорту
(код 92);
дзейнасць канцэртных і тэатральных залаў і іншых устаноў
культуры (код 9232);
дзейнасць іншых аб'ектаў культуры (код 92322);
іншая дзейнасць у галіне культуры (код 925);
дзейнасць бібліятэк і архіваў (код 9251);
дзейнасць музеяў (92521);
паслугі фільма- і фанатэк (код 92511);
іншая дзейнасць па арганізацыі адпачынку і забаў, не ўключаная
ў іншыя групоўкі (92720);
дзейнасць бібліятэк (код 92512);
дзейнасць архіваў (код 92513);
фізкультурна-аздараўленчая дзейнасць (код 93040).
21. У выпадку, калі асобныя віды дзейнасці падлягаюць
ліцэнзаванню ў адпаведнасці з заканадаўствам, бібліятэка мае права
ажыццяўляць такую дзейнасць пасля атрымання адпаведных ліцэнзій.
ГЛАВА 3
МАЁМАСЦЬ БІБЛІЯТЭКІ
22. Маёмасць бібліятэкі складаюць асноўныя сродкі, у тым ліку
будынак і збудаванні, абсталяванне і іншыя матэрыяльныя каштоўнасці,
кошт якіх утрымліваецца ў самастойным балансе бібліятэкі.
Маёмасць з'яўляецца рэспубліканскай уласнасцю і належыць
бібліятэцы на правах аператыўнага кіравання.
23. Бібліятэка фінансуецца за кошт сродкаў рэспубліканскага
бюджэту.
Дадатковае фінансаванне бібліятэкі можа ажыццяўляцца за кошт
грашовых сродкаў фізічных і юрыдычных асоб, у тым ліку замежных, а
таксама грашовых сродкаў, атрыманых ад бязвыплатнай (спонсарскай)
дапамогі, аказання платных паслуг і іншай прадпрымальніцкай
дзейнасці, якая неабходна для выканання мэт, прадугледжаных дадзеным
Статутам, адпавядае гэтым мэтам і прадмету дзейнасці некамерцыйных
арганізацый, і з іншых крыніц, не забароненых заканадаўствам.
Памер грашовых сродкаў, што паступаюць з дадатковых крыніц
фінансавання, не абмяжоўваецца. Дадзеныя грашовыя сродкі не могуць
быць зняты з выкарыстання на канец бюджэтнага года, не ўлічваюцца
пры вызначэнні аб'ёмаў бюджэтнага фінансавання на наступны год і
павінны накіроўвацца на ажыццяўленне статутнай дзейнасці бібліятэкі.
24. Бібліятэка можа ажыццяўляць дзейнасць, якая прыносіць
даход. Атрыманыя ад такой дзейнасці даходы і набытая за іх кошт
маёмасць паступаюць у самастойнае распараджэнне бібліятэкі і
выкарыстоўваюцца ва ўстаноўленым парадку.
25. Бібліятэка можа адчужаць ці іншым чынам распараджацца
замацаванай за ёй маёмасцю і маёмасцю, набытай за кошт сродкаў,
выдзеленых ёй па каштарысу, у адпаведнасці з заканадаўствам.
26. Бібліятэка не выступае гарантам або паручыцелем перад
банкамі - крэдыторамі юрыдычных асоб недзяржаўных форм уласнасці і
фізічных асоб па выкананню гэтымі асобамі сваіх абавязацельстваў па
вяртанню атрыманых сродкаў, акрамя крэдытаў, што выдаюцца на
будаўніцтва жылых памяшканняў у памеры, прадугледжаным
заканадаўствам.
ГЛАВА 4
КІРАЎНІЦТВА БІБЛІЯТЭКАЙ
27. Кіраўніцтва дзейнасцю бібліятэкі ажыццяўляе дырэктар.
Дырэктар назначаецца на пасаду і вызваляецца ад яе Міністрам
культуры. З дырэктарам бібліятэкі заключаецца кантракт.
28. Дырэктар бібліятэкі:
арганізуе работу бібліятэкі і нясе поўную адказнасць за
выкананне пастаўленых перад ёю задач і планавых заданняў,
узначальвае вучоны савет бібліятэкі;
забяспечвае стварэнне ўмоў для зберажэння маёмасці,
эфектыўнага выкарыстання рэсурсаў бібліятэкі для вырашэння вытворчых
задач і сацыяльнага развіцця калектыву;
прымае на работу і звальняе з работы работнікаў у адпаведнасці
з заканадаўствам;
вызначае колькасць, зацвярджае структуру і штатны расклад
работнікаў бібліятэкі ў межах фонду аплаты працы;
зацвярджае склад вучонага савета бібліятэкі, саветаў і камісій
пры намесніках дырэктара, вызначае парадак і напрамкі іх дзейнасці;
выдае загады і распараджэнні, абавязковыя для ўсіх работнікаў
бібліятэкі;
распараджаецца фінансавымі і матэрыяльнымі сродкамі бібліятэкі
ў адпаведнасці з заканадаўствам;
забяспечвае падачу справаздачы органам дзяржаўнай статыстыкі ў
адпаведнасці з заканадаўствам;
дзейнічае ад імя бібліятэкі, прадстаўляе яе ў арганізацыях
Рэспублікі Беларусь і за яе межамі;
заключае дагаворы ад імя бібліятэкі;
адкрывае ў банках разліковы, валютны і іншыя рахункі;
прымяняе да работнікаў бібліятэкі меры заахвочвання і накладае
дысцыплінарныя спагнанні ў адпаведнасці з заканадаўствам;
прымае меры, накіраваныя на развіццё і ўдасканальванне
матэрыяльна-тэхнічнай базы бібліятэкі, комплексу інфармацыйна-
тэхналагічных сістэм, выкананне правілаў тэхнікі бяспекі і
супрацьпажарных мерапрыемстваў;
рэгулярна (не менш чым адзін раз у год) трымае справаздачу
перад Міністэрствам культуры, а таксама прадстаўляе яму неабходную
інфармацыю аб дзейнасці бібліятэкі;
нясе адказнасць за вынікі работы бібліятэкі, выкананне
патрабаванняў дадзенага Статута, абавязацельстваў перад
Міністэрствам культуры і працоўным калектывам;
хадайнічае аб прыёме бібліятэкі і ўдзеле яе ў рабоце
міжнародных бібліятэчных арганізацый;
размяркоўвае абавязкі паміж намеснікамі дырэктара.
29. Калегіяльныя органы кіравання:
дырэкцыя, якая дзейнічае пры дырэктары для аператыўнага
кіравання бібліятэкай і арганізацыі яе работы;
вучоны савет, які дзейнічае пры дырэктары для вызначэння і
каардынацыі асноўных напрамкаў навуковай дзейнасці бібліятэкі;
саветы і камісіі пры намесніках дырэктара бібліятэкі па
асноўных напрамках дзейнасці, якія яны курыруюць.
ГЛАВА 5
РАБОТНІКІ БІБЛІЯТЭКІ
30. Працоўныя адносіны з работнікамі бібліятэкі, уключаючы
пытаннi найму і звальнення, рэжыму працы і адпачынку, умоў працы,
гарантый і кампенсацый, рэгулююцца праз працоўныя дагаворы
(кантракты) у адпаведнасці з заканадаўствам.
31. Работнікі бібліятэкі вырашаюць:
пытанні заключэння з наймальнікам калектыўнага дагавора,
разглядаюць яго праект і ўпаўнаважваюць свайго прадстаўніка
падпісаць яго ад імя работнікаў бібліятэкі;
іншыя пытанні самакіравання работнікаў бібліятэкі ў межах
сваёй кампетэнцыі, устаноўленай заканадаўствам і дадзеным Статутам.
ГЛАВА 6
РЭАРГАНІЗАЦЫЯ I ЛІКВІДАЦЫЯ БІБЛІЯТЭКІ
32. Бібліятэка не можа быць перапрафілявана.
33. Рэарганізацыя і ліквідацыя бібліятэкі ажыццяўляюцца ў
адпаведнасці з заканадаўствам.
|